Tư lệnh Mỹ: ĐCSTQ theo đuổi chiến lược “luộc ếch trong nước ấm”

Ông John C. Aquilino, chỉ huy sắp mãn nhiệm của Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times rằng Trung Quốc theo đuổi chiến lược “luộc ếch trong nước ấm”, và làm leo thang căng thẳng trong khu vực với tình hình quân sự ngày càng nguy hiểm. 

Đô đốc Aquilino nói rằng trong 3 năm làm Tư lệnh Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Hoa Kỳ của ông, Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc, ĐCSTQ) đã đẩy nhanh tốc độ phát triển quân sự và kết hợp khả năng ngày càng tăng của mình với hành vi gây bất ổn hơn.

“Họ ngày càng hung hãn, họ ngày càng táo bạo và ngày càng nguy hiểm hơn”, ông Aquilino nói với Financial Times trong một cuộc phỏng vấn trước khi bàn giao quyền chỉ huy cho Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ Samuel Paparo vào tuần tới.

Ông Aquilino cho rằng Trung Quốc đang tăng cường hành vi gây hấn thông qua chiến lược “luộc ếch trong nước ấm”, tức là tăng dần mức độ nóng, từ đó khiến đối phương đánh giá thấp mối nguy hiểm cuối cùng, cho đến khi quá muộn. Ông nói: “Hành vi nghiêm trọng của Trung Quốc (ĐCSTQ) vượt xa các chuẩn mực pháp lý quốc tế, cần phải được mô tả liên tục. Câu chuyện này phải được tất cả các nước trong khu vực kể lại”, đồng thời lưu ý rằng Bắc Kinh đang thực hiện chiến lược “cường quyền là công lý” trên toàn khu vực.

Vị cựu phi công chiến đấu trên tàu sân bay đã lãnh đạo Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ vào thời điểm căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc. Vào tháng 8/2022, Chủ tịch Hạ viện Mỹ lúc bấy giờ là bà Nancy Pelosi đã đến thăm Đài Loan. Trung Quốc đã đáp trả bằng các cuộc tập trận quân sự chưa từng có mà ông phụ trách vào thời điểm đó. Ông Aquilino cũng là người chỉ huy khi một khinh khí cầu do thám Trung Quốc bay qua Mỹ vào năm ngoái.

Khi được hỏi sự cố căng thẳng nhất trong nhiệm kỳ chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của ông là gì, Aquilino cho biết đó là khoảng thời gian bà Pelosi đến thăm Đài Loan, một phần vì Bắc Kinh hiểu sai chuyến đi là sự leo thang trong chính sách của Mỹ. Khi đó, một số người trên mạng xã hội Trung Quốc đã kêu gọi Quân đội Giải phóng Nhân dân bắn hạ chuyên cơ của bà Pelosi. Ông Aquilino chỉ ra: “Sự hiểu lầm của Trung Quốc khiến tôi lo lắng rằng họ có thể thực hiện những hành động bất lợi thực sự”.

Máy bay chiến đấu của ĐCSTQ hiện nay thường xuyên bay qua đường trung tuyến eo biển Đài Loan, nơi trước đây đóng vai trò là vùng đệm giữa hai bên. Lực lượng cảnh sát biển của ĐCSTQ gần đây cũng trở nên hung hãn hơn xung quanh các hòn đảo bên ngoài của Đài Loan như Kinmen và Matsu. Ông Aquilino nói: “Đây là chiến dịch gây áp lực đang diễn ra. Tôi thấy nó đang phát triển về phạm vi và quy mô và không hề chậm lại. Nó ngày càng hung hãn hơn”.

Ông Aquilino nói rằng từ sự kiện khinh khí cầu của ĐCSTQ vào tháng Hai năm ngoái đến nay, ĐCSTQ đã không cho bất kỳ khinh khí cầu do thám nào bay qua Hawaii, Guam hay đất liền Mỹ. Khi được hỏi liệu có khinh khí cầu do thám nào bay gần Mỹ hay không, ông Aquilino nói: “Tôi chỉ nói rằng chúng tôi chưa (quan sát thấy) bất kỳ khinh khí cầu do thám nào bay qua Mỹ.”

Ông Aquilino cho biết “ví dụ điển hình nhất” về các hoạt động cưỡng bức của Trung Quốc là gần Bãi cạn Second Thomas (Trung Quốc gọi là Bãi Nhân Ái, Việt Nam gọi là Bãi Cỏ Mây) trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Mặc dù phán quyết của trọng tài Biển Đông năm 2016 phán quyết rằng yêu sách của ĐCSTQ là vô căn cứ, nhưng ĐCSTQ không chấp nhận hoặc công nhận kết quả này.

Trong những tháng gần đây, các tàu Cảnh sát biển của ĐCSTQ đã có những hành động hung hăng, bao gồm cả việc bắn vòi rồng, để ngăn cản Philippines tiếp tế cho Thủy quân lục chiến Philippines trên tàu USS Sierra Madre. “Tất nhiên là tôi rất lo ngại về Second Thomas. Các nhân viên và quân nhân của Cảnh sát biển Philippines đã bị thương. Điều này vượt xa một chiến dịch gây áp lực”, ông Aquilino nói.

Kể từ khi ông Biden và ông Tập Cận Bình tổ chức hội nghị thượng đỉnh ở San Francisco vào tháng 11 năm ngoái, các máy bay chiến đấu của ĐCSTQ đã ngừng tiến hành các hoạt động đánh chặn trên không “nguy hiểm và cưỡng bức” đối với máy bay quân sự Mỹ, vốn thường xảy ra trong 2 năm trước đó. Ông Aquilino hoan nghênh sự phát triển này, nhưng cho biết rõ ràng ĐCSTQ đang sử dụng biện pháp đánh chặn như một “công cụ chuyên dụng trong bộ công cụ” để sử dụng khi cần thiết.

Ông Aquilino nói thêm rằng Quân đội Giải phóng Nhân dân của ĐCSTQ đang giảm bớt các hoạt động quyết đoán chống lại máy bay quân sự Mỹ ở Biển Đông trong khi vẫn gây áp lực lên Philippines, điều này thể hiện chiến lược bắt nạt “cường quyền là công lý”. Ông nói: “Họ nghĩ rằng có thể thoát khỏi sự trừng phạt”.

Ông Aquilino cũng đề cập đến mối lo ngại về các mối đe dọa khác, bao gồm cả Triều Tiên, quốc gia đã phóng nhiều tên lửa vào năm 2023 hơn tổng số tích lũy trước đó. Ông chỉ ra rằng sự hợp tác giữa Triều Tiên và Nga cũng như mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa Trung Quốc và Nga đang được theo dõi chặt chẽ, đồng thời nhấn mạnh rằng đây là điều “cực kỳ đáng lo ngại”.

Khi chuẩn bị bàn giao quyền chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương cho ông Paparo, Aquilino cho biết một trong những thông điệp đầu tiên của ông là cần tập trung vào các hoạt động và khả năng thực hiện, bao gồm cả tốc độ và tính khẩn cấp. Ông lưu ý rằng những khả năng này bao gồm mạng lưới cảm biến và vũ khí được kết nối phức tạp.

Ông Aquilino nhấn mạnh: “Để ngăn chặn cuộc xung đột này, chúng ta phải có ý thức cấp bách và nhanh chóng cung cấp các khả năng hiện đại mới (và) các sáng kiến ​​về bố trí lực lượng của chúng ta”.