Bộ Công an: Công ty, người sản xuất hàng giả có móc nối với cơ quan chức năng

Cơ quan công an phát hiện 4 thủ đoạn chính của các công ty sản xuất hàng giả trong lĩnh vực y tế, trong đó có sự móc nối với cơ quan chức năng để hợp thức hóa thủ tục, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân.

• Thanh Hóa: Manh mối từ ngành y tế hé lộ đường dây thuốc giả quy mô lớn
• Bộ Y tế công bố danh sách các sản phẩm thuốc giả

Ngày 23/5, tại hội nghị trực tuyến về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực y tế, ông Vũ Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an), cho biết từ đầu năm 2025, cơ quan công an đã khởi tố 6 vụ án liên quan đến sản xuất, buôn bán hàng giả trong lĩnh vực y tế với hơn 100 bị can.

Ông Tùng chỉ ra 4 thủ đoạn chính của các công ty sản xuất hàng giả. Cụ thể:

Các công ty lợi dụng cơ chế tự công bố sản phẩm, đăng ký tiêu chuẩn hàm lượng cao nhưng sản xuất không đúng tiêu chuẩn;

Họ thổi phồng tính năng, công dụng sản phẩm để lừa dối người tiêu dùng nhằm trục lợi;

Các công ty thành lập nhiều doanh nghiệp, đăng ký tại nhiều địa điểm, thực hiện chuỗi hoạt động khép kín từ nhập nguyên liệu, sản xuất, đăng ký sản phẩm, truyền thông đến phân phối để trốn tránh sự kiểm soát;

Công ty móc nối với cơ quan chức năng để hợp thức hóa thủ tục, như cung cấp phiếu kiểm nghiệm khống, giảm số lỗi khi cấp giấy chứng nhận nhà máy sản xuất thực phẩm chức năng theo tiêu chuẩn GMP, hoặc cấp giấy công bố sản phẩm.

Ông Tùng lấy ví dụ, một số công ty như MediUSA và MediPhar đã chi hơn 1 tỷ đồng cho đoàn kiểm tra thẩm định của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) để được giảm lỗi và hỗ trợ khắc phục trong quá trình thẩm định.

Liên quan đến các sai phạm này, cơ quan công an đã khởi tố 5 bị can, trong đó có ông Nguyễn Thanh Phong, nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, và 4 cán bộ khác của cục này về tội Nhận hối lộ, do vi phạm trong thẩm định, hậu kiểm và cấp giấy chứng nhận GMP. Ông Tùng cho biết cơ quan công an sẽ tiếp tục mở rộng điều tra.

Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết những người đứng đầu các đường dây sản xuất hàng giả thường không trực tiếp tham gia mà thuê địa điểm sản xuất ở nơi vắng vẻ, xa trung tâm. Nhiều trường hợp tái phạm do lợi nhuận cao. Các cơ sở kinh doanh thường chuẩn bị trước, chuyển hàng hóa đi nơi khác để tránh kiểm tra.

Hoạt động thương mại điện tử trên các nền tảng như Facebook và Zalo cũng khiến việc xác định hàng hóa vi phạm và chủ thể vi phạm trở nên khó khăn.

Đại diện Sở Y tế tỉnh Hòa Bình cho biết việc hậu kiểm gặp nhiều trở ngại do chỉ kiểm tra được các chỉ số an toàn thực phẩm, không kiểm tra được chất lượng, trừ khi có tố cáo từ người dân. Một trường hợp cụ thể tại Hòa Bình cho thấy công ty sản xuất sữa giả công bố sản phẩm tại tỉnh nhưng không bán tại địa phương, mà phân phối qua các kênh thương mại điện tử.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh rằng sản xuất, buôn bán hàng giả trong lĩnh vực y tế là hành vi nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân, yêu cầu xử lý ở mức cao nhất.

Hiện Bộ Y tế đang rà soát và sửa đổi Nghị định 15 về an toàn thực phẩm, dự kiến trình Chính phủ vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6/2025, nhằm khắc phục các lỗ hổng pháp lý.

Ông Đỗ Xuân Tuyên, Thứ trưởng Bộ Y tế, chỉ ra 5 nguyên nhân dẫn đến tình trạng hàng giả: lợi nhuận cao, ý thức doanh nghiệp kém, ý thức người dân hạn chế, quản lý địa phương chưa chủ động, hệ thống công nghệ thông tin quản lý chưa hoàn thiện, và một số cán bộ thiếu đạo đức nghề nghiệp. Ông Tùng cũng đề xuất sửa đổi Bộ luật Hình sự, tăng mức phạt tù và tiền phạt.