Bộ Công an Việt Nam đã đồng ý mua 2 trực thăng Lockheed Martin trong một thỏa thuận quan trọng về an ninh, theo thông tin từ các nguồn tin am hiểu về các cuộc đàm phán. Đây được coi là một bước tiến lớn kể từ khi Washington dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam vào năm 2016.
Thỏa thuận này được xác nhận sau quá trình đàm phán kéo dài giữa Bộ Công an Việt Nam và nhiều công ty quốc phòng Mỹ, bắt đầu từ năm 2022. Ngoài việc mua trực thăng, Lockheed Martin còn đang đàm phán với Bộ Quốc phòng Việt Nam để bán máy bay vận tải quân sự C-130.
Việt Nam, một quốc gia đã phụ thuộc vào vũ khí của Nga trong nhiều thập kỷ, hiện đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung vũ khí của mình, đặc biệt là trong bối cảnh nước này đang đàm phán các thỏa thuận thuế quan với Mỹ để duy trì quyền tiếp cận thị trường xuất khẩu lớn nhất của mình. Thỏa thuận với Lockheed Martin trị giá hơn 100 triệu USD có thể bao gồm thêm các trực thăng trong tương lai, trong đó các phi công Việt Nam hiện đang được huấn luyện với các trực thăng Sikorsky, một sản phẩm của Lockheed Martin. Loại trực thăng đang được đàm phán chưa được công khai, nhưng có khả năng là các mẫu S-92, được sử dụng cho cả mục đích quân sự và dân sự.
Các nguồn tin khẳng định rằng Việt Nam đã đồng ý mua hai trực thăng, nhưng chi tiết về mẫu mã và chi phí không được tiết lộ. Thỏa thuận này có thể sẽ hoàn tất trong tương lai, tuy nhiên vẫn còn nhiều khía cạnh hợp đồng cần được xác định. Trước khi dỡ bỏ lệnh cấm, các thỏa thuận an ninh giữa Mỹ và Việt Nam chủ yếu giới hạn ở tàu tuần duyên và máy bay huấn luyện. Việc mua trực thăng Lockheed Martin sẽ mở rộng phạm vi hợp tác quân sự giữa hai quốc gia.
Việc hợp tác này đặc biệt quan trọng vì trong bối cảnh Biển Đông, Việt Nam thường xuyên đối mặt với tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc. Các quan chức Mỹ đã khẳng định rằng Washington coi Việt Nam là đối tác quan trọng trong vấn đề an ninh khu vực và sẵn sàng tăng cường hỗ trợ quốc phòng cho nước này. Tuy nhiên, việc hỗ trợ cảnh sát có thể gặp phải phản đối từ một số phía, đặc biệt là khi Bộ Ngoại giao Mỹ đã cảnh báo về các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng của lực lượng an ninh Việt Nam trong báo cáo nhân quyền 2023.
Báo cáo này bị chính phủ Việt Nam bác bỏ, cho rằng đây là thông tin thiên kiến và không chính xác. Dù vậy, cả Việt Nam và Mỹ đều tin rằng việc mua sắm các thiết bị quân sự của Mỹ sẽ giúp Hà Nội củng cố vị thế trong các cuộc đàm phán thương mại toàn diện với Mỹ. Đặc biệt, thỏa thuận thuế quan giữa hai nước vẫn đang được tiếp tục đàm phán.
Vào tháng 7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố thỏa thuận thuế quan với Việt Nam, trong đó bao gồm mức thuế 20% đối với hàng hóa Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ, mức thuế 40% đối với sản phẩm chuyển tải và miễn thuế đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ sang Việt Nam. Tuy nhiên, Hà Nội cho biết đây chỉ là một thỏa thuận khung sơ bộ và các cuộc đàm phán vẫn đang tiếp tục để hoàn tất thỏa thuận chính thức.
Lý Ngọc theo Reuters