Thủ tướng Áo từ chức khi đàm phán liên minh thất bại

Các cuộc đàm phán giữa hai đảng trung dung chính của Áo về việc thành lập chính phủ liên minh mà không có Đảng Tự do cực hữu (FPO) đã thất bại vào thứ Bảy (4/1) khiến Thủ tướng bảo thủ Karl Nehammer tuyên bố sẽ từ chức.

Một ngày trước đó, một đảng thứ ba, đảng tự do Neos, đã rời khỏi các cuộc đàm phán, đổ lỗi cho các đảng khác vì đã không thực hiện hành động táo bạo và quyết đoán mà họ đã kêu gọi.

“Tôi sẽ từ chức thủ tướng và lãnh đạo Đảng Nhân dân trong những ngày tới và tạo điều kiện cho quá trình chuyển giao có trật tự“, ông Nehammer nêu rõ trong một tuyên bố video trên trang mạng X, sau các cuộc đàm phán với Đảng Dân chủ Xã hội (SPO).

Việc đàm phán liên minh thất bại ba tháng sau cuộc bầu cử quốc hội vào tháng Chín làm nổi bật những khó khăn ngày càng tăng trong việc thành lập chính phủ ổn định ở các nước châu Âu, chẳng hạn như Đức và Pháp, nơi phe cực hữu đang trỗi dậy nhưng nhiều đảng không muốn hợp tác với họ.

Đảng FPO, vốn hoài nghi châu Âu và thân Nga, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử với khoảng 29% số phiếu bầu. Cần phải có một đối tác liên minh để điều hành nhưng ông Nehammer đã loại trừ khả năng điều hành với lãnh đạo FPO Herbert Kickl, điều này có nghĩa là không có đối tác liên minh tiềm năng nào cho FPO.

Tổng thống Áo Alexander Van der Bellen, cựu lãnh đạo của Đảng Xanh, do đó đã giao cho ông Nehammer nhiệm vụ thành lập chính phủ. Hiện với việc ông Nehammer sắp từ chức, hai lựa chọn khả thi nhất là ông Kickl được giao nhiệm vụ thành lập chính phủ hoặc tổ chức bầu cử bất thường.

Ông Nehammer đã mô tả ông Kickl là một người theo thuyết âm mưu quá mức để lãnh đạo một chính phủ, nhưng vẫn nói rằng phần lớn FPO là đáng tin cậy.

Tuy nhiên, ông Kickl không phải là người ‘khác thường’ trong đảng của mình, khi đảng này cũng có quan điểm giống như đảng của ông Nehammer về các vấn đề như nhập cư.

Ban lãnh đạo Đảng Nhân dân (OVP) của ông Nehammer dự kiến ​​sẽ họp vào sáng Chủ Nhật (5/1) để thảo luận về việc ai sẽ kế nhiệm ông. Bất kỳ ai tiếp quản, có khả năng sẽ cởi mở hơn trong việc liên minh với FPO, điều mà phần lớn thành viên OVP ủng hộ.

Hai đảng đã liên minh cầm quyền dưới sự lãnh đạo của OVP từ năm 2017 đến năm 2019, khi lãnh đạo FPO khi đó bị hạ bệ bởi vụ bê bối quay lén video, và liên minh đó đã sụp đổ.

Phe cực hữu trỗi dậy

Sự ủng hộ dành cho FPO đã tăng lên kể từ cuộc bầu cử gần đây nhất. Các cuộc thăm dò ý kiến ​​cho thấy đảng này dẫn trước OVP và SPO hơn 10 điểm.

Điều đó đặt ra một tình thế tiến thoái lưỡng nan cho Tổng thống Van der Bellen, người đã bày tỏ sự e ngại về việc ông Kickl trở thành thủ tướng.

Lãnh đạo SPO Andreas Babler đã xác nhận tại một cuộc họp báo rằng các cuộc đàm phán đã thất bại, đổ lỗi cho đảng của ông Nehammer vì tìm cách cắt giảm lương hưu và lương cho giáo viên và cảnh sát. Ông Nehammer đổ lỗi cho SPO vì khăng khăng đánh thuế tài sản và thừa kế, theo chính sách chiến dịch chủ chốt của SPO.

“Chúng tôi biết điều gì sẽ xảy ra bây giờ. Một chính phủ FPO-OVP với một thủ tướng cực hữu sẽ gây nguy hiểm cho nền dân chủ của chúng ta trên nhiều phương diện“, ông Babler nhận định.

Ông Kickl, người liên tục chỉ trích các cuộc đàm phán liên minh và quyết định của tổng thống Van der Bellen không trao cho ông nhiệm vụ thành lập chính phủ, một lần nữa ví các cuộc đàm phán đó với “liên minh đèn giao thông” – ba đảng ở Đức vừa mới sụp đổ.

“Nehammer, Babler và Van der Bellen cũng đã thất bại. Họ là những kiến ​​trúc sư của (liên minh) đèn giao thông thua cuộc và giờ đây phải đối mặt với đống đổ nát của chiến lược ngăn cản Kickl của họ“, ông Kickl nhận xét trong một tuyên bố.

“Ông Alexander Van der Bellen phải chịu một phần trách nhiệm đáng kể cho sự hỗn loạn đã phát sinh và thời gian đã mất … Sau các sự kiện ngày hôm nay, ông ấy đang chịu áp lực phải hành động“.