Trung Quốc gọi ông Lại Thanh Đức là ‘kẻ gây rối’

Bắc Kinh đã nhiều lần xem ông Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) là kẻ ly khai và cảnh báo cử tri không ủng hộ ông.

• Ông Lại Thanh Đức đắc cử tổng thống Trung Hoa Dân Quốc

Là người lâu năm ủng hộ độc lập, phó tổng thống Đài Loan ông Lại Thanh Đức (Lai Ching-te), một nhân vật chủ chốt của Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP), đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống và sẽ nhậm chức vào tháng Năm. Bắc Kinh từng gọi ông là “kẻ gây rối”.

“Kẻ hủy diệt hòa bình eo biển Đài Loan”

Kết quả của cuộc bỏ phiếu có thể làm gia tăng thêm căng thẳng với Trung Quốc – quốc gia tuyên bố quốc đảo dân chủ này là một phần lãnh thổ của mình. Bắc Kinh đã cảnh báo cử tri không ủng hộ ông Lại cũng như mô tả cuộc bầu cử này là sự lựa chọn giữa “chiến tranh và hòa bình, thịnh vượng và suy tàn”. Quốc dân Đảng, đảng đối lập chính, từng thúc đẩy đối thoại với chính quyền đại lục.

Phản ứng với kết quả bầu cử Đài Loan, Phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc tại Anh Quốc cho biết: “Bất kể kết quả thế nào, nó sẽ không thay đổi sự thật cơ bản rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc và chỉ có một Trung Quốc trên thế giới”.

Bắc Kinh, vốn tuyên bố sẽ thống nhất với tỉnh ly khai bằng vũ lực nếu cần thiết, đã bác bỏ lời kêu gọi đàm phán về tương lai Đài Loan của ông Lại. Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc gọi ông Lai là “kẻ gây chiến” và “kẻ hủy diệt hòa bình trên eo biển Đài Loan”.

Sau chiến thắng của mình, ông Lại cho biết ông “quyết tâm bảo vệ Đài Loan khỏi mối đe dọa từ Trung Quốc” và duy trì hiện trạng ở eo biển Đài Loan. Ông nói thêm rằng chính quyền của ông sẽ “sử dụng đối thoại, thay cho đối đầu” trong chính sách ngoại giao với Bắc Kinh.

Sinh viên tốt nghiệp Harvard và là kẻ ‘chọc giận Nhà Trắng’

Ông Lại, còn được biết đến với tên tiếng Anh – William Lai, là một cựu bác sĩ và từng tốt nghiệp Harvard, đã trở thành nhà lập pháp vào năm 1998, ông đại diện cho thành phố Đài Nam phía nam. Sau đó ông được bầu làm thị trưởng thành phốĐài Nam vào năm 2010 trong hai nhiệm kỳ. Bảy năm sau, ông được bổ nhiệm làm thủ tướng trong chính phủ của Tổng thống Thái Anh Văn. Năm 2020, ông Lai tuyên thệ nhậm chức phó tổng thống khi bà Thái giành được nhiệm kỳ thứ hai. Sau khi thắng cử hôm thứ bảy (13/1), ông sẽ chính thức nhậm chức tổng thống vào tháng Năm.

Ông Lai thề sẽ tăng cường khả năng phòng thủ của hòn đảo và tiếp tục xây dựng mối quan hệ với các “nền dân chủ” khác (có vẻ như đang ám chỉ Mỹ và Nhật Bản).

Ông Lại gây tranh cãi vào tháng 7 năm 2023 khi nói rằng ông hy vọng một ngày nào đó tổng thống Đài Loan có thể “vào Nhà Trắng”. Cựu chuyên viên phân tích Trung Quốc tại CIA Dennis Wilder cho biết chính quyền ở Washington DC “rất lo lắng” về chính trị gia này.

Các chính trị gia hàng đầu của Đài Loan bị cấm thăm chính thức Washington. Năm 2020, ông Lại, Phó Tổng thống tân cử lúc đó, đã có chuyến công du cá nhân tới Mỹ. Điều này khiến ông trở thành chính trị gia Đài Loan cấp cao nhất đến thăm thủ đô của Mỹ. Sau khi chính thức nhậm chức phó Tổng thống, ông Lại chỉ có những chuyến quá cảnh tại Mỹ vào năm 2022 và 2023.

Tháng Tám năm ngoái, Bắc Kinh gọi ông Lại là “kẻ gây rối xuyên suốt”, việc ông đến Hoa Kỳ đã dẫn đến một tuyên bố rằng hành động này “vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc Một Trung Quốc”.

Bắc Kinh phản đối bất kỳ trao đổi chính thức nào giữa Mỹ và Đài Loan. Washington về mặt ngoại giao chính thức đã công nhận nguyên tắc “Một Trung Quốc”, trong đó tuyên bố rằng Đài Loan là một phần của Trung Quốc. Tuy nhiên, Washington vẫn duy trì quan hệ ngoại giao không chính thức với Đài Bắc, bên cạnh việc cung cấp vũ khí cho nước này.

• Tổng thống Biden nói Mỹ không ủng hộ Đài Loan độc lập

Trung Quốc đã đang áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với phó Tổng thống tân cử ​​Tiêu Mỹ Cầm (Hsiao Bi-khim). Bà Tiêu trước đó đảm nhiệm chức  vụ đại diện ngoại giao chính thức của Đài Loan ở Hoa Kỳ. 

‘Đài Loan đã là một quốc gia độc lập’

Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc cho biết hôm thứ Năm (11/1): “Ông Lại sẽ đưa Đài Loan ngày càng rời xa hòa bình và thịnh vượng, ngày càng gần hơn với chiến tranh và suy tàn”.

Ông Lại xuất thân từ một phe cấp tiến hơn trong đảng cầm quyền. Vào năm 2017, ông đã khiến chính quyền đại lục tức giận khi nói với quốc hội Đài Loan rằng ông là một “người tận tuỵ vì nền độc lập của Đài Loan”. Tuy nhiên, ông đã loại trừ tuyên bố độc lập trong nhiệm kỳ của mình.

“Tôi muốn nhắc lại rằng Đài Loan đã là một quốc gia độc lập và có chủ quyền và do đó chúng tôi không cần phải tuyên bố độc lập cho Đài Loan nữa”, ông Lại nói vào tháng Một, theo tờ Focus Taiwan.