Chất lượng không khí ‘sẽ giết chết’ thành phố ô nhiễm nhất thế giới

Tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng trầm trọng ở Tehran đã đạt đến mức đe dọa tính mạng, khiến phó tổng thống Iran phải cảnh báo vào thứ Sáu rằng khói bụi “sẽ giết người” khi các trường học và trường đại học trên khắp thủ đô buộc phải đóng cửa.

Các quan chức Bộ Giáo dục cho biết việc đóng cửa sẽ tiếp tục nếu tình hình không được cải thiện, trong khi Công ty Kiểm soát Chất lượng Không khí Tehran báo cáo rằng thành phố vẫn nằm sâu trong vùng đỏ, đồng thời ban hành khuyến cáo sức khỏe cho toàn bộ cư dân. Một báo cáo gần đây đã xếp hạng Tehran là thành phố ô nhiễm nhất thế giới .

Tình trạng khẩn cấp về không khí của Iran đang diễn ra trong bối cảnh biến động chính trị, bất ổn dân sự tái diễn và cuộc khủng hoảng nước quốc gia ngày càng trầm trọng, tạo ra một điểm tựa áp lực cho chính phủ vốn đã phải đối mặt với sự bất mãn lan rộng của công chúng. Sự kết hợp giữa mức độ khói bụi nguy hiểm và tình trạng thiếu nước triền miên đã làm gia tăng căng thẳng trong nước, khi áp lực môi trường ngày càng chồng chéo với các bất bình chính trị và kinh tế.

Tình trạng khẩn cấp về không khí của Iran đang diễn ra trong bối cảnh biến động chính trị, bất ổn dân sự tái diễn và cuộc khủng hoảng nước quốc gia ngày càng trầm trọng, tạo ra một điểm tựa áp lực cho chính phủ vốn đã phải đối mặt với sự bất mãn lan rộng của công chúng. Sự kết hợp giữa mức độ khói bụi nguy hiểm và tình trạng thiếu nước triền miên đã làm gia tăng căng thẳng trong nước, khi áp lực môi trường ngày càng chồng chéo với các bất bình chính trị và kinh tế.

Phó Tổng thống Iran Mohammad Jafar Ghaempanah đã đưa ra một trong những cảnh báo nghiêm khắc nhất từ ​​trước đến nay về cuộc khủng hoảng ô nhiễm, tuyên bố: “Nếu ô nhiễm không khí trở nên tồi tệ hơn thế này, nó sẽ giết người”.

Tuyên bố của ông được đưa ra trong bối cảnh nhiều thành phố ghi nhận mức chất lượng không khí cao nhất trong năm nay, dẫn đến việc đóng cửa, ban hành khuyến cáo và áp dụng các biện pháp khẩn cấp. Các quan chức nhấn mạnh rằng cảnh báo của ông phản ánh mức độ nghiêm trọng của mối đe dọa, với nồng độ bụi mịn tăng cao hiện đang gây ra những rủi ro trực tiếp ngay cả đối với những cư dân khỏe mạnh.

Trong khi đó, Bộ Giáo dục cho biết “trường học truyền hình” sẽ thay thế việc học trực tuyến vì đất nước này thiếu cơ sở hạ tầng internet phù hợp cho việc học trực tuyến.

Ô nhiễm nghiêm trọng trên khắp Tehran và các thành phố khác

Chỉ số chất lượng không khí của Tehran đã tăng lên 200 – mức không tốt cho sức khỏe của tất cả mọi người – gây ra tình trạng giảm tầm nhìn, gián đoạn giao thông và khuyến cáo toàn thành phố kêu gọi người dân hạn chế ra ngoài trời. Những người mắc bệnh hô hấp, mạch máu hoặc tim mạch được khuyến cáo ở trong nhà, đồng thời chính quyền cảnh báo về nguy cơ bùng phát dịch bệnh tại các bệnh viện nếu tình hình vẫn tiếp diễn.

Các thành phố khác cũng phải đối mặt với tình trạng nguy hiểm: Mashhad ghi nhận chỉ số là 160, được phân loại là không tốt cho sức khỏe của mọi nhóm, trong khi mức trung bình của Isfahan đạt 159, với một số trạm giám sát báo cáo mức độ ô nhiễm cao.

Tại sao Tehran là thành phố ô nhiễm nhất?

Mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng đã khiến Tehran, nơi sinh sống của hơn 15 triệu cư dân, trở thành thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Tehran hiện xếp hạng cao hơn Baghdad, Delhi và Kolkata – với mức chất lượng không khí được coi là nguy hiểm cho tất cả cư dân, do sự kết hợp của khí thải công nghiệp, giao thông đông đúc và hiệu ứng đảo ngược.

Vị trí của thành phố trong một thung lũng núi khiến không khí ô nhiễm bị giữ lại gần mặt đất, khiến tình trạng sương mù vốn đã nghiêm trọng càng trở nên tồi tệ hơn và khiến các chất ô nhiễm khó phân tán.

Thiệt hại về người và kinh tế

Gần đây, Bộ Y tế Iran ước tính gần 59.000 người Iran tử vong mỗi năm do các bệnh liên quan đến chất lượng không khí kém, bao gồm các bệnh về đường hô hấp và tim mạch. Tác động kinh tế của những cuộc khủng hoảng sức khỏe này vượt quá 17 tỷ đô la mỗi năm, một con số vượt xa toàn bộ ngân sách y tế của đất nước và nhấn mạnh thiệt hại xã hội và tài chính sâu sắc do cuộc khủng hoảng ô nhiễm đang diễn ra.

Những con số này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về hành động bền vững của chính phủ để giải quyết các thách thức về môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Chính quyền Tehran và trên khắp Iran dự kiến ​​sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ chất lượng không khí, với khả năng kéo dài thời gian đóng cửa trường học, ban hành khuyến cáo cộng đồng và áp dụng các biện pháp khẩn cấp nếu mức độ ô nhiễm vẫn tiếp diễn. Ngoài các biện pháp ứng phó tức thời, cuộc khủng hoảng này còn cho thấy nhu cầu cấp thiết về cải cách cơ sở hạ tầng và môi trường dài hạn, bao gồm các biện pháp giảm phát thải, cải thiện giao thông công cộng và giải quyết các thách thức về quy hoạch đô thị.

Cách chính phủ cân bằng giữa sức khỏe cộng đồng, áp lực kinh tế và các mối quan ngại về môi trường khu vực trong những tháng tới có thể sẽ quyết định liệu Tehran có thể bắt đầu giảm bớt tình trạng là một trong những thành phố ô nhiễm nhất thế giới hay không.