Tổng thống Putin công du Mariupol không báo trước

Bất ngờ tới Mariupol hôm 18/3, chuyến công du của Tổng thống Nga Vladimir Putin đúng vào dịp 1 năm Nga tấn công và chiếm lĩnh thành phố cảng này, cũng là lần đầu tiên ông đặt chân lên lãnh thổ mà Nga “giải phóng” bất chấp vài ngày trước ICC phát trát tòa bắt ông.

Video của The Guardian (hãng tin Anh quốc) về chuyến đi của TT Putin tới Mariupol:

Mariupol nằm trong vùng Donetsk, một trong 4 khu vực mà Nga đang kiểm soát phần lớn, và tuyên bố sáp nhập vào lãnh thổ của mình khoảng tháng 9 năm ngoái. Ukraine gọi đó là hành động xâm lược. Nga gọi đó là giải phóng những người của họ vì vùng lãnh thổ này trên thực tế đã ly khai khỏi Ukraine từ 9 năm trước sau vụ đảo chính Maidan do phương Tây hậu thuẫn, cùng chiến lược mở rộng NATO về phía đông.

Ông Putin đã đến Mariupol vào cuối ngày Thứ Bảy bằng trực thăng sau khi thăm Crimea, phía tây nam Mariupol, sau đó lái ô tô đi thăm các nơi ở thành phố này, theo truyền thông Nga đưa tin.

“Ban đầu, kế hoạch chỉ là đến thăm khu dân cư phức hợp, và tất nhiên, việc gặp gỡ người dân cũng như đến thăm họ [tại nhà của họ] đều nằm ngoài kế hoạch. Tất cả đều hoàn toàn tự phát,” người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên. Ông Peskov cũng cho biết chuyến viếng thăm đã trở thành “chuyến đi vì công việc”.

Ngoài việc gặp người dân địa phương, ông Putin đã gặp Phó Thủ tướng Marat Khusnullin, người báo cáo cho ông về các nỗ lực tái thiết thành phố. Các bản tin của Nga cho biết ông Putin đã tự lái xe quanh các khu tưởng niệm, phòng hòa nhạc, và bờ bin của thành phố.

Sau chuyến đi tới Mariupol, ông Putin đã gặp các nhà lãnh đạo quân sự và quân đội Nga tại một sở chỉ huy ở Rostov-on-Don, một thành phố miền nam nước Nga cách xa hơn khoảng 180 km về phía đông, và hội đàm với Tướng Valery Gerasimov, người đang phụ trách các hoạt động quân sự của Nga ở Ukraine, theo ông Peskov.

Ông Peskov nói về chuyến đi không báo trước rằng ông Putin muốn “kiểm tra công việc của [bộ chỉ huy] trong chế độ hoạt động bình thường của nó.”

Thành phố Mariupol đã được chính quyền Kyiv dùng làm trận địa cầm chân quân Nga trong những ngày đầu chiến tranh năm ngoái, khi quân lực Ukraine còn nghèo túng. Truyền thông Ukraine miêu tả Mariupol như một biểu tượng bất khuất, với những vũ khí thô sơ như bom tự chế molotov.

Mariupol thất thủ vào tháng 5 năm ngoái khi thành phố chỉ còn là gạch vụn, với 100.000 cư dân còn ở lại. Trước chiến tranh có khoảng 450.000 cư dân sinh sống ở thành phố cảng tươi đẹp này.

Sau đó Nga đã gấp rút xây dựng lại thành phố, theo phong cách Nga, biến nó trở thành một biểu tượng cho chiến thắng của mình. Gần đây quân Kyiv đã nã pháo vào thành phố khiến công tác xây dựng của Nga bị đình trệ một thời gian.

“Mọi người đã bắt đầu trở lại. Khi họ thấy việc tái thiết đang được tiến hành, mọi người bắt đầu tích cực quay trở lại,” Phó Thủ tướng Nga Marat Khusnulin nói với hãng thông tấn nhà nước Nga RIA-Novosti, đồng thời hy vọng sẽ kế hoạch tái thiết thành phố hoàn thành vào cuối năm nay.

Chuyến thăm bất ngờ của ông Putin tới Mariupol diễn ra chưa đầy 2 ngày sau khi Tòa án Hình sự Quốc tế ICC ở The Hague (La Hay) phát lệnh bắt giữ ông với cáo buộc tội ác chiến tranh. Hầu như không có khả năng ông sẽ sớm phải đối mặt với phiên tòa.

Nga, vốn không công nhận thẩm quyền của tòa án, đã bác bỏ động thái này là “vô hiệu về mặt pháp lý”. Hoa Kỳ cũng không công nhận thẩm quyền của tòa án, nhưng tán đồng quan điểm về tội ác chiến tranh.

Chuyến đi này của ông Putin diễn ra trước chuyến thăm dự kiến ​​tới Moscow của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trong tuần này.

Ông Tập được giới quan sát dự đoán sẽ một lần nữa sẽ đặt lên bàn đàm phán khả năng kết thúc chiến tranh tàn khốc ở Ukraine bằng con đường ngoại giao, nối lại kế hoạch 12 điểm mà Bắc Kinh từng nêu ra trước đó.

Video của UATV (truyền hình Ukraine) 19/3: Phương Tây đã sẵn sàng cho trường kỳ chiến tranh và tăng cường sản xuất vũ khí

Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby hôm 19/3 nói với Fox News rằng “bất kỳ kêu gọi ngừng bắn nào” từ phía Trung Quốc và Nga “đều không thể chấp nhận được” vì nếu đồng ý, theo ông Kirby giải thích, thì sẽ là tán thành “những gì Nga đã giành được cho đến nay,” đồng thời sẽ giúp cho ông Putin có được “thời gian tập hợp lực lượng cho tấn công mới.”

Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014, và sáp nhập 4 vùng ly khai của Ukraine vào tháng 9/2022, sau các cuộc trưng cầu dân ý.

Chính quyền Kyiv thời gian qua đã định nghĩa lại mục tiêu cuộc chiến của họ là lấy lại tất cả vùng lãnh thổ này. Chương trình TV của Ukraine đưa tin hôm 19/3 rằng phương Tây đã sẵn sàng cho chiến tranh lâu dài, và các cơ sở sản xuất vũ khí đã được tăng cường năng lực sản xuất.