Quốc hội Ukraine thông qua luật cấm Giáo hội Chính thống Giáo UOC

Thứ Ba 20/8/2024, Quốc hội Ukraine thời Tổng thống Zelensky đã thông qua luật 8371, hiệu quả thực tiễn là cấm tổ chức tôn giáo đông nhất quốc gia này, Giáo hội Chính thống Giáo UOC.

Quyết định được thông qua với 265 phiếu thuận, 29 phiếu phản đối, và 4 phiếu trắng. Đảng “Đầy tớ Nhân Dân” của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đóng góp 173 phiếu, đảng “Đoàn kết Châu Âu” góp 25 phiếu. Phản đối mạnh nhất là đảng “Đất mẹ” với 17 phiếu phản đối.

Luật sẽ có hiệu lực sau 30 ngày, kể từ ngày công bố; tuy nhiên, cộng đồng tham gia UOC được phép có 9 tháng để cắt đứt quan hệ với ROC (Giáo hội Chính thống Giáo Nga).

Luật tuy viết là cấm giáo hội [liên quan] tới Moskva, nhưng mọi người đều hiểu đó là cấm Giáo hội Chính thống Giáo UOC. Giáo hội này lâu nay vẫn bị chính quyền Zelensky chèn ép và bị coi là vẫn còn liên quan tới ROC. Bất chấp rằng người của UOC bác bỏ cáo buộc này.

UOC tuyên bố chính thức trở thành giáo hội độc lập sau khi chiến tranh Ukraine nổ ra và người đứng đầu ROC ở Moskva tuyên bố ủng hộ Tổng thống Nga Vladimir Putin. UOC trước đó vẫn được coi là một nhánh thuộc ROC, theo quan hệ đã có từ thời Sa hoàng.

Chính quyền nâng đỡ một giáo hội khác, mang tên OCU, thành lập tháng 12/2018, miêu tả đó mới là giáo hội của người Ukraine. Dưới sức ép và các loại vận động, nhà thờ và tín đồ được chuyển từ UOC sang OCU, tức là cắt đứt quan hệ với Nga theo cách nói của chính quyền.

• Zelensky báo tiến độ dự thảo luật chấm dứt hoạt động Giáo hội Kitô Giáo Ukraine UOC

Dự luật 8371 đã được dự thảo vào tháng 1/2023 với hậu thuẫn mạnh mẽ của ông Zelensky. Nó được thông qua lần thứ nhất ở Quốc hội vào 19/10/2023. Ngày 23/7/2024, nỗ lực thông qua lần thứ 2, và cũng là chính thức thông qua đã thất bại do phản đối. Lần này, 20/8/2024, nó đã được thông qua lần đọc thứ 2 ở sàn Quốc hội. Theo luật Ukraine, nó sẽ được ông Zelensky ký để chính thức trở thành luật.

• Đám đông Tín đồ Kitô Ukraine đã đặt chân tới Tu viện Pochaev sau 1 tuần đi bộ — Cuộc hành hương hàng năm được cũng vào dịp này trong năm hiện đang diễn ra. Năm ngoái, sau 1 tuần đi bộ, khi các tín đồ đặt chân tới đích là Tu viện Pochaev của UOC lúc trưa Thứ Bảy 26/8/2023, số người đã đạt tới 10.000–40.000 (tùy theo ước đoán khác nhau). Tín đồ thuộc UOC đông đúc, trái hẳn với các hình ảnh trong các sự kiện của OCU, vốn hầu hết là người của chính quyền. Dưới đây là video cảnh đoàn tín đồ đặt chân tới Tu viện Pochaev thuộc tỉnh Ternopil vào năm ngoái:

• Bây giờ đúng là lúc sự kiện hành hương hàng năm này đang diễn ra. Không rõ việc chính quyền Zelensky hối thúc thông qua luật 8371 đúng vào thời gian trùng hợp đến như vậy thì sẽ dẫn tới chuyện gì. Dưới đây là hình ảnh trên X (Twitter) về sự kiện đang diễn ra (thông tin trên X hiện chưa thể kiểm chứng độ chính xác):

Chính thống Giáo (Orthodox) phổ biến ở Đông Âu, trong đó có Nga và Ukraine, là nhánh lớn của Kitô giáo, bên cạnh Công giáo (Catholics). Chính thống Giáo có lịch sử trên 1.000 năm ở Nga và Ukraine. Hiện nay Nga là quốc gia có đông tín đồ chính thống giáo nhất thế giới. Giáo hội Chính thống Giáo Nga ROC được xem là giáo hội có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ trong cộng đồng này. Thời ông Putin nắm quyền tổng thống, hoạt động của ROC được phát triển mạnh trở lại, so với tình trạng bị đàn áp mạnh mẽ vào thời Liên Xô cộng sản. Tổng thống Nga Putin là một tín đồ Chính thống Giáo. Tổng thống Ukraine Zelensky là người Do Thái.

Nhật Tân (t/h)