Tại sao ông Trump hủy cuộc gặp với Kim Jong Un?

Sáng thứ Năm 24/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông quyết định hủy cuộc gặp thượng đỉnh với Kim Jong Un tại Singapore. Ông gửi một lá thư mở trực tiếp tới lãnh đạo Bắc Hàn, nói rằng “vì sự giận dữ khủng khiếp và thù địch công khai thể hiện trong tuyên bố gần đây nhất của các ông, tôi cảm thấy rằng lúc này không phù hợp để tổ chức cuộc gặp đã mất nhiều thời gian hoạch định này”.

Phóng viên của CNN, người đang ở Bình Nhưỡng để chứng kiến lễ dỡ bỏ bãi thử hạt nhân mô tả “có một cơn sốc thực sự trong các quan chức Bắc Hàn” khi ông đọc lá thư này cho họ nghe.

Tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump giải thích thêm về quyết định của mình và thông báo rằng quân đội Mỹ đã sẵn sàng khi cần.

“Nếu và khi mà Kim Jong Un quyết định tham gia đối thoại và các hành động mang tính xây dựng, tôi vẫn đang chờ đợi. Trong thời gian đó, các chế tài rất mạnh mẽ của chúng là, vốn là mạnh nhất từng được áp dụng, và chiến dịch gây áp lực tối đa vẫn tiếp tục, như nó hiện vẫn đang được tiếp tục,” ông Trump nói.

Tổng thống Trump trong buổi họp báo tại Nhà Trắng nói về quyết định rút khỏi hội nghị thượng đỉnh với Kim Jong Un

Theo một quan chức cấp cao tại Nhà Trắng, dòng thời gian khiến ông Trump rút lại cuộc gặp được trông đợi là một thành quả ngoại giao to lớn của mình như sau:

Hôm 8/3/2018, phái đoàn Hàn Quốc tới Nhà Trắng để đề nghị Tổng thống Trump gặp Kim Jong Un. Trong thời gian này, Bắc Hàn đồng ý phi hạt nhân hóa và bày tỏ thông cảm rằng các cuộc tập trận Mỹ-Hàn sẽ tiếp tục. Hôm 9/3 Tổng thống Trump đồng ý gặp Kim Jong Un.

Thời điểm đó, Cố vấn an ninh Hàn Quốc Chung Eui-yong, người trong phái đoàn Hàn Quốc nói từ Nhà Trắng rằng: “Miền Bắc rõ ràng đã xác nhận can kết phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên của họ và nói họ không còn lý do để sở hữu vũ khí hạt nhân khi mà sự an toàn của chế độ của họ được bảo đảm và các mối đe dọa quân sự chống lại Bắc Hàn được loại bỏ”.

Tuần trước, Bắc Hàn đột nhiên thay đổi thái độ và mạnh mẽ phản đối cuộc tập trận thường niên, đã được lên kế hoạch từ lâu giữa Mỹ và Hàn Quốc. Giới chức Bắc Hàn cũng tỏ ý không chấp nhận loại bỏ hạt nhân một cách hoàn toàn và bằng các phương thức có thể khiến các nước khác xác thực được. Cả 2 lời hứa quan trọng hồi tháng 3 đều không được Bắc Hàn thực thi. Trong vài ngày qua, quan chức Bắc Hàn cũng không hồi đáp các yêu cầu đối thoại và liên lạc của các nhân viên Nhà Trắng được cử tới Singapore để chuẩn bị hậu cần cho cuộc gặp.

“Cuộc gặp bị ngừng lại bởi vì họ [Bắc Hàn] không chịu bắt điện thoại. Có sự một sự câm lặng trong liên lạc”, tờ Townhall dẫn lời vị quan chức Nhà Trắng giấu tên nói.

Ngoại trưởng Mike Pompeo đã khẳng định lại điều này trong phiên điều trần tại Quốc hội sáng Thứ Năm.

“Trong rất nhiều ngày qua, chúng tôi đã nỗ lực cố gắng để làm điều mà Chủ tịch Kim và tôi đã đồng thuận, đó là lập ra các nhóm, các nhóm chuẩn bị cùng nhau để bắt đầu công tác chuẩn bị cho cuộc gặp – và chúng tôi không nhận được câu trả lời cho các câu hỏi mà chúng tôi đặt ra cho phía họ. Tôi không tin … rằng chúng ta ở một vị thế có thể tin tưởng về một kết quả thành công”, ông Pompeo nói trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện.

Hôm thứ Tư, Bắc Hàn ra một tuyên bố đe dọa đối đầu với Mỹ trong một cuộc chiến tranh hạt nhân và gọi Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence là “ngu đần”.

“Mỹ sẽ phải gặp chúng tôi trong phòng đàm phán, hoặc đối mặt trong một cuộc chiến tranh hạt nhân hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định và cách hành xử của nước Mỹ”, Thứ trưởng Ngoại giao Bắc Hàn Choe Son Hui nói.

Việc Bắc Hàn lại đe dọa Mỹ bằng chiến tranh hạt nhân là giọt nước cuối cùng làm tràn ly và thể hiện sự thiếu vắng hoàn toàn thiện chí và nhượng bộ cần có trong cuộc gặp sắp tới.

Sáng thứ Năm, Tổng thống Trump tập hợp nhóm an ninh quốc gia của mình, trong đó có Cố vấn an ninh John Bolton và Phó tổng thống Mike Pence, và ra quyết định cuối cùng là viết thư cho Kim Jong Un tuyên bố hủy gặp. Theo quan chức Nhà Trắng, từng chữ trong bức thư đều là do ông Trump soạn.

Theo CNN, giới chức Bắc Hàn “đã bị sốc” trước quyết định đột ngột của Tổng thống Trump.

Gần như ngay lập tức, quan chức Ngoại giao Bình Nhưỡng phúc đáp lá thư của ông Trump bằng tuyên bố “sẵn sàng ngồi xuống với Mỹ và giải quyết các vấn đề vào bất kỳ thời điểm nào và dưới bất kỳ dạng thức nào.”

“Cam kết của chúng tôi về việc làm hết sức mình vì hòa bình và ổn định cho thế giới và bán đảo Triều Tiên vẫn không có gì thay đổi, và chúng tôi luôn cởi mở trong việc dành thời gian và cơ hội cho Hoa Kỳ”, Thứ trưởng Ngoại giao Bắc Hàn Kim Kye-gwan nói trên đài nhà nước KCNA.

Tuy nhiên hy vọng về một cuộc gặp Trump-Kim ngày 12/6 vẫn chưa hoàn toàn chấm dứt, theo lời ông Trump:

“Hy vọng mọi thứ sẽ trở nên tốt đẹp với Bắc Hàn. Nhiều thứ có thể xảy ra, bao gồm cả thực tế rằng, có khả năng hội nghị thượng đỉnh này vẫn xảy ra, hoặc một cuộc gặp vào thời gian khác”.

Đức Trí

Xem thêm: