Tập Cận Bình phá quy tắc “7 lên 8 xuống” để giữ lại Vương Kỳ Sơn

Từng có quan chức Trung Quốc lên tiếng quy tắc “7 lên 8 xuống” không khả tín, nhận định này được cho là vì ông Tập Cận Bình có kế hoạch giữ lại ông Vương Kỳ Sơn.

Quy tắc “7 lên 8 xuống” là quy tắc phi chính thức do cựu lãnh đạo Trung Quốc Giang Trạch Dân đưa ra nhằm loại bỏ đối thủ chính trị. Ông Vương Kỳ Sơn là nhân vật chính trị quan trọng thực hiện kế hoạch chống tham nhũng của ông Tập Cận Bình, vì thế mục tiêu muốn giữ lại ông Vương Kỳ Sơn là hiển nhiên.

Vai trò quan trọng của Vương Kỳ Sơn

Ngày 3/3 vừa qua, tờ New York Times đưa tin, nhiều năm qua đảng Cộng sản Trung Quốc luôn duy trì quy tắc bất thành văn đối với giới lãnh đạo là 68 tuổi phải nghỉ hưu, quy định không công khai này được cho là “7 lên 8 xuống”. Cứ 5 năm một lần Đại hội Đại biểu Đảng toàn Trung Quốc, khi đó Ủy viên Bộ  Chính trị nào đủ 68 tuổi trở lên phải nghỉ hưu, 67 tuổi trở xuống được cân nhắc cho tái nhiệm thêm một nhiệm kỳ.

Tuổi nghỉ hưu trước đây cũng đã từng được thay đổi vì mục đích chính trị. Năm 1997, ông Giang Trạch Dân vì muốn hạ bệ đối thủ chính trị nên đã chế định hạn chế ở độ tuổi 70, sau đó 5 năm lại đưa ra hạn chế ở độ tuổi 68 nhằm hạ bệ một đối thủ chính trị khác (còn bản thân ông Giang Trạch Dân nằm ngoài quy định, làm Tổng Bí thư tới tận năm 76 tuổi).

Tổng Bí thư đương nhiệm Tập Cận Bình năm nay 63 tuổi. Ông đã thay đổi rất nhiều quy tắc chính trị của chính quyền Trung Quốc, vì không muốn kế hoạch của mình bị các quy tắc của những người tiền nhiệm ràng buộc.

Hiện nay ông Vương Kỳ Sơn đóng vai trò rất quan trọng trong chương trình chống tham nhũng của ông Tập Cận Bình, nếu việc giới hạn độ tuổi phi chính thức này tiếp tục duy trì thì năm nay ông Vương Kỳ Sơn vừa tròn 68 tuổi và phải giải nhiệm. Mục tiêu hiện nay của ông Tập Cận Bình dường như muốn giữ lại ông Vương Kỳ Sơn.

Nửa cuối năm nay, bộ máy lãnh đạo Trung Quốc sẽ có những thay đổi lớn. Trước thực trạng phức tạp đấu đá phe cánh hiện nay, việc giữ lại ông Vương Kỳ Sơn là đặc biệt quan trọng đối với ông Tập Cận Bình. Ông Tập từng nói không công khai, quy định về độ tuổi không phải tuyệt đối, vì câu nói này mà nhiều người cho rằng ông Tập Cận Bình muốn giữ lại ông Vương Kỳ Sơn.

Ông Vương Kỳ Sơn là người bạn lâu năm của ông Tập Cận Bình. Từ năm 2012 đến nay phụ trách Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương, cơ quan chống tham nhũng đặc biệt quan trọng, đóng vai trò trung tâm trong các kế hoạch chính trị của ông Tập.

Không chỉ tận hiến trong các kế hoạch của ông Tập Cận Bình, ông Vương Kỳ Sơn còn hoạt động trên nhiều mặt, từng làm Phó Thủ tướng và Thị trưởng Bắc Kinh, từng nằm trong ban lãnh đạo tối cao giải quyết nguy cơ tài chính của Chính phủ Trung Quốc.

Giáo sư Kerry Brown chuyên nghiên cứu về vấn đề Trung Quốc thuộc Đại học King Luân Đôn cho biết: “Quy định người kế nhiệm toàn là bất thành văn, việc thương thảo để quyết định vẫn là chính. Vì thế ông Tập sẽ đưa ra phương pháp giải quyết đặc thù tùy theo tình huống”.

Ông Tập Cận Bình từng cho biết trong tình huống không công khai rằng, quy định độ tuổi không phải tuyệt đối. Dù không nói rõ ràng sẽ giữ lại ông Vương Kỳ Sơn, nhưng thông qua nói bóng gió về vấn đề tuổi tác đã phát tín hiệu về việc giữ lại ông Vương trong quá trình thảo luận quyết định nhân sự vài tháng tới.

“7 lên 8 xuống” không khả tín

Ngày 8/11 năm ngoái, Nhật báo Đông phương Hồng Kông đưa tin, sau Hội nghị toàn thể lần thứ 6 Đảng Cộng sản Trung Quốc, vấn đề thay đổi quy tắc “7 lên 8 xuống” trở thành đề tài tranh luận nóng bỏng từ dân gian đến chính giới Trung Quốc. Ông Đặng Mậu Sinh (Deng Maosheng) thuộc Phòng Nghiên cứu Trung ương, người từng tham gia soạn thảo văn kiện Hội nghị toàn thể lần thứ 6 cho biết, cái gọi là “7 lên 8 xuống” là chỉ là tin đồn trong công chúng chứ không khả tín; việc lãnh đạo trung ương có nghỉ hưu hay không phải theo tình hình thực tế thực hiện linh hoạt; cách làm hạn chế độ tuổi của những cán bộ trước đây quá cứng nhắc cực đoan, gây bất lợi trong việc trọng dụng người tài.

Bài viết chỉ ra, việc ông Đặng Mậu Sinh nói quy tắc “7 lên 8 xuống” không khả tín để tạo dư luận chuyện này không quan trọng. Vấn đề quan trọng nhất chính là thế trận quyền lực trong hiện tại và tương lai của ông Tập Cận Bình. Việc ông Đặng Mậu Sinh nói “xử lý linh hoạt theo tình huống thực tế” để trọng dụng nhân tài là tín hiệu ông Vương Kỳ Sơn có thể được giữ lại.

Nguyễn Đoàn

Xem thêm: