TQ nới lỏng phòng dịch, cư dân mạng khóc trên Weibo của bác sĩ Lý Văn Lượng

Sau khi Chính phủ Trung Quốc công bố các biện pháp nới lỏng phòng chống dịch hôm 7/12, một lượng lớn cư dân mạng đã đổ xô vào Weibo của ‘người thổi còi COVID-19’, bác sĩ Lý Văn Lượng (Li Wenliang), để lời nhắn “3 năm, cuối cùng cũng kết thúc”.

ĐCSTQ nới lỏng hạn chế phòng dịch, Weibo của cố bác sĩ Lý Văn Lượng một lần nữa trở thành ‘bức tường khóc’ của cư dân mạng

Trang web tiếng Trung của Đài BBC tweet rằng sau khi cơ quan y tế Trung Quốc công bố “10 biện pháp mới” nhằm nới lỏng các biện pháp phòng chống dịch bệnh vào ngày 7/11, một lượng lớn cư dân mạng Trung Quốc đã tràn vào Weibo của ông Lý Văn Lượng và để lại lời nhắn.

Một lời nhắn từ một người được cho là cháu của ông Lý Văn Lượng có nội dung: “Chú ơi, cuối cùng thì nó cũng sắp kết thúc rồi, chú chắc chắn đã nhìn thấy, cháu tin rằng bà nội chắc chắn cũng đã nhìn thấy.”

Có người để lại lời nhắn: Cảnh ngộ mà ông Lý Văn Lượng gặp phải, đại biểu rằng thể chế của Trung Quốc hoàn toàn coi thường và không tin tưởng đối với khả năng tự quản cơ bản của dân chúng: Miễn là không có “phụng thiên thừa vận, hoàng đế chiếu viết”, thì việc thổi còi của cá nhân là vi phạm pháp luật, và những người dân bình thường là đang gây rối loạn, ngay cả khi sự việc đã rất cấp bách. Vì vậy, không có đất cho dân chủ ở Trung Quốc, và quyền của người dân chỉ có thể đến từ sự ban phát của đảng.

Còn có cư dân mạng Đại Lục cảm thấy tiếc nuối sau 3 năm thực thi zero COVID khắc nghiệt này, “Anh Lượng, dịch bệnh cuối cùng cũng kết thúc”; “Bác sĩ Lý, Thạch Gia Trang của chúng tôi đã được gỡ phong tỏa, không cần xét nghiệm axit nucleic hàng ngày nữa. Nó cuối cùng đã kết thúc, nên tôi đến và gặp anh.”

Một người khác nói: “Trò hề sắp kết thúc, rất nhiều chuyện đã xảy ra, tôi chỉ có thể cố gắng hết sức để đảm bảo rằng mình sẽ không quên hay tha thứ, hãy yên nghỉ.”

Vào ngày 7/12, Chính phủ Trung Quốc (Đảng Cộng sản Trung Quốc, ĐCSTQ) đã ban hành 10 quy định về phòng ngừa và kiểm soát bệnh do virus corona mới (COVID-19), lần đầu tiên thay đổi rõ ràng việc cách ly tập trung bắt buộc thành cách ly tại nhà nếu điều kiện cho phép; dùng các từ mang tính tuyệt đối để tuyên bố “nghiêm cấm dùng các phương thức khác nhau để chặn các lối thoát hiểm, cửa tỏa nhà, và cửa khu cộng đồng.”

Thông báo do Quốc vụ viện Trung Quốc đưa ra vào thứ Tư (ngày 7/12) không đề cập đến việc “kiên trì không dao động đối với việc thực thi chính sách zero COVID linh động“, và yêu cầu không được thông qua các hình thức phong tỏa tạm thời khác nhau và không kiểm tra thêm các giấy chứng nhận xét nghiệm axit nucleic âm tính và mã y tế, những người nhiễm bệnh không có triệu chứng đủ điều kiện cách ly tại nhà và các trường hợp nhẹ thông thường đều áp dụng cách ly tại nhà.

“Bức tường than khóc Trung Quốc” trên Weibo của ông Lý Văn Lượng

Vào ngày 1/2/2020, ông Lý Văn Lượng đăng trên Weibo rằng ông được chẩn đoán mắc bệnh viêm phổi Vũ Hán, và chỉ trong thời gian ngắn ngủi 6 ngày sau đó, ông đã qua đời vào ngày 7/2. Không lâu sau, tổng số lời nhắn dưới Weibo của ông đã vượt quá giới hạn hiển thị là 1 triệu, và nó được gọi là “Bức tường than khóc của Trung Quốc”.

Tờ New York Times đã trực tiếp lấy được thông tin điều trị y tế và hồ sơ bệnh về những giờ cuối cùng trong cuộc đời của ông Lý Văn Lượng từ đồng nghiệp của ông, một người có hóa danh là “Bác sĩ B”. Các tài liệu này ghi lại các biện pháp cấp cứu được sử dụng và thảo luận bởi đội ngũ y tế.

