Bản tin Thế giới 24h của Trí Thức VN tổng hợp những thông tin cập nhật mới nhất về các diễn biến đáng chú ý trên thế giới, với tiêu điểm là Trung Quốc, cuộc đối đầu Mỹ – Trung, bầu cử Mỹ 2020, và đại dịch COVID-19.
Đại dịch COVID-19
- Tính đến 7h sáng 29/9 (giờ Việt Nam), theo trang worldometers, tổng số ca COVID-19 toàn cầu là 33,5 triệu ca, tăng hơn 226.000 ca so với ngày trước đó.
- Tổng số ca tử vong toàn cầu đã vượt quá 1 triệu ca, trong đó Mỹ là nước chịu thiệt hại nặng nề nhất với 209.754 ca; tiếp sau là Brazil với 142.161 ca; Ấn Độ 96.351 ca; Mexico 76.430 ca.
- Ấn Độ tiếp tục là nước có số ca mới trong ngày và số ca tử vong trong ngày cao nhất thế giới: gần 70.000 ca mới và 777 ca tử vong mới.
- Một nhóm nhà nghiên cứu ở Bắc Kinh, Trung Quốc phát hiện ra rằng sữa mẹ có thể giúp chống lại virus corona. Họ đã thử nghiệm tác động của sữa mẹ đối với các tế bào tiếp xúc với virus Sars-CoV-2. Kết quả đều cho thấy: hầu hết các chủng virus sống đều bị sữa tiêu diệt. Tuy nhiên, hiện trên thế giới vẫn tồn tại hai quan niệm khác nhau: một bên cho rằng việc cho con bú làm tăng nguy cơ lây nhiễm; một bên khác (gồm cả WHO) vẫn khuyến khích việc cho trẻ bú mẹ.
- Các nhà khoa học tại Mỹ cho biết một bệnh nhân trong viện dưỡng lão ở Seattle đã xét nghiệm dương tính với một chủng đột biến vài tháng sau khi hồi phục từ một chủng khác trước đó. Phát hiện cho thấy rằng các kháng thể được hình thành sau lần lây nhiễm đầu tiên không mang lại sự bảo vệ mạnh mẽ chống lại lần lây nhiễm thứ hai.
- Khi 4 loại vắc-xin từ Trung Quốc đang được thử nghiệm trên người, các vấn đề về niềm tin và chi phí đang gây ảnh hưởng đến việc cung cấp những loại vắc-xin này. Trung Quốc đã hứa đáp ứng nhu cầu của một số quốc gia, nhưng “chủ nghĩa dân tộc vắc xin” và các hành động thù địch với Mỹ có thể làm phức tạp thêm vấn đề.
- Tại Đức, Thủ tướng Angela Merkel cho biết tỷ lệ lây nhiễm của Đức có thể lên mức hơn 19.000 ca mới mỗi ngày nếu xu hướng hiện tại tiếp tục nhưng nhấn mạnh rằng nền kinh tế phải được duy trì hoạt động. Trong khi đó, Pháp không có kế hoạch ban lệnh phong toả toàn quốc lần nữa để ngăn chặn sự bùng phát đang mạnh mẽ trở lại, theo Bộ trưởng Tài chính nước này.
- Anh đang cân nhắc các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt hơn để đối phó với làn sóng thứ hai đang gia tăng nhanh chóng.
- Nga đã gửi lô vắc xin Sputnik V đầu tiên của mình tới Belarus để thử nghiệm lâm sàng, đây là đợt giao hàng đầu tiên ra nước ngoài.
- Nhật Bản có kế hoạch gỡ bỏ lệnh cấm du lịch nước ngoài đối với khoảng 10 quốc gia bắt đầu từ tháng tới.
- Trung Quốc kỳ vọng du lịch nội địa sẽ phục hồi đáng kể trong kỳ nghỉ Tuần lễ vàng sắp tới, với các chuyến bay được bán hết và lượng đặt phòng khách sạn tăng vọt.
Bầu cử Tổng thống Mỹ 2020
- Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đang kêu gọi các nghị sĩ Dân chủ chuẩn bị cho kịch bản bầu cử “trăm năm có một”: Quốc hội có thể sẽ quyết định kết quả bầu cử tổng thống nếu không ai chiến thắng hoàn toàn.
- Cuộc chạy đua vào Nhà Trắng đang nóng rực khi hai bên chuẩn bị bước vào cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên diễn ra tối nay 29/9 theo giờ địa phương (sáng 30/9 giờ Việt Nam). Trước đó, ông Trump đã yêu cầu phải xét nghiệm ma tuý ứng viên trước hoặc sau tranh luận. Tuy nhiên, ông Joe Biden đã từ chối đề nghị này. Cuộc tranh luận đầu tiên của Trump – Biden sẽ tập trung 6 vấn đề chính.
