Dịch sốt xuất huyết bùng phát mạnh, TP.HCM xác nhận tới trên 20.950 ca, tăng 172,5%

Dịch sốt xuất huyết đang có dấu hiệu bùng phát mạnh ở nhiều tỉnh thành, đặc biệt là khu vực phía Nam với 42 ca tử vong đã được ghi nhận. Riêng tâm dịch TP.HCM đã có 10 trường hợp tử vong. Tổng số ca mắc sốt xuất huyết tại TP này hiện lên tới trên 20.950 ca, tăng 172,5% so với cùng kỳ năm 2021.

• 8.481 ca sốt xuất huyết đã xuất hiện tại TP.HCM, dự báo chưa tới đỉnh dịch
• TP.HCM: Bệnh nhân sốt xuất huyết dồn lên tuyến cuối, nhiều ca nặng, nguy kịch

Sáng 30/6, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam và đoàn công tác của Chính phủ thị sát khu vực sinh sống của các hộ dân khu vực ven kênh rạch tại đường Dương Bạch Mai, phường 5, quận 8, làm việc với TP.HCM liên quan đợt dịch sốt xuất huyết.

Báo cáo với Phó thủ tướng, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM cho biết tính từ đầu năm 2022 đến ngày 29/6, tại khu vực phía Nam ghi nhận gần 56.000 ca sốt xuất huyết, tăng hơn 11% so với cùng kỳ năm 2019. Tại TP.HCM đã có trên 20.950 ca mắc sốt xuất huyết, tăng 172,5% so với cùng kỳ năm 2021.

Hiện TP đang điều trị 580 ca, trong đó có 278 ca do các tỉnh chuyển về (chiếm 48%). Trong số này có 237 người lớn và 343 trẻ em. Có 92 ca nặng (17 ca thở máy).

Tổng cộng từ đầu 2022 đến nay, TP.HCM đã ghi nhận 1.111 ổ dịch sốt xuất huyết. Các quận, huyện có ca mắc sốt xuất huyết cao là Bình Tân, Bình Chánh, quận 12, Hóc Môn, TP Thủ Đức, Củ Chi và Tân Phú.

Hiện TP đã ghi nhận 10 ca tử vong do sốt xuất huyết, nhiều nhất tại huyện Củ Chi (3 ca), tiếp đến là tại huyện Bình Chánh (2 ca), huyện Bình Tân (2 ca), huyện Hóc Môn (1 ca), quận 11 (1 ca), TP Thủ Đức (1 ca). Số bệnh nhân sốt xuất huyết tử vong trong 6 tháng đầu năm 2022 tăng 7 ca so với cùng kỳ năm 2021 (3 ca), tăng 8 ca so với trung bình giai đoạn 2016 – 2020.

Ông Châu cho hay về phân bố ca mắc sốt xuất huyết theo tỉnh thành, TP.HCM đang có số ca mắc, tử vong do sốt xuất huyết cao nhất trong số 20 tỉnh thành khu vực phía Nam. Kết quả phân lập type huyết thanh gây bệnh cho thấy type D1 và D2 đang chiếm ưu thế, nhưng D2 đang gia tăng, mà D2 gia tăng thì dự báo số ca mắc và nặng, tử vong cũng gia tăng.

“Trong khi đó, dịch sốt xuất huyết ở TPHCM mới chỉ ở đầu mùa và đỉnh dịch sẽ vào khoảng tháng 8, tháng 9”, ông Châu cho hay.

Hiện số ca nhập viện đang tăng vọt trong những tuần gần đây. BSCKII Nguyễn Thành Dũng – Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM dẫn số liệu cho biết từ tháng 4 đến tháng 6, số bệnh nhân sốt xuất huyết điều trị nội trú tại bệnh viện này đã tăng gấp 4 lần, từ 436 ca bệnh nhân nội trú trong tháng 4 tăng lên 1.538 ca trong tháng 6. Tính đến sáng 30/6, số bệnh nhân nhập viện có tới một nửa là bị sốt xuất huyết với 363 ca sốt xuất huyết trong 700 ca nội trú. Trong đó, 185 ca ở TP và ở tỉnh 178 ca. Trong 185 ca sốt xuất huyết ở TP, có 149 người lớn và 36 trẻ em.

Ngoài ra, theo bác sĩ Dũng, bệnh sốt xuất huyết dần chuyển sang người lớn, gần đây chiếm hơn 50% ca mắc. Bệnh viện Bệnh nhiệt đới có chỉ tiêu 550 giường, những ngày bệnh sốt xuất huyết tăng như hiện nay thì mỗi ngày có hơn 700 bệnh nhân nằm điều trị. Bệnh viện đang rơi vào tình trạng quá tải.