Theo một số bác sĩ hỗ trợ xem xét hồ sơ bệnh án công khai đầu tiên, vào ngày 12/1/2020, ông Lý Văn Lượng được đưa vào bệnh viện do có các triệu chứng như sốt và nhiễm trùng phổi. Vào ngày thứ ba nhập viện, bệnh đã chuyển nặng, cần hỗ trợ thở oxy.

Hồ sơ bệnh án cho thấy, vào ngày 5/2/2020, tình trạng của ông Lý Văn Lượng xấu đi nghiêm trọng, bệnh viêm phổi nặng hơn và rất khó thở. Vào buổi chiều ngày hôm đó, bác sĩ điều trị cho ông Lý đã tiến hành nhiều xét nghiệm chức năng phổi và tim cho ông. Vào sáng ngày 6/2, bác sĩ đã viết trong hồ quá trình mắc bệnh rằng ông Lý có nguy cơ bị suy đa tạng.

Theo báo cáo, những dữ liệu này cho thấy phương pháp điều trị mà ông Lý Văn Lượng nhận được nhìn chung phù hợp với các phương pháp điều trị bệnh nhân COVID-19 thông thường vào thời điểm đó. Tuy nhiên, thông tin chi tiết về việc ông Lý chán ăn, không ngủ được vào ban đêm, suy sụp tinh thần và được chẩn đoán là “trầm cảm” đã không được công khai.

Vài tuần trước khi được chẩn đoán “trạng thái trầm cảm”, ông Lý Văn Lượng đã bị cảnh sát “răn dạy” vì cảnh báo với bạn bè trong nhóm WeChat rằng một loại virus mới đang lây lan trong thành phố. Vào thời điểm đó, ông đang làm bác sĩ nhãn khoa tại Bệnh viện Trung tâm Vũ Hán, và bệnh viện đã yêu cầu ông viết bản tự kiểm điểm.

Khi bắt đầu bùng phát COVID-19 vào năm 2019, bác sĩ Lý Văn Lượng là người đầu tiên cảnh báo các bạn cùng lớp của mình trên mạng xã hội WeChat. Vào ngày 3/1/2020, ông bị buộc tội “công bố những ngôn luận không đúng sự thật trên Internet”, bị cảnh cáo và “răn dạy” bởi đồn cảnh sát trong khu vực của mình. Ông Lý đã phải ký “Giấy phê bình và giáo dục”. Ngày 7/2 cùng năm, ông Lý Văn Lượng qua đời vì bệnh dịch. Vũ Hán bị phong tỏa từ ngày 23/1 đến ngày 8/4 cùng năm.

Một ngày trước khi ông Lý được xác nhận lây nhiễm (tức ngày 30/1/2020), một bài đăng trên Weibo đã tóm tắt quá trình ông “tung tin” và bị lây nhiễm virus corona mới từ bệnh nhân. “Ngày 3/1, cơ quan công an tìm thấy tôi và tôi đã ký giấy phê bình giáo dục. Từ đó đến nay, tôi vẫn làm việc bình thường. Sau khi tiếp nhận bệnh nhân viêm phổi virus corona mới, đến ngày 10/1 tôi bắt đầu có biểu hiện ho, bị sốt vào ngày 11 và nhập viện ngày 12.”

Trong bài đăng trên Weibo này, ông Lý Văn Lượng đặt câu hỏi về báo cáo của chính quyền rằng không có sự lây truyền từ người sang người. “Lúc đó, tôi vẫn đang suy nghĩ tại sao báo cáo vẫn nói rằng bệnh không lây truyền từ người sang người, không có nhân viên chăm sóc y tế bị lây nhiễm”. Ông cũng tiết lộ, “bố mẹ tôi cũng đang ở trong bệnh viện.”

Sau khi đại dịch viêm phổi Vũ Hán bùng phát, người ta mới nhận ra rằng những bác sĩ đưa ra cảnh báo sớm về dịch không phải là những người tung tin đồn, mà là những “người thổi còi / người người tố giác”.

Nhà báo công dân Phương Bân (Fang Bin) nói với Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) trước khi bị bắt vào tháng 2/2020 rằng ông Lý Văn Lượng là một nhân vật có tính bi kịch.

“Anh Lý Văn Lượng là một nạn nhân”, nhà báo công dân Phương Bân nói. “Tôi phát hiện ra rằng đây thực sự là một dịch bệnh, nhưng sau khi anh ấy nói ra điều đó, chính quyền đã đàn áp anh ấy, bắt anh ấy viết bản kiểm điểm, thừa nhận sai lầm của mình, cũng như không cho anh ấy lên tiếng. Anh ấy đang trong trạng thái uất ức, trong tình trạng hoàn toàn bất lực, anh ấy đã bị virus cướp đi sinh mệnh.”