TQ: Nắng nóng kỷ lục, nhiều nơi trên 40 độ, chính quyền phải mở hầm trú ẩn

Gần đây, nhiều nơi ở miền Bắc Trung Quốc đã phải hứng chịu thời tiết nóng ẩm, nhiệt độ nhiều nơi vượt quá 40°C, trong đó Trịnh Châu, Hà Nam đạt 44°C; và Thạch Gia Trang, Hà Bắc đã mở bảy hầm trú ẩn phòng không để người dân trú ẩn. Theo ghi chép lịch sử, miền Bắc Trung Quốc đã trải qua thời kỳ nhiệt độ cực cao vào thời Càn Long của nhà Thanh. Bắc Kinh đã từng đạt mức nhiệt cao kỷ lục 44,4°C, khiến hơn 10.000 người tử vong chỉ trong 12 ngày, được coi là “mùa hè nóng nhất” trong lịch sử Trung Quốc.

Theo báo cáo từ truyền thông đại lục, một khu vực rộng lớn của Trung Quốc sẽ trải qua nhiệt độ và độ ẩm cao bắt đầu từ ngày 12 tháng 7. Từ ngày 11 đến ngày 17 tháng 7, nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng từ phía Đông Tây Bắc Trung Quốc đến Bắc Trung Quốc, Hoàng Hoài và các khu vực khác. Sau ngày 13 tháng 7, nhiệt độ cao ở miền Nam Trung Quốc cũng sẽ tăng lên và mạnh hơn, độ ẩm sẽ cao, nóng như “phòng xông hơi”.

Theo các báo cáo từ truyền thông đại lục, từ ngày 12 tháng 7, một đợt nắng nóng và độ ẩm cao trên diện rộng sẽ bắt đầu. Từ ngày 11 đến 17 tháng 7, nắng nóng tiếp tục gia tăng từ khu vực đông bắc đến Bắc Trung Quốc, Hoàng Hải và các khu vực khác, trong khi các tỉnh phía nam sẽ chịu nhiệt độ cao hơn và tăng dần sau ngày 13, kèm theo độ ẩm lớn, khiến thời tiết nóng như “xông hơi”.

Đợt nắng nóng lần này không chỉ kéo dài mà còn có cường độ lớn. Từ ngày 14 đến 16 tháng 7, là thời điểm cao trào của nắng nóng, với nhiệt độ vượt qua 40°C tại các tỉnh như Thiểm Tây, Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Đông, An Huy, Hồ Bắc, Hồ Nam, Tứ Xuyên, và Trùng Khánh.

Từ ngày 12 tháng 7 trong một tuần, tỉnh Hà Nam sẽ trải qua thời tiết nắng nóng oi ả kéo dài. Thành phố tỉnh lỵ Trịnh Châu đã ghi nhận nhiệt độ cao trên 40°C liên tiếp trong 4 ngày, trong đó ngày 15 tháng 7 có thể đạt tới 44°C. Không chỉ trời nóng vào ban ngày, nhiệt độ thấp nhất vào ban đêm cũng lên đến 33°C, khiến nhiệt độ nóng bức kéo dài suốt cả ngày.

Trong đợt nắng nóng này, khu vực phía nam Hà Bắc, Hà Nam, khu vực Quan Trung của Thiểm Tây, và phía tây Hồ Bắc sẽ là những vùng trọng điểm của đợt nắng nóng, với thời gian nắng kéo dài và cường độ mạnh. Đây cũng là những khu vực có nhiệt độ cao nhất, thường xuyên vượt quá 40°C.

Theo báo cáo trên trang web chính thức của chính quyền thành phố Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc, vào ngày 5 tháng 7, thành phố đã chính thức mở cửa 7 khu vực bảo vệ dân sự trong đô thị để người dân đến tránh nóng và thư giãn, với tổng diện tích lên đến hơn 84.300 mét vuông. Các khu vực này sẽ mở cửa từ 10h sáng đến 17h30 mỗi ngày và dự kiến sẽ mở trong vòng hai tháng.

Theo báo cáo của Tân Kinh Báo, gần đây, khí hậu phía Bắc của Trung Quốc dường như đã thay đổi với miền Nam, khi Bắc Kinh xuất hiện di cư về phía nam (Hồi Nam thiên), khiến các hành lang tàu điện ngầm đọng nước và có độ ẩm cao. Một số thành phố ở Đông Bắc Trung Quốc đã phát đi cảnh báo nhiệt độ cao màu cam, và vào ngày 10 tháng 7, cảm giác nhiệt ở một số con phố vào buổi chiều không khác gì so với các thành phố như Thượng Hải và Vũ Hán.

Tính đến ngày 8 tháng 7 năm nay, đã có 147 trạm khí tượng quốc gia ghi nhận nhiệt độ cực cao, trong đó 13 trạm khí tượng đã ghi nhận mức nhiệt vượt qua kỷ lục lịch sử, chủ yếu ở các khu vực như Giang Tô, Sơn Đông, Hồ Nam, An Huy và Vân Nam.