Về giải pháp phòng bệnh, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM – ông Tăng Chí Thượng cho biết ngày 26/6, TP bắt đầu triển khai đợt cao điểm tổng vệ sinh toàn thành phố; nhắn tin nhắc nhở người dân dành thời gian dọn vệ sinh nhà cửa, lãnh đạo các đơn vị, cơ quan tổ chức vệ sinh nơi làm việc, tập trung tại các quận, huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Bình Tân, Quận 12, Tân Phú.

Về việc điều trị ca bệnh, ông Thượng cho hay Sở Y tế TP.HCM đã xây dựng các kịch bản thu dung, điều trị khi số ca mắc, ca nặng tăng cao; kích hoạt hệ thống hội chẩn từ xa, kết nối với các tỉnh, thực hiện can thiệp tại chỗ; tập huấn phác đồ điều trị cho mạng lưới y tế TP và các tỉnh phía Nam; tăng cường hồi sức chuyên sâu cho bệnh viện tuyến cuối…

Nói về nguyên nhân khiến dịch bệnh sốt xuất huyết bùng phát dữ dội, ông Châu cho rằng việc diệt lăng quăng, diệt muỗi chưa thực sự trở thành thói quen trong nhận thức và hành động của người dân.

Qua những lần Sở Y tế xuống các quận huyện kiểm tra vẫn ghi nhận nhiều vật dụng, lốp xe đọng nước chứa nhiều lăng quăng, rác thải ở khu đất trống, khu dân cư, những công trình xây dựng, móng công trình, đến đồ chứa nước tưới cây cũng phát sinh lăng quăng…

Ngoài ra, ông Châu cho rằng còn các nguyên nhân như việc truyền thông chưa hiệu quả, việc xử phạt về các vi phạm trong công tác phòng, chống dịch sốt xuất huyết còn nhiều hạn chế. Theo ông Châu, đa số các địa phương không xử phạt hoặc khó xử phạt các cá nhân, tập thể vi phạm. Trong 6 tháng qua, TP chỉ có 9 quyết định xử phạt được ban hành.

Tuyến dưới đẩy trách nhiệm hay thiếu điều kiện điều trị?

Ông Đỗ Xuân Tuyên, Thứ trưởng Phụ trách Điều hành Bộ Y tế cho hay bệnh sốt xuất huyết là bệnh lưu hành, năm nào cũng có, muốn không có sốt xuất huyết thì phải diệt muỗi, diệt lăng quăng, bọ gậy.

Ngoài ra, ông Tuyên chỉ ra vấn đề nhiều bệnh viện tuyến dưới chuyển bệnh nhân sốt xuất huyết lên tuyến trên, cho hay sốt xuất huyết độ 1, độ 2 điều trị được ở tuyến huyện, độ 3 mới lên tuyến tỉnh và độ 4 mới lên tuyến trung ương. Cả nước chỉ có 3 tỉnh, thành có bệnh viện nhiệt đới, các tỉnh khác thì bệnh viện tỉnh có khoa bệnh nhiệt đới, do đó các khoa này phải chịu trách nhiệm thu dung bệnh nhân từ độ 3 trở lên.

Theo ông Tuyên, sốt xuất huyết cần phân luồng điều trị theo tuyến và áp dụng công nghệ thông tin trong điều trị bệnh. Khi có bệnh nhân nặng ở tuyến huyện có thể hội chẩn với tuyến trên qua telemedicine, trường hợp nào cần chuyển mới chuyển.

“Việc đưa quá nhiều bệnh nhân lên tuyến trên vừa khiến các bệnh viện tuyến cuối quá tải, không đáp ứng điều trị, vừa có nguy cơ lây nhiễm chéo ngay tại cơ sở y tế”, ông Tuyên nói.

Hiện có đến 50% trường hợp bệnh nặng điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới là do từ tuyến dưới chuyển lên. Ông Tuyên cho biết ngày 1/7 Bộ Y tế sẽ có văn bản chấn chỉnh tình trạng này.

Ông Đam yêu cầu Bộ Y tế rà soát lại nguyên nhân tỷ lệ chuyển tuyến bệnh nhân sốt xuất huyết quá nhiều. Có hay không tình trạng tuyến dưới thiếu thuốc điều trị, vật tư y tế nên chuyển bệnh nhân lên tuyến trên?.

Về điều này, ông Tuyên cho rằng “một số nơi còn thiếu một số loại thuốc đặc biệt, vật tư y tế đặc biệt trên từng bệnh nhân”, song thừa nhận nguyên nhân “là do Bộ Y tế tổ chức đấu thầu, mua sắm tập trung chậm”.