Trung-Nhật tái khẳng định quan hệ chiến lược khi ông Tập gặp ông Kishida bên lề APEC

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã cam kết theo đuổi mối quan hệ cùng có lợi trong cuộc gặp trực tiếp lần đầu tiên giữa hai ông trong vòng một năm qua. Đây là dấu hiệu cho thấy hai nền kinh tế lớn nhất châu Á đang tìm cách nối lại mối quan hệ gượng ép thời gian qua.

Ông Tập và ông Kishida cùng phái đoàn hai nước Trung-Nhật đã hội đàm nhiều giờ bên lề hội nghị APEC tại San Francisco, California, Mỹ vào tối thứ Năm (16/11). Trong cuộc họp, hai nhà lãnh đạo Trung-Nhật cũng đã thảo luận về lệnh cấm của Trung Quốc đối với hải sản Nhật Bản và vụ việc doanh nhân Nhật bị bắt ở Trung Quốc.

Ông Tập nói với ông Kishida khi họ ngồi đối diện nhau trên bàn hội nghị song phương cùng phái đoàn ngoại giao hai nước rằng: Trung-Nhật nên “tập trung vào các lợi ích chung” và tái khẳng định “mối quan hệ chiến lược cùng có lợi và trao cho mối quan hệ này ý nghĩa mới”.

Trong tuyên bố chung 2008, Nhật Bản và Trung Quốc đã đồng ý theo đuổi “mối quan hệ cùng có lợi dựa trên các lợi ích chiến lược chung” được tạo dựng để đảm bảo các trao đổi cấp lãnh đạo thường xuyên về nhiều vấn đề, chẳng hạn như an ninh.

Tuy nhiên, cụm từ “mối quan hệ cùng có lợi dựa trên các lợi ích chiến lược chung” đã không được nhắc đến thường xuyên trong những năm gần đây khi hai đối thủ lịch sử này đã đang xung đột về hàng loạt các vấn đề như lãnh thổ tranh chấp, căng thẳng thương mại và Đài Loan, quốc đảo dân chủ mà Trung Quốc luôn coi là một tỉnh ngoài khơi xa của họ.

Ông Kishida khi phát biểu với báo giới sau cuộc hội đàm với ông Tập đã khẳng định hai nước Nhật Bản và Trung Quốc đã tái khẳng định cam kết đối với mối quan hệ chiến lược cùng có lợi.

“Chúng tôi chia sẻ quan điểm chung rằng chúng tôi sẽ tiếp tục liên lạc chặt chẽ ở nhiều cấp độ, trong đó có cấp lãnh đạo cao nhất”, ông Kishida nói.

Ông Kishida cho biết ông đã mạnh mẽ kêu gọi ông Tập gỡ bỏ lệnh cấm hải sản Nhật Bản, lệnh này được Bắc Kinh ban hành sau khi Toyko quyết định xả nước thải đã qua xử lý từ nhà máy hạt nhân Fukushima ra biển hồi tháng Tám. Ông cũng đề nghị lãnh đạo Trung Quốc nhanh chóng phóng thích doanh nhân Nhật Bản. Đây là hai vụ việc có tác động tiêu cực rất lớn đến mối quan hệ kinh tế Trung-Nhật trong thời gian qua.

Ông Kishida gặp ông Tập sau khi lãnh đạo tối cao Trung Quốc có cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden. Cả phía Mỹ và Trung Quốc đều loan báo cuộc gặp Biden-Tập đã đạt được các kết quả tích cực, trong đó hai nhà lãnh đạo đã đồng ý mở đường dây nóng liên lạc ở cấp nguyên thủ và nối lại kênh liên lạc giữa quân đội hai nước, cùng nhiều vấn đề khác.

Ông Kishida cũng đã gặp ông Biden và thảo luận về nhiều vấn đề, trong đó có “các thách thức chung” mà họ cùng chia sẻ với Trung Quốc.

Bên lề hội nghị APEC, ông Kishida cũng đã gặp Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol. Đây là cuộc gặp song phương lần thứ bảy giữa hai nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc chỉ trong năm nay. Hai ông đã hứa hẹn thúc đẩy mối quan hệ hợp tác sâu sắc hơn và thảo luận về các chủ đề cùng quan tâm, chẳng hạn như các vụ thử tên lửa của Triều Tiên.

Ông Yoon, ông Kishida và ông Biden cũng đã tổ chức cuộc họp ba bên trong ngày thứ Năm (16/11).

Hội nghị APEC lần thứ 30 được tổ chức tại San Francisco từ ngày 15/11 đến ngày 17/11 với sự tham dự của lãnh đạo của 21 quốc gia thành viên.