Đợt nắng nóng đầu tiên vào tháng 5 kéo dài chỉ 3 ngày nhưng đã có 21 trạm khí tượng quốc gia ghi nhận nhiệt độ cực cao, trong đó có các khu vực như Sa Hà (42.9°C) ở Hà Bắc và Lâm Châu (43.2°C) ở Hà Nam. Ngay cả nơi vốn có khí hậu mát mẻ như Thành Đức cũng đã trải qua 3 ngày nắng nóng liên tiếp, trong khi các khu vực ở Bắc Cực Thôn ở Hắc Long Giang và Mạc Hà cũng chứng kiến nhiệt độ trên 35°C vào cuối tháng 6.

Các chuyên gia khí tượng đại lục cho biết, áp cao cận nhiệt đới thường ảnh hưởng đến khu vực Bắc Kinh, Thiên Tân, Hà Bắc vào cuối tháng 7 đến đầu tháng 8, kết thúc sự kiểm soát ở các khu vực như Giang Nam và Hoa Nam. Tuy nhiên, năm nay, áp cao cận nhiệt đới đã di chuyển lên phía Bắc sớm, khiến những hiện tượng thời tiết thường chỉ xuất hiện vào thời kỳ “Thất hạ Bát thượng” (từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 8) giờ đây đã bắt đầu xuất hiện ở khu vực này.

Theo báo cáo của Đại Hà Báo, 44°C là con số cực kỳ hiếm gặp trong lịch sử khí tượng. Một trong những đợt nắng nóng cực đoan đáng nhớ nhất trong lịch sử đã xảy ra vào thời kỳ nhà Thanh dưới triều đại Càn Long, khi khu vực Bắc Trung Quốc phải đối mặt với một đợt nóng cực kỳ khắc nghiệt.

Theo khảo sát từ Tổng tập ghi chép khí tượng 3.000 năm của Trung Quốc, mùa hè năm 1743 (năm thứ 8 triều Càn Long) là năm ghi nhận nhiệt độ cao cực đoan nhiều nhất kể từ sau triều Minh. Các sách sử chính thức của triều Thanh, như Thanh Cao Tông Thực Lục, cũng đã ghi lại rằng “nhiệt độ ẩm ướt cao hơn rất nhiều so với các năm trước”.

Một nhà truyền giáo Pháp tên là Tống Quân Vinh, khi đang ở Bắc Kinh vào thời điểm đó, đã viết trong một bức thư gửi các đồng nghiệp tại Viện Hàn lâm Paris: “Những người già ở Bắc Kinh nói rằng họ chưa từng thấy nhiệt độ cao như vậy”. Ông đã sử dụng nhiệt kế cồn để đo nhiệt độ trong khoảng từ ngày 20 đến 25 tháng 7 năm 1743, và ghi nhận rằng nhiệt độ luôn vượt quá 40°C, trong đó ngày 25 tháng 7 lên tới 44.4°C. Đây cũng là mức nhiệt cao nhất từng được ghi nhận tại khu vực Bắc Kinh.

Báo cáo của Tống Quân Vinh gửi Viện Hàn lâm Paris đã ghi lại nỗi khổ cực mà đợt nắng nóng này mang lại cho người dân. Từ ngày 14 đến 25 tháng 7 cùng năm, gần 11.400 người ở vùng ngoại ô và nội thành Bắc Kinh đã tử vong vì nắng nóng, chủ yếu ở các khu vực nghèo, với phần lớn nạn nhân là người nghèo, thợ thủ công và lao động tay chân.

Theo “Cao Ấp huyền chí” của tỉnh Hà Bắc, từ ngày 19 đến 26 tháng 7, nhiệt độ nóng đến mức không thể chịu đựng nổi, các bức tường khuất bóng cũng nóng như bị nung trong lửa, “vào giữa trưa, chì và thiếc tan chảy”, và nhiều người đã chết vì nóng. Lúc đó, nhiệt độ ở Bắc Kinh còn nóng hơn so với các khu vực xung quanh.

Phù Sơn huyền chí của tỉnh Sơn Tây ghi chép: “Nhiều thương nhân từ Phù Sơn đến Bắc Kinh cũng chết vì nóng”. Nhiều thương nhân từ nơi khác đã qua đời trong đợt nắng nóng này khi đang làm ăn tại Bắc Kinh. Các quan chức quyền quý ở Bắc Kinh đều rời thành phố để tránh nóng, trong khi nhiều người dân chạy trốn đến các khu vực như Nhiệt Hà và Thịnh Kinh ở Hà Bắc, nhưng cũng có người chết trên đường.

Cuối cùng, hoàng đế Càn Long đã ra lệnh mở kho đá lạnh để cứu trợ dân chúng, và chính quyền cũng đã gửi thông báo rằng “không ra ngoài, ít làm việc để bảo vệ tính mạng”. Vào sáng ngày 26 tháng 7, một cơn mưa nhỏ đã làm giảm bớt nhiệt độ ở Bắc Kinh, nhiệt độ cao nhất giảm xuống còn 31.9°C, và đợt nắng nóng này mới kết thúc.