(Tranh minh họa: Họa sĩ Sỹ Hòa, Báo Bình Phước Online)
Nhà Lý sau này, đặc biệt là từ thời vua Cao Tông đã rất suy yếu, loạn quân nổi lên khắp nơi. Phạm Du lợi dụng nhà Lý suy yếu mà làm loạn, lại lo lót các quan nói giúp nên vẫn được Vua tin đến mức giết hại cả trung thần, cuối cùng nhà Lý sụp đổ.
Phạm Du là tướng nhà Lý dưới triều vua Lý Cao Tông – vị vua thứ bảy của nhà Lý.
Năm 1207, Hào trưởng Hồng Châu (thuộc Hải Dương và Hải Phòng ngày nay) là Đoạn Thượng xây thành đắp lũy tự xưng Vương. Vua Lý Cao Tông sai các tướng đem quân đi đánh. Đoàn Thượng liệu thế không giữ được, liền cho người mang tiền của đút lót cho Thượng phẩm phụng ngự là Phạm Du.
Phạm Du nhận tiền của thì liền tấu nói nên lui quân. Vua Cao Tông nghe theo, lệnh rút quân, nhờ đó mà Đoàn Thượng thoát được.
Năm 1209, vua Cao Tông sai Phạm Du đi coi việc quân ở châu Nghệ An, vốn đang gặp nạn đói lớn khiến nhiều người chết. Phạm Du liền tấu lên với Vua rằng:
“Nay thiên hạ nhiễu loạn, gian tặc nổi lên như ong. Hoặc có kẻ cùng với tôi mà lại có tính ghét thương theo cái tình riêng, rồi gây nên bạo loạn, đầu của tôi mà còn không có thể giữ được, huống chi là sự ơn đức của bệ hạ. Xin bệ hạ hãy nghĩ ngợi thêm một tí nữa mà cho tôi được chọn lựa kẻ cường tráng, dũng mãnh để tự phòng bị một cách đầy đủ, mong tránh được những mối lo về những hiểm họa.”
Đại Việt sử lược
Vua chuẩn tấu. Thế là Phạm Du lấy tiếng phụng mệnh vua, chiêu mộ được quân, khuyến khích cho đi cướp phá không phải kiêng dè gì cả, khiến Nghệ An gặp phải nạn cướp hoành hoành.
Vua sai tướng Phạm Bỉnh Di tập hợp quân ở Đằng châu (thị xã Hưng yên ngày ngay) tiến đánh Phạm Du. Phạm Du liền đến Cổ Miệt rồi cùng quân Hồng châu của Đoàn Thượng tiến đánh Đằng châu. Người Đằng châu kêu cứu khiến Bỉnh Di phải đưa quân đến cứu, nhờ đó mà quân của Du thoát được.
Tháng giêng năm 1209, Bỉnh Di lại đưa quân ở Đằng châu và Khoái châu đánh Phạm Du, quân của Phạm Du nhờ có chuẩn bị nên đánh thắng mấy trận liền. Bỉnh Di tức giận răn đe binh sĩ, chém chết kẻ nào bỏ chạy. Sau đó quân của Bỉnh Di thắng lớn, Phạm Du phải bỏ chạy đến Hồng châu dựa vào Đoàn Thượng. Bỉnh Di cho tịch biên tài sản Phạm Du, còn nhà cửa cho đốt sạch.
Thắng trận, Bỉnh Di đưa tiếp quân đến Hồng châu đánh quân của Đoàn Thượng và Đoàn Chủ tại Vệ Kiều. Quân của Đoàn Chủ ở đây bị đánh tan, Đoàn Chủ tử trận.
Phạm Du liền cho người về Kinh thành đút lót cho các quan, nhờ tấu lên Vua nói tốt đỡ cho Phạm Du, còn nói rằng Bỉnh Di tàn ác, đưa quân đến đâu thì cướp phá của dân đến đó, khiến dân chúng bị cướp bóc giết hại rất nhiều, ai oán khắp nơi.
Vua Cao Tông nghe tấu thì liền triệu cả Bỉnh Di và Phạm Du về Triều.
Phạm Du nhanh chân đến Kinh thành trước tâu lên Vua, lại nhờ các quan nên vua Cao Tông tin Phạm Du.
Đến tháng 7/1209, Bỉnh Di cùng con trai là Phạm Phụ về Kinh thành. Dù một số quan lại đã cảnh báo trước rằng Vua nghe lời Phạm Du nên rất giận, nhưng Bỉnh Di nghĩ mình một lòng dẹp loạn chẳng gì phải sợ nên cứ vào. Vua liền lệnh bắt cả hai cha con Bỉnh Di giam vào ngục.
Nhà Lý bấy giờ đã mạt không có một vị quan nào có tiếng nói giải oan cho Bỉnh Di.
Thuộc tướng của Bỉnh Di là Quách Bốc hay tin liền đem quân đánh vào Kinh thành cứu chủ tướng. Phạm Du ở trong Kinh thành cùng đám tay chân giết chết cha con Bỉnh Di và Phạm Phụ, rồi cùng vua Cao Tông chạy trốn khỏi Kinh thành. Thái tử Sảm cũng vội bỏ trốn.
Quách Bốc chiếm được Kinh thành, đưa con thứ của Cao Tông là Lý Thầm lên ngôi Vua.
Phạm Du cùng vua Cao Tông chạy đến Quy Hóa, Thái tử Sảm chạy đến Hải Ấp ((nay là Lưu Xá, huyện Hưng Hà, Thái Bình) nương nhờ gia tộc của họ Trần là Trần Lý.
Thấy con gái của Trần Lý là Trần Thị Dung xinh dẹp, Thái tử Sảm liền lấy làm vợ, rồi tự phong cho Trần Lý làm Minh Tự, Tô Trung Từ làm Điện tiền Chỉ huy sứ, có ý lập một Triều đình riêng.
Vua Cao Tông ở Quy Hóa hay tin Thái tử Sảm có ý lập Triều đình riêng, liền sai Phạm Du liên kết với Đoàn Thượng ở Hồng châu đánh dẹp.
Phạm Du cho người hẹn trước với Đoàn Thượng rồi lên đường đi đến Hồng châu.
Trên đường đi, Phạm Du phải qua Lạng châu (bao gồm cả Lạng Sơn và Bắc Giang ngày nay), là nơi ở của công chúa Thiên Cực vốn được gả cho Nội hầu Vương Thượng. Công chúa lấy chồng xa, thấy có người từng ở Kinh thành đến thì rất vui. Gặp lúc Vương Thượng vắng nhà, Phạm Du cùng công chúa tư thông với nhau. Phạm Du quên luôn cả việc hẹn với Đoàn Thượng.
Đoàn Thượng đến bến sông Cái đợi theo hẹn, nhưng mãi không thấy, nghĩ Phạm Du không đến nên cho quân dời đi.
Khi Phạm Du đến nơi thì không thấy Đoàn Thượng nữa, phải đón thuyền khác theo đường sông đuổi theo, đến Cổ châu thì dừng thuyền và đi theo đường bộ.
Nhưng trên đường, Phạm Du bị người ở Bắc Giang là Nguyễn Nậu và Nguyễn Nải bắt lại đưa đến cho Thái tử Sảm, rồi bị Thái tử Sảm giết chết.
Phạm Du là kẻ lưu manh, nhân lúc Triều đình suy yếu, lợi dụng mua chuộc các quan mà được lòng Vua. Tuy nhiên do bản chất lưu manh và ham nữ sắc nên cuối cùng ông ta cũng bị hại chết, lưu lại tiếng xấu muôn đời.
Vua Cao Tông tin lời gian thần Phạm Du, khiến Triều đình biến động, phải trốn khỏi Kinh thành. Thái tử Sảm nhờ vào gia tộc họ Trần đánh dẹp được Quách bốc mà lên ngôi Vua, hiệu là Huệ Tông.
Vua Huệ Tông vẫn phải dựa vào họ Trần đánh dẹp loạn quân ở khắp nơi trong nước. Họ Trần có công lớn đánh dẹp hết loạn, thu lại tất cả các vùng đất, cuối cùng thay nhà Lý, lập ra nhà Trần.
Trần Hưng
Xem thêm:
Mời xem video:
Bàn Văn Vỹ khai do tâm lý căng thẳng sau nhiều ngày thức trắng chăm…
Ông Đường Hạo, đã phân tích về những cụm từ thuộc "văn hóa Đảng" do…
Các cơ quan quản lý liên bang của Mỹ ngày 23/10 đã thông báo mở…
Từ tháng 2-7/2025, nhóm 4 bị can chiếm đoạt hơn 17 tỷ đồng qua chiêu…
Các cơ quan thực thi biên giới yêu cầu chụp ảnh những người không phải…
Tai nghe Talky AI Buds có thể dịch tức thời 144 ngôn ngữ
