Hà Lan tạm đóng băng quyền kiểm soát công ty chip Nexperia của Trung Quốc

Ngày 12/10, chính phủ Hà Lan đã yêu cầu công ty Trung Quốc Wingtech Technology tạm ngừng quyền kiểm soát đối với công ty con Nexperia (trụ sở tại Hà Lan) trong thời hạn một năm, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia. Quyết định này được đưa ra cùng với phán quyết của tòa án, cấm Nexperia và toàn bộ 30 chi nhánh toàn cầu thực hiện bất kỳ thay đổi nào về tài sản, sở hữu trí tuệ, nhân sự và hoạt động kinh doanh trong thời gian nói trên.

Ngay sau khi thông tin được công bố, giá cổ phiếu của Wingtech Technology lao dốc mạnh vào ngày 13/10. Wingtech phản đối động thái của chính phủ Hà Lan, cho rằng đây là “lý do vô căn cứ” và tuyên bố không khuất phục trước áp lực chính trị từ bên ngoài. Công ty khẳng định đang sử dụng mọi kênh pháp lý và ngoại giao để yêu cầu hủy bỏ quyết định này.

Chính phủ Hà Lan cho biết họ lo ngại rằng công nghệ nhạy cảm có thể bị chuyển giao từ Nexperia sang công ty mẹ ở Trung Quốc. Phía Trung Quốc phản ứng gay gắt: Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Lâm Kiến, lên án việc “chính trị hóa” vấn đề kinh tế và thương mại, đồng thời phản đối việc lạm dụng khái niệm “an ninh quốc gia”.

Nexperia – mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng châu Âu

Nexperia, từng là một bộ phận của tập đoàn chip Hà Lan NXP Semiconductors, đã trở thành công ty độc lập từ năm 2017 và được Wingtech Technology mua lại vào năm 2019. Dù không sản xuất chip tiên tiến, Nexperia đóng vai trò lớn trong chuỗi cung ứng công nghiệp điện tử, đặc biệt là ngành ô tô tại châu Âu, nhờ sản xuất hàng loạt chip tiêu chuẩn. Công ty này hiện có nhà máy tại Đức và Anh và chiếm khoảng 1/6 doanh thu của Wingtech trong năm 2024 (tương đương 14,7 tỷ Nhân dân tệ).

Bối cảnh căng thẳng công nghệ Mỹ – Trung

Động thái của Hà Lan diễn ra trong bối cảnh căng thẳng công nghệ Mỹ – Trung tiếp tục leo thang. Chỉ vài ngày trước đó, Trung Quốc tuyên bố mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm – nguồn tài nguyên chiến lược cho ngành công nghệ cao. Ngày 10/10, Bắc Kinh mở cuộc điều tra chống độc quyền với Qualcomm (Mỹ) và áp thêm phí cảng với các tàu Mỹ.

Chuyên gia nhận định rằng hành động của Hà Lan nằm trong khuôn khổ phản ứng phối hợp của phương Tây trước mối đe dọa mang tính hệ thống từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Chuyên gia tài chính Đài Loan Hoàng Thế Thông cho rằng Hà Lan đang tính đến cả lợi ích và lập trường của Hoa Kỳ. Ông nhấn mạnh chất bán dẫn hiện là lĩnh vực chiến lược mà các nước phải chủ động bảo vệ.

Châu Âu ngày càng cảnh giác với đầu tư công nghệ từ Trung Quốc

Ông Hoàng chỉ ra rằng Đức từng chịu tổn thất trong việc để Trung Quốc tiếp cận các công nghệ nhạy cảm, đặc biệt trong ngành robot và ô tô. Điều này thúc đẩy châu Âu gia tăng nỗ lực bảo vệ công nghệ cốt lõi. Chuyên gia Trung Quốc Vương Hách cũng cho rằng chính phủ Hà Lan hành động hợp pháp khi ngăn chặn việc chuyển giao công nghệ vi phạm thỏa thuận mua lại, đồng thời đây là hành động phù hợp với quan điểm chung của EU và Mỹ về an ninh công nghệ.

Theo ông Hoàng, Bắc Kinh hiện có thái độ cứng rắn với EU, nhưng cũng thận trọng vì không muốn cùng lúc đối đầu trực tiếp với cả Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu.

Mỹ siết chặt trừng phạt công nghệ đối với Trung Quốc

Từ tháng 10/2022, chính quyền Biden đã tăng cường lệnh cấm xuất khẩu chip và thiết bị sản xuất chip sang Trung Quốc. Gần đây, ngày 29/9/2025, Bộ Thương mại Mỹ tiếp tục siết chặt quy định, ngăn các công ty Trung Quốc lách luật bằng cách dùng chi nhánh hoặc công ty con ở nước ngoài để mua công nghệ Mỹ bị cấm.

Việc Hà Lan can thiệp vào Nexperia là ví dụ mới nhất cho thấy phương Tây đang dần thống nhất trong chiến lược hạn chế ảnh hưởng công nghệ của Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh Bắc Kinh tìm cách mở rộng ảnh hưởng thông qua các công ty công nghệ lớn tại nước ngoài.