Trung–Nhật đối đầu: Tokyo từ chối rút lại phát ngôn liên quan đến Đài Loan

Japanese Director-General of the Foreign Ministry's Asian and Oceanian Affairs Bureau Masaaki Kanai (L) and Chinese Director-General of the Department of Asian Affairs Liu Jinsong (C) depart after a meeting at the Foreign Ministry in Beijing on November 18, 2025. Japan has warned its citizens in China to be careful of their surroundings and to avoid big crowds amid a diplomatic row over Prime Minister Sanae Takaichi's comments on Taiwan. (Photo by Pedro PARDO / AFP) (Photo by PEDRO PARDO/AFP via Getty Images)

Ngày thứ Ba (18/11), các quan chức Nhật Bản và Trung Quốc đã gặp nhau tại Bắc Kinh nhắm tìm cách xoa dịu căng thẳng ngoại giao ngày càng leo thang, nhưng cuộc gặp không đạt được tiến triên nào. Phía Nhật đã chấp nhận yêu cầu của Trung Quốc, tái khẳng định rằng họ sẽ không rút lại biểu tượng “Đài Loan có sự cố gắng là Nhật Bản có sự cố” của Thủ tướng Takaichi Sanae, trong khi Trung Quốc cho biết cuộc họp mang “bầu không khí nghiêm túc” và tỏ ra không hài lòng với kết quả.

Vụ trưởng Vụ Châu Á và Châu Đại Dương thuộc Bộ giao Nhật Bản Masaaki Kanai (trái) và Vụ trưởng Châu Á thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Kính Tùng (giữa) rời đi sau cuộc thi tại Bộ Ngoại giao ở Bắc Kinh vào ngày 18/11/2025. (Ảnh của PEDRO PARDO/AFP qua Getty Images)

Phấn Nikkei nhận định cuộc họp không đạt tiến phát triển thực chất cho thấy hai bên có khả năng sẽ rơi vào tình trạng đối đầu trong thời gian dài.

Không khí căng thẳng trong cuộc gặp – Nhật Bản bác yêu cầu của Trung Quốc

Cuộc gặp hôm thứ Ba diễn ra giữa ông Lưu Kính Tùng (Liu Jinsong), Vụ trưởng Châu Á thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, và ông Kanai Masaaki, Cục trưởng Cục Châu Á– Đại Dương của Bộ Ngoại giao Nhật Bản.

Theo hãng tin Kyodo, một nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Nhật cho biết Tokyo đã bỏ yêu cầu của Bắc Kinh về việc rút lại phát ngôn của bà Takaichi.

Nệm Nikkei cũng dẫn lời Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho hay, ông Lưu Kính Tùng yêu cầu phía Nhật rút phát biểu của bà Takaichi, nhưng ông Kanai Masaaki khẳng định không có lý do gì để làm như vậy. Trong cuộc gặp, ông Kanai vẫn tiếp tục mạnh mẽ phản đối các phát ngôn không phù hợp của Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Osaka, Tiết Kiếm, gọi những lời lẽ đó là “cực kỳ bất ổn” , và yêu cầu Bắc Kinh nhanh chóng xử lý dễ thương.

Trước đó, ông Tiết Kiếm đã đe dọa sẽ ‘đặt đầu’ bà Takaichi khi bà phát biểu về vấn đề của Đài Loan.

Sau cuộc gặp, khi được truyền thông hỏi liệu ông có hài lòng với cuộc hội đàm hay không, ông Lưu Kính Tung trả lời thẳng: “Đương nhiên là không!” . Khi được hỏi thêm “không dùng thế nào?” , ông đáp: “Nghiêm túc.”

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cũng xác nhận rằng Bắc Kinh đã yêu cầu phía Nhật rút lại cách phát biểu của bà Takaichi.

Cùng ngày, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Kihara Minoru cho biết Tokyo không có ý định rút lại tuyên bố. Ông nói tại cuộc họp rằng những phát biểu này “không thay đổi cài đặt trường hiện tại của chính phủ” , đồng thời nhấn mạnh Nhật Bản mong vấn đề Đài Loan sẽ được giải quyết hòa bình thông qua đối thoại.

Trung Quốc thanh toán – Nhật Bản lên trả lời tiếng ồn

Cuộc tranh luận bắt nguồn từ phát biểu của bà Takaichi ngày 11/7 tại Quốc hội, khi bà nói rằng nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan, điều đó có thể gây ra mối đe dọa tồn tại của Nhật Bản, từ đó kích hoạt quyền bảo vệ phòng tập. Bắc Kinh ngay lập tức có các hành động thanh toán.

Tranh chấp hiện nay đã bắt đầu ảnh hưởng đến các lĩnh vực như giao lưu nhân dân, du lịch, giáo dục và giải trí giữa hai nước.

Trung Quốc đã cấm hành động cảnh báo du lịch, kêu gọi công dân nước này “tạm thời tránh đến Nhật Bản” do rủi ro cao. Ông Kanai Masaaki trong cuộc họp đã phản đối điều này, khẳng định an ninh công cộng ở Nhật Bản “không tàn xấu đi” , đồng thời yêu cầu Trung Quốc đảm bảo an toàn cho công dân Nhật đang sống tại nước này.

Số liệu chính thức cho khách du lịch Trung Quốc là nguồn khách sạn lớn nhất của Nhật Bản, sử dụng gần 1/4 tổng lượng khách hàng. Theo truyền thông Trung Quốc, hơn 10 hãng hàng không Trung Quốc, bao gồm Air China, China Eastern và China Southern, đã cung cấp hoàn tiền cho hành khách bay tới Nhật Bản, hạn chót đến ngày 31/12. Sichuan Airlines đã tạm dừng tuyến bay Thành Đô – Sapporo cho đến ít nhất tháng 3 năm sau.

Ngoài ra, các nhà phát hành phim Trung Quốc đã tạm dừng công chiếu ít nhất hai bộ phim Nhật Bản tại Trung Quốc, bao “Shin – Cậu bé bút chì: Vũ công Kasukabe rực lửa” và “Cells at Work”. CCTV nói rằng việc trì hoãn là “quyết định cẩn thận” dựa trên cảm giác căng của giả trong nước.

Theo Reuters , Bộ trưởng phụ trách An ninh Kinh tế Nhật Bản Onoda Kimi hôm thứ Ba (18/11) cảnh báo rằng việc phụ thuộc quá cường vào một quốc gia “sẽ dùng biện pháp ép kinh tế chỉ vì không hài lòng” là cực kỳ rủi ro.

Bà nói: “Chúng ta cần nhận thức được rằng phụ thuộc kinh tế vào một quốc gia như vậy là điều nguy hiểm” , khi được hỏi về việc Trung Quốc kêu gọi công dân tránh đến Nhật Bản.