Bộ Văn hóa lại đề xuất 122.250 tỷ đồng để phát triển văn hóa

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trình Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035 với tổng chi phí khoảng 122.250 tỷ đồng.

• Bộ KH-ĐT ‘cự’ Bộ Văn hóa trước đề xuất chi 350.000 tỷ đồng chấn hưng văn hóa

Sáng 3/5, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội họp phiên toàn thể, thẩm tra về chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035.

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch – bà Trịnh Thị Thủy cho biết chương trình được thiết kế với 10 nội dung thành phần, 153 chỉ tiêu chi tiết, 42 nhiệm vụ cụ thể, 186 hoạt động chi tiết.

Tổng các nguồn lực huy động thực hiện chương trình khoảng 122.250 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách trung ương tối thiểu là 77.000 tỷ đồng (chiếm 63%); vốn ngân sách địa phương khoảng 30.250 tỷ đồng (chiếm 24,6%); nguồn vốn huy động hợp pháp khác khoảng 15.000 tỷ đồng (chiếm 12,4%).

“Tổng nguồn vốn này là phù hợp, đảm bảo khả năng đáp ứng nguồn lực của Nhà nước”, bà Thủy nói về nguồn vốn đề xuất lấy từ ngân sách trung ương.

Đại diện phía Chính phủ đề nghị năm 2025 chỉ tập trung xây dựng khung chính sách, chuẩn bị đầu tư. Giai đoạn 1 từ 2026 đến 2030, tập trung giải quyết các vấn đề hạn chế, thách thức đặt ra trong thời gian qua. Giai đoạn 2 từ 2031 đến 2035, sẽ tiếp tục phát triển văn hóa trở thành nguồn lực, động lực nội sinh của sự phát triển bền vững đất nước.

Cơ quan thẩm tra – Ủy ban Văn hóa – Giáo dục nhận định “chưa rõ căn cứ xác định nguồn lực thực hiện chương trình, nhất là đối với vốn ngân sách địa phương”.

Ủy ban Văn hóa – Giáo dục cho rằng nhiều nội dung thành phần chưa có nhiệm vụ cụ thể để làm cơ sở xác định tổng mức đầu tư. Tỷ lệ vốn đối ứng từ ngân sách địa phương chiếm 24,6% “là cao, khó thực hiện, nhất là đối với các địa phương có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn”. Bên cạnh đó, việc ghi cụ thể vốn xã hội hóa khoảng 15.000 tỷ đồng “cũng chưa đủ căn cứ”.

Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, cân đối nguồn vốn thực hiện, điều chỉnh nội dung hoạt động của Chương trình để bảo đảm thực hiện đầy đủ các chỉ tiêu đề ra. Cơ quan này cũng lưu ý cần Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rà soát các nội dung trùng lặp với hoạt động chi thường xuyên thuộc nhiệm vụ quản lý Nhà nước để đưa ra khỏi chương trình, đánh giá sát hơn khả năng huy động nguồn vốn ngân sách địa phương.

Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư – ông Trần Quốc Phương cho hay vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 không còn, trong khi vốn giai đoạn 2026-2030 lại chưa có chủ trương, còn chương trình thì “rất khó và rất rộng”. Dù chương trình đã điều chỉnh từ quy mô vốn rất lớn giảm xuống chỉ còn hơn 70.000 tỷ đồng cho giai đoạn 5 năm tới thì tại thời điểm hiện nay thì khả năng cân đối vốn khó xác định.

Ông Phương cho hay trong quá trình thẩm định, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự tính vốn cho các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2026 – 2030 là 150.000 tỷ đồng, cao gấp rưỡi giai đoạn trước, nên đã kiến nghị Bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề xuất vốn nguồn ngân sách trung ương là 50.000 tỷ đồng, đảm bảo trong khả năng cân đối vốn. Tuy nhiên, nay lại có chủ trương xây dựng thêm chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy. Theo đó, 150.000 tỷ đồng vốn giai đoạn 2026 – 2030 dành cho cả 5 chương trình “thì phải chia sẻ với nhau và số vốn cho chương trình này là rất khó”, ông Phương thông báo.

Hồi tháng 10/2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề xuất dành nguồn vốn 350.000 tỷ đồng chi cho Chương trình mục tiêu quốc gia chấn hưng văn hóa. Số tiền này dự kiến được đầu tư trong 11 năm, cho tất cả địa phương trên toàn quốc từ cấp xã, huyện, tỉnh. Tuy nhiên, kế hoạch này bị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nội vụ phản đối.