TT Trump công bố thỏa thuận hòa bình giữa Sudan và Israel

Tổng thống Trump hôm thứ Sáu (23/10) đã công bố một thỏa thuận hòa bình, tuyên bố bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Sudan, đồng thời nhấn mạnh “sẽ có nhiều thỏa thuận hòa bình hơn nữa được ký kết ở Trung Đông”.

Thông báo trên được đưa ra sau khi TT Trump nói với Quốc hội rằng ông dự định loại Sudan khỏi danh sách Nhà nước Bảo trợ khủng bố, sau khi Khartoum chuyển 335 triệu USD để bồi thường cho các nạn nhân Mỹ bị khủng bố, sau hơn một năm đàm phán giữa 2 bên. Ông Trump khẳng định, đây là một bước tiến quan trọng hướng tới hòa bình ở Trung Đông.

TT Trump đã mời các phóng viên vào Phòng Bầu dục trong khi ông đang có cuộc điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Thủ tướng Sudan Abdalla Hamdok và Chủ tịch Hội đồng chuyển tiếp Sudan Abdel Fattah al-Burhan để ký kết thỏa thuận mới nhất do Mỹ làm trung gian trong thời gian sắp sửa diễn ra Ngày bầu cử.

“Ba tháng trước, không ai nghĩ điều này có thể xảy ra. Ngay cả Bibi cũng không biết liệu điều này có khả thi không, phải không Bibi?” TT Trump đã hỏi đồng minh của mình, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

TT Trump nói: “Đây là một trong những ngày trọng đại trong lịch sử của Sudan.” Ông còn nhấn mạnh, thỏa thuận “sẽ tăng cường an ninh của Israel và chấm dứt sự cô lập của Sudan với thế giới.”

“Đó là một thế giới mới,” ông Netanyahu nói qua điện thoại. “Chúng tôi đang hợp tác với tất cả mọi người. Xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả chúng ta.”

Tổng thống nói rằng ít nhất năm quốc gia khác đang muốn tiến tới hòa bình với Israel. “Chúng ta có nhiều người đang xếp hàng. Họ muốn tham gia vào, hoàn thành thỏa thuận.”

Cố vấn cấp cao của tổng thống Trump – ông Jared Kushner, người đã tham gia môi giới các thỏa thuận, cũng nhất trí rằng các quốc gia khác ở Trung Đông sẽ sớm làm theo.

TT Trump còn nói thậm chí Iran “một ngày nào đó” cũng sẽ bình thường hóa quan hệ với Israel. Ông nói: “Hãy nhìn xem, một ngày nào đó tôi muốn giúp Iran đi đúng hướng. Họ đã từ một quốc gia giàu có trở thành một quốc gia nghèo khó chỉ trong vòng 3 năm.” “Nhưng họ không thể có vũ khí hạt nhân,” ông nhấn mạnh.

Tổng thống cũng nói rằng một thỏa thuận giữa Israel và khu vực Palestine có thể đang được tiến hành. “Người Palestine, họ muốn làm điều gì đó. Tôi chắc rằng điều đó cũng sẽ được thực hiện.”

TT Trump cho biết ông hy vọng Saudi Arabia cũng sẽ sớm đạt được thỏa thuận.

Tính đến nay, Sudan là quốc gia thứ ba trong khối Ả Rập ký kết thỏa thuận đi đến bình thường hóa quan hệ với Israel, sau các động thái tương tự do Mỹ làm trung gian của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Bahrain. Trước đó, hai quốc gia khác ký kết thỏa thuận với nhà nước Do Thái là Ai Cập (năm 1979) và Jordan (năm 1994).

Thỏa thuận giữa Israel với Sudan được ký kết trong bối cảnh Sudan và chính phủ chuyển tiếp của đất nước này đang gặp nhiều khó khăn. Hàng nghìn người đã biểu tình ở thủ đô Khartoum của đất nước và các khu vực khác trong những ngày gần đây vì điều kiện kinh tế tồi tệ.

“Các lãnh đạo nhất trí bình thường hóa quan hệ giữa Sudan và Israel và chấm dứt tình trạng hiếu chiến giữa các bên”, theo một tuyên bố chung do ba nước đưa ra. Tuyên bố cũng khẳng định chính phủ chuyển tiếp của Sudan đã “thể hiện lòng dũng cảm và cam kết chống khủng bố, xây dựng các thể chế dân chủ và cải thiện quan hệ với các nước láng giềng”.

Các nhà lãnh đạo nhất trí khởi động quan hệ kinh tế và thương mại, với trọng tâm ban đầu là hợp tác nông nghiệp. Tuyên bố cũng  bao gồm cả cam kết của Mỹ đảm bảo xóa nợ quốc tế cho Khartoum.

Dự kiến, các phái đoàn của mỗi nước sẽ gặp nhau trong vài tuần tới để đàm phán về các chi tiết cụ thể của các thỏa thuận trong các lĩnh vực như công nghệ nông nghiệp, hàng không, vấn đề di cư và các lĩnh vực khác, tuyên bố cho biết.

Thủ tướng Sudan Abdalla Hamdok cảm ơn TT Trump đã ký sắc lệnh hành pháp loại bỏ Sudan khỏi danh sách khủng bố và nói trong một tuyên bố rằng ông hy vọng sẽ hoàn thành quá trình này một cách “kịp thời.”

Trong khi đó, Thủ tướng Benjamin Netanyahu của Israel hoan nghênh thỏa thuận thiết lập quan hệ ngoại giao với Sudan, đồng thời mô tả việc thiết lập quan hệ với Sudan là một bước ngoặt đặc biệt.

Minh Ngọc (Lược dịch từ Fox News)

Xem thêm: