Thêm 1 người chết, 1 người cấp cứu sau khi ăn sâu ban miêu

Sau khi ăn món ăn được chế biến từ sâu ban miêu, 2 người ở Nghệ An phải nhập viện cấp cứu và 1 người đã tử vong. Trước đó, ở Gia Lai cũng xảy ra tình trạng tương tự. Sâu ban miêu là loại côn trùng cực độc. GS.TSKH Vũ Quang Côn cảnh báo “không được sử dụng sâu ban miêu làm thực phẩm dù chế biến bằng bất kỳ cách nào”.

Tại xã Lưu Sơn (huyện Đô Lương, Nghệ An) vừa xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm do ăn sâu ban miêu khiến 2 người phải nhập viện, trong đó 1 người đã tử vong.

Theo giới chức xã, ngày 12/6, ông T.M.H. (SN1972) đến giúp bà B.T.B (SN1958) xây lại hàng rào. Thấy trong vườn bà B. có nhiều sâu ban miêu, ông H. nói với bà B. loài này ăn được nên bà B. đã bắt sâu để chế biến thành món ăn.

Sau bữa ăn khoảng 1 giờ, cả 2 bị ngộ độc, được đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Lúc 14h15 ngày 12/6, Bệnh viện đa khoa Đô Lương tiếp nhận 2 bệnh nhân trong tình trạng phỏng rộp miệng lưỡi, nôn ra máu, đau bụng, đau tức ngực.

Bệnh nhân B.T.B đã tử vong sau đó. Bệnh nhân T.M.H vẫn hôn mê và đang điều trị tích cực tại Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An.

Trước đó, hôm 18/4, ở xã Đắk Song (huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai) có một người chết, hai người nhập viện cấp cứu do ngộ độc sau khi ăn sâu ban miêu.

Theo báo Người Lao Động, ông Đ.V.R (SN1963, quê Quảng Ngãi), trong lúc thu hoạch cây keo tại xã Đắk Song đã bắt một loại côn trùng có cánh, thân màu đen, đầu đỏ trong rừng keo đem về ăn.

Khoảng 6h chiều cùng ngày, ông R. để nguyên con đem chiên (không ăn cùng món ăn khác) và rủ bà P.T.D và ông P.V.M cùng ăn.

Sau khi ăn khoảng 30 phút, cả ba người đều xuất hiện triệu chứng nôn, đau bụng quanh rốn và đi tiêu chảy. Ông R. xuất hiện thêm triệu chứng nôn kèm máu tươi, đi cầu phân lỏng kèm máu.

Đến khoảng 2h sáng 19/4, ông R. tử vong. Bà D. và ông M. được đưa đến Trung Tâm Y Tế huyện Kông Chro để điều trị. Đến khoảng 11h sáng cùng ngày, cả hai thấy sức khỏe ổn định và xin xuất viện để trở về quê ở thôn Mang Đen điều trị.

Sâu ban miêu là côn trùng cực độc, dễ nhầm với bọ xít

Báo Sức khỏe và Đời sống (Cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế) dẫn lời GS.TSKH Vũ Quang Côn, Hội Côn trùng học Việt Nam cho biết, sâu ban miêu khi nhìn dọc thân, chúng có bộ cánh như bộ áo của thầy cúng nên người ta gọi đó là con thầy cúng. Ban miêu có nhiều loài, nhưng phổ biến nhất là ban miêu đen. Sâu ban miêu hại cây cối, chúng là loài chứa rất nhiều chất độc, các chất độc này nếu con người tiếp xúc phải, nhẹ thì gây rộp da, bỏng, nặng thì có thể tử vong.

Theo ông Côn, các loài sâu ban miêu đều có cánh cứng, màu xanh lục biếc, dài khoảng 15 – 20mm, ngang 4 – 6mm. Có đầu hình tim, có rãnh dọc ở giữa, râu đen hình sợi.

Thân sâu có 11 đốt, giữa đầu và thân có một chỗ thắt lại. Phía trên 2 cánh màu đen có các chấm màu vàng hoặc màu đỏ nhạt, hoặc thân màu vàng với các điểm hay các dải ngang màu đen. Sâu ban miêu thường sống trên các cây đậu, do đó còn có tên là sâu đậu, hoặc sống trên các cây độc khác như cây cà độc dược.

Để phân biệt được sâu ban miêu hay bọ xít thì chỉ cần quan sát, nếu con bọ xít có tam giác ở lưng và có vòi thì sâu ban miêu không có. Sâu ban miêu thì thân màu đen, đầu màu đỏ.

Sâu ban miêu chứa thành phần hóa học gây độc là Cantharidin. Sau khi ăn, chất Cantharidin tiếp xúc với da hoặc niêm mạc thì gây hiện tượng ly gai, da niêm mạc tại vùng tiếp xúc bị tổn thương như bỏng hóa chất, sau đó hình thành phỏng nước và nguy cơ tiến triển thành nhiễm trùng.

Bệnh nhân có thể bị bỏng niêm mạc đường tiêu hóa do ăn nhầm hoặc cố ý nguy cơ nhiễm trùng cao do thẩm lậu vi khuẩn gram âm đường ruột và kị khí vào ổ bụng và máu. Tổn thương tại niêm mạc đường tiêu hóa dẫn đến đau bụng, buồn nôn, nôn và ỉa chảy nhiều. Nặng hơn viêm dạ dày ruột và xuất huyết tiêu hóa làm mất nước nghiêm trọng trong lòng mạch dẫn đến suy giảm chức năng thận sớm.

Trong bọ xít cũng có chất độc, nhưng ở nhiệt độ cao, chất này phân hủy hoàn toàn, còn ở sâu ban miêu thì không. Vì thế, GS.TSKH Vũ Quang Côn cảnh báo “không được sử dụng sâu ban miêu làm thực phẩm dù chế biến bằng bất kỳ cách nào”.

Ở Việt Nam, sâu ban miêu phân bố rộng khắp như đồng ruộng, rừng núi với hàng chục loài khác nhau. Đây là côn trùng nằm trong nhóm cực độc.

Ngộ độc sâu ban miêu hiếm gặp nhưng rất nặng về và gây khó khăn cho hầu hết các bác sĩ cấp cứu vì không có phác đồ điều trị rõ ràng.