- Tổng thống Donald Trump tối Chủ Nhật 27/9 (giờ Mỹ) đã lên tiếng bác bỏ một báo cáo của truyền thông (New York Times) tuyên bố rằng ông chỉ nộp 750 USD tiền thuế liên bang trong hai năm 2016 và 2017. Ông Trump nói đó là tin giả và cho biết hồ sơ thuế hiện đang bị kiểm toán, nên ông sẽ công bố chúng khi chúng không còn bị kiểm toán nữa. Ông cũng nói rằng mọi người sẽ bị sốc khi xem hồ sơ này.
- Cảnh sát trưởng Kenosha, bang Wisconsin nơi gần đây xảy ra bạo loạn sau khi cảnh sát bắn người đàn ông da màu Jacob Blake, nói rằng ông sẽ chứng thực Tổng thống Donald Trump tái cử vì cách ông phản ứng với vụ bất ổn này.
- Ông Trump nói bà Barrett – người mới được đề cử làm thẩm phán toà tối cao có thể “lật ngược” án lệ Roe v Wade về quyền phá thai. Bà Barrett là một người theo Công giáo, cá nhân bà luôn phản đối mạnh mẽ tình trạng nạo phá thai, một trong những vấn đề chủ chốt gây tranh cãi trong văn hóa Mỹ. Ngoài ra, phía Đảng Dân chủ cũng lo ngại rằng nếu nắm quyền, bà Barrett sẽ góp phần vào việc bãi bỏ Đạo luật Chăm sóc sức khoẻ Hợp túi tiền (ACA).
- Theo Reuters, chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump được cho là đã tập hợp đội ngũ gồm hàng chục luật sư để sẵn sàng cho cuộc chiến pháp lý có thể phát sinh trước và sau cuộc bầu cử, như việc bỏ phiếu qua thư. Cả đảng Cộng hòa và Dân chủ đều đang chuẩn bị sẵn cho kịch bản tiến trình bầu cử có thể kéo dài nhiều ngày thậm chí nhiều tuần sau ngày bầu cử chính thức 3/11 liên quan đến bỏ phiếu qua thư.
- Theo giới phân tích chính trị, ngày càng có cơ sở chắc chắn rằng Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ chuẩn bị tranh cử vào Nhà Trắng năm 2024.
Quan hệ Mỹ – Trung
- Một thẩm phán toà sơ thẩm liên bang ở Washington vào cuối ngày 27/9 đã tạm thời chặn lệnh cấm tải xuống TikTok của chính quyền Tổng thống Trump, dự kiến có hiệu lực từ 11:59 tối ngày Chủ nhật.
- Sau “bản án tử” với Huawei, đòn trừng phạt mới nhất của Mỹ bao gồm việc thắt chặt kiểm soát xuất khẩu đối với nhà sản xuất chip hàng đầu Semiconductor Manufacturing International Co. (SMIC) của Trung Quốc. Lệnh cấm trên thực tế được công bố hôm thứ Sáu (26/9) sẽ khiến SMIC rất khó để tiếp tục nhập khẩu những thiết bị quan trọng sản xuất chất bán dẫn.
- SCMP hôm 28/9 đưa tin các nhà ngoại giao Mỹ nếu muốn gặp các quan chức chính quyền Hồng Kông hoặc các nhân viên tại các tổ chức giáo dục và xã hội của đặc khu hành chính thì phải được Bộ Ngoại giao Trung Quốc đồng ý trước. Quy định mới được cho là biện pháp trả đũa của Bắc Kinh sau khi Washington hạn chế quyền đi lại và hoạt động của các đặc phái viên Trung Quốc tại Mỹ.
- Ông James M. Olson, cựu lãnh đạo bộ phận phản gián của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), nói với New York Post rằng chính phủ Trung Quốc đã tăng cường nỗ lực tuyển dụng gián điệp và hiện có khoảng 100 sĩ quan tình báo hoạt động tại thành phố New York. Ông cũng tiết lộ cách Trung Quốc “chiêu mộ” gián điệp tại New York.
- Ngày 27/9 giờ địa phương, Bộ Ngoại giao Mỹ đăng tải thông điệp trên trang web chính thức với tiêu đề: “Những lời hứa suông của Trung Quốc trên Biển Đông” với việc Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tuyên bố rằng Bắc Kinh “không có ý định quân sự hóa” Biển Đông nhưng trên thực tế đã có hành vi “quân sự hóa liều lĩnh và khiêu khích các tiền đồn”.
- Mỹ và Nhật Bản sẽ tổ chức tập trận từ 26/10 đến 5/11 trước cảnh báo của các chuyên gia là Trung Quốc có thể tấn công Đài Loan trong cuộc bầu cử Mỹ đầu tháng 11.
Đài Loan
- Ngày 28/9, Đài Loan cho biết tổ chức quốc tế Công ước Thị trưởng toàn cầu về khí hậu và năng lượng (GCoM) đã sửa lại việc gọi 6 thành phố Đài Loan là một phần của Trung Quốc. Phía Đài Loan cho biết Liên minh châu Âu (EU) đã hỗ trợ họ trong vấn đề này, nhưng không nêu chi tiết. Hiện không có quốc gia thành viên EU nào hiện có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan.
Quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia khác
- Trung Quốc – Ấn Độ: Việc Ấn Độ ủng hộ thỏa thuận an ninh Hoa Kỳ-Maldives là một sự thay đổi rõ rệt của nước này khi nhận thức về mối đe dọa đối với Trung Quốc ngày càng gia tăng. Các nhà phân tích cho rằng việc Ấn Độ thay đổi chiến thuật – cho phép Mỹ can dự vào quốc phòng ở Maldives – đánh dấu một bước ngoặt làm sâu sắc hơn quan hệ song phương giữa Ấn Độ và Mỹ, cũng như đánh dấu sự thay đổi trong “nhận thức của New Delhi về vai trò của Mỹ” ở khu vực Ấn Độ Dương.
- Trong diễn biến khác, Ấn Độ đã triển khai các xe tăng T-90, T-72, xe tác chiến bộ binh BMP-2 có thể hoạt động ở nhiệt độ -40°C đến khu vực biên giới với Trung Quốc. Nhiều nguồn tin cho biết quân đội Ấn Độ và Trung Quốc vẫn đang tiếp tục đẩy mạnh việc tiếp tế hậu cần cho hàng nghìn binh sĩ ở khu vực biên giới nằm ở độ cao hơn 4.500 mét này khi mùa đông đang tới.
- Trung Quốc – Nhật Bản: Bắc Kinh có vẻ muốn đánh giá sớm về chính sách Trung Quốc của nhà lãnh đạo mới Nhật Bản bằng cách cử Ngoại trưởng Vương Nghị tới Nhật vào tháng tới. Tuy nhiên, trước chuyến thăm của ông Vương, Nhật Bản sẽ tiếp Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo vào đầu tháng 10. Trong chuyến thăm của ông Pompeo, Nhật Bản sẽ tổ chức cuộc họp ngoại trưởng của Đối thoại An ninh Bộ tứ Kim Cương, hay “Quad”, một diễn đàn chiến lược không chính thức giữa Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và Ấn Độ. Trung Quốc sẽ là một chủ đề nổi bật trong các cuộc đàm phán, bao gồm việc Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông, tình hình chính trị ở Hồng Kông và các vấn đề liên quan đến an ninh kinh tế.
Các tin tức khác
- Giao tranh giữa quân đội Armenia và Azerbaijan nổ ra từ sáng 27/9 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Đại sứ Armenia tại Nga cho biết khoảng 30 binh sĩ Armenia đã thiệt mạng và 100 người khác bị thương trong các vụ đụng độ. Armenia nói rằng Azerbaijan mất khoảng 200 lính, cùng 30 đơn vị pháo binh và 20 máy bay không người lái. Về phần mình, Azerbaijan cho biết ít nhất 550 binh sĩ Armenia đã thiệt mạng hoặc bị thương. Armenia nhanh chóng bác bỏ thông tin này là “không có cơ sở”. Bộ Quốc phòng Azerbaijan hôm nay cho biết lực lượng vũ trang nước này đã phá hủy một số phương tiện tác chiến của Armenia tại khu vực Nagorno-Karabakh.
- Bang Texas của Mỹ đã tuyên bố thảm họa cho một khu vực sau khi phát hiện 1 ca tử vong vì bị nhiễm vi khuẩn ăn não người vì nguồn nước máy bị ô nhiễm. Người dân được khuyến cáo không sử dụng nước từ vòi cho bất cứ mục đích nào ngoài xả bồn cầu. Nhà chức trách cũng đề nghị người dân cần đun sôi nước trước khi sử dụng.
- Theo SCMP, EU đang muốn chấm dứt hình thức người Trung Quốc có thể đổ tiền đầu tư vào đảo Síp và Malta để đối lấy hộ chiếu Liên minh châu Âu, được gọi là thị thực vàng.
- Trung Quốc thông báo bắt đầu tiến hành 5 cuộc tập trận cùng lúc tại các vùng biển khác nhau, bao gồm cả trên Biển Đông. Hãng tin Reuters dẫn thông báo của Cục An toàn Hàng hải Trung Quốc ngày 28/9 cho biết 2 cuộc tập trận đang diễn ra gần quần đảo Hoàng Sa, một cuộc tập trận tại biển Hoa Đông và một cuộc tập trận ở biển Bột Hải. Đây là lần thứ 2 Trung Quốc tổ chức nhiều cuộc tập trận cùng một lúc trong 2 tháng qua.
- Điều phối viên của chính phủ Đức về quan hệ với Mỹ và Canada Peter Beyer được hãng tin AFP dẫn lời cho biết “Châu Âu phải vai kề vai với Mỹ để đối mặt với thách thức to lớn của Trung Quốc. Cuộc Chiến tranh Lạnh mới giữa Mỹ và Trung Quốc đã bắt đầu và sẽ định hình thế kỷ này.”
Bảo Minh
Xem thêm: