Đề thi môn văn THPT quốc gia 2024 gây ra một sự tranh luận nho nhỏ xung quanh câu đọc hiểu trên Facebook một số nhà văn.
Trong các ý kiến thảo luận thấy có ý kiến trách người ra đề thi không hỏi ý kiến tác giả. Tôi thấy khá thú vị.
Nếu đã là đề thi mà hỏi tác giả trước thì là mang họa cho tác giả vì theo nguyên tắc tác giả sẽ bị cách ly, không được liên lạc với ai cho tới lúc thi xong. Và nếu thế thì xin vái, ghét nhà văn nào, các bác cứ nhè tác phẩm nhà văn ấy mà trích cho tôi!
Nhưng nếu không hỏi thì cũng… kì quặc!
Tác phẩm của người ta, người ta viết ra rồi in ở nơi khác, mục đích khác, giờ đùng cái lấy vào làm đề thi nó có cái gì đó sai sai!
Bảo là nhà văn phải biết ơn vì đã quảng bá tác phẩm cho họ ư?
Chả đúng! Vì chưa chắc nhà văn đã cần. Hơn nữa, tác phẩm là một đứa con hoàn chỉnh, đem cắt cái nọ cái kia rồi nhét vào một đề thi chưa chắc tác giả đã thích!
Mà tác phẩm văn chương cũng là một loại tài sản, tự ý lấy tài sản người khác đem đi bày ở nhà mình, cho cả triệu người xem thì không ổn lắm về đạo lý và pháp lý.
Hơn nữa, khi đã trở thành đề thi việc “ăn gạch” là đương nhiên. Tự nhiên bị bêu ra cho nhiều người ném gạch thì bất công cho nhà văn quá!
Ô hay! Vậy giải quyết thế nào?
À, khó gì đâu! Món này thế giới người ta giải quyết lâu rồi. Cứ học theo Nhật nhé!
Trong cuốn “Thu nhập của nhà văn” (tiếng Nhật), nhà văn trinh thám Mori Hiroshi có kể mỗi một năm ông thu được tiền trà nước từ các trung tâm luyện thi, các trường học và ban tổ chức các kì thi kha khá. Số tiền này đổi ra tiền Việt bằng thu nhập của một công chức hạng trung ở Việt Nam.
Mori Hiroshi bắt đầu viết văn năm 38 tuổi nhưng đến nay ông đã viết và xuất bản được 200 cuốn sách trong đó đa số là tiểu thuyết trinh thám!
Mỗi đề có trích một đoạn của ông cho dù là đề thi thử ở trung tâm luyện thi, đề thi các cấp ông được người sử dụng biếu khoảng 5000 yên (nếu tính giá yên xưa thì tương đương 1 triệu, giờ yên thấp thì có lẽ 800.000 đồng).
Vì là đề thi nên luật chơi là không cần thông báo hay xin phép gì ông (cũng như các tác giả khác) cả! Cứ tiền trảm hậu tấu.
Thi xong thì mang cái phong bì đến gãi đầu gãi tai cảm ơn là được.
Vì thế mà thu nhập của các nhà văn chuyên nghiệp, viết nhiều, viết hay, viết khỏe như ông cũng khá.
Ngang ngửa một tỉ phú thông thường ở Việt Nam.
Ở nước ta gần đây, việc đưa ngữ liệu ngoài sách giáo khoa cho học sinh phân tích là một tiến bộ. Các trung tâm luyện thi cũng đều dùng cách đó để luyện cho học sinh. Các đề thi mọi cấp đều sử dụng tác phẩm của các nhà văn.
Tuy nhiên các nhà văn ở ta chẳng được gì! Đơn giản vì tư duy là cách làm ở ta là coi việc dùng đó là đương nhiên.
Nhưng tôi thấy như thế là không được!
Nơi nào dùng phải có tiền trà nước cảm ơn tác giả mới đúng!
Không thể vừa dùng tài sản trí tuệ của tác giả vừa góp phần tạo ra tâm lý coi thường lao động sáng tạo văn chương nói riêng và lao động trí tuệ nói chung được.
Ví dụ tôi cứ vào nhà các bác lấy xe đạp, xe máy, nồi cơm điện… của các bác ra dùng hoặc cho cả triệu người dùng các bác nghĩ thế nào?
Ai trích tác phẩm của tôi làm đề thi thử, thi thật thì phải chơi theo kiểu của Nhật mới là văn minh.
Vì tôi là người bán sách rong – dưới đáy xã hội rồi nên tôi nói như thế chứ tôi biết phần đông nhà văn chúng ta có chất nho sĩ. Nho sĩ ngày xưa để móng tay lá lan, ngại nói tới chuyện tiền nong lắm. Thế nên luôn thiệt thòi trong những việc tương tự.
Bạn nào đồng ý với ý kiến của tôi thì các bạn cho một like nhé!
Và hãy chúc cho mỗi năm tác phẩm của tôi được trích 365 lần.
Với tần suất đó thì 365 x 1 triệu đồng (một lần) tác giả có 365 triệu. Thế là đủ sống trong một năm không lo cơm ăn áo mặc, học hành của con. Toàn bộ thời gian được dành cho đọc, viết, khuyến đọc.
Mà khi ấy nói chuyện khuyến đọc nó có sức mạnh lắm. Ai bảo đọc sách không ra tiền chỉ cần xòe một tệp phong bì các trung tâm, ban tổ chức thi đựng tiền cảm ơn ra và vào:
– Tiền đây!
– Đọc sách đi!
Thế là đủ!
Nguyễn Quốc Vương
Đăng lại từ Facebook Tác giả, dịch giả Nguyễn Quốc Vương
Xem thêm cùng tác giả, dịch giả:
Mời xem video:
Vài tuần trước, trang thông tin của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về Đài Loan…
Tập thể dục vừa phải có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật đồng thời tăng…
Việc triển khai “lực lượng gìn giữ hòa bình” từ các quốc gia thành viên…
Chị H.T.T.T (28 tuổi), là sinh viên của một trường cao đẳng tại Đồng Nai…
Giới chức TP.HCM sẽ chuyển đổi gần 4.000 căn hộ tái định cư tại khu…
Ukraine nên chuẩn bị từ bỏ một số lãnh thổ nhất định như một phần…