Chuyên gia lý giải: Vì sao trẻ em cần sự nhàm chán?

Trong thế giới điện thoại thông minh và những thanh cuộn số vô tận, giây phút buồn chán rất hiếm gặp đối với giới trẻ ngày nay. Nhưng sức khỏe tinh thần của họ có thể phụ thuộc vào điều này. Các nhà tâm lý học tin rằng thiếu sự nhàm chán có thể cản trở sự tính sáng tạo và cảm giác thỏa mãn.

Cô Stephanie Lee, nhà tâm lý học lâm sàng chuyên tối ưu hóa việc giáo dục và sức khỏe tâm thần của trẻ em, cho biết sự buồn chán là nền tảng để trẻ em và thanh thiếu niên sáng tạo ra lối tư duy của riêng mình. Cô chỉ ra rằng việc giải trí kỹ thuật số quá mức thường khiến trẻ mất đi cảm giác buồn chán, và cản trở trí tưởng tượng của chúng.

Một nghiên cứu nhi khoa năm 2019 được công bố trên “Tạp chí Nhi khoa Ý” cho thấy, mạng xã hội có liên quan đến việc giảm khả năng sáng tạo ở thanh thiếu niên. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng việc sử dụng mạng xã hội và điện thoại thông minh có thể khiến kết quả học tập thấp hơn, khả năng tập trung kém và giảm khả năng sáng tạo.

Nghiên cứu này đồng nhất với nhiều nghiên cứu khoa học ngày càng tăng cho thấy, mạng xã hội và sức khỏe tâm thần kém ở thanh thiếu niên có mối liên hệ chặt chẽ.

Theo một nghiên cứu năm 2021 được công bố trên “Tạp chí Xúc tiến Giáo dục và Sức khỏe” (Journal of Education and Health Promotion), thanh thiếu niên nghiện mạng xã hội thường thiếu một số kỹ năng sống nhất định, như giải quyết vấn đề và khả năng ứng biến.

Cô Stephanie Lee cho biết, giải trí cũng có thể ngăn cản trẻ sáng tạo nếu chúng so sánh hiệu suất hoặc công việc của mình với nội dung chúng xem. Ngược lại, các hình thức giải trí khác, như xem một bộ phim tài liệu kích thích tư duy hoặc tham dự một buổi hòa nhạc, lại có thể kích thích sự sáng tạo.

Buồn chán giúp trẻ giải quyết vấn đề tốt hơn

Bà Sandi Mann, Giáo sư tâm lý học tại Đại học Central Lancashire ở Anh, nói với Epoch Times rằng sự nhàm chán là liều thuốc giải độc để phát triển các kỹ năng sống cơ bản.

Bà nói rằng khi gạt bỏ sự nhàm chán, chúng ta sẽ bỏ lỡ rất nhiều điều, vì đã không cho phép bộ não của mình suy nghĩ, và tìm ra những cách sáng tạo để đối phó với sự nhàm chán.

Đối phó với sự nhàm chán có thể trau dồi kỹ năng giải quyết vấn đề, giúp sức khỏe tâm thần tốt hơn. Một nghiên cứu được công bố trên “Tạp chí Y tế Dự phòng Quốc tế” (International Journal of Preventive Medicine) cho thấy, việc có kỹ năng giải quyết vấn đề thậm chí có thể dự đoán được tình trạng trầm cảm và lo lắng.

Bà Sandi Mann cho biết, giải quyết vấn đề một cách độc lập là cách giúp trẻ em và thanh thiếu niên xây dựng khả năng tự quản lý, lòng tự trọng và sự tự tin.

Viết nhật ký và nghệ thuật có thể cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề, nhưng mạng xã hội lại làm suy yếu chúng. Sự kích thích của mạng xã hội khiến dopamine giải phóng nhanh chóng, chất này mang lại cho con người cảm giác hài lòng trong thời gian ngắn, nhưng có thể dẫn đến trầm cảm. Ngược lại, việc giải quyết vấn đề sẽ mang lại cảm giác thành tựu và hài lòng lâu dài.

Bà nói thêm rằng thời điểm một vấn đề được giải quyết sẽ loại bỏ được cảm giác bất lực, thứ cảm giác rất có hại cho sức khỏe tinh thần của chúng ta.

Thời gian giải trí rất quan trọng để phát triển khả năng thích ứng ở thanh thiếu niên

Bà giải thích, nghiên cứu cho thấy, kỹ năng giải quyết vấn đề được cải thiện gắn liền với khả năng thích ứng cao hơn. Do đó, sự nhàm chán có thể thúc đẩy khả năng chống lại cảm giác thất vọng, điều mà Thế hệ Z (những người sinh từ 1995-2010) dường như không có. Thế hệ này thường dành hàng giờ mỗi ngày trên mạng xã hội.

Nghiên cứu cho thấy, giải trí kỹ thuật số có thể làm giảm kỹ năng giải quyết vấn đề, cũng như sự ứng phó của thanh thiếu niên khi đối mặt với thử thách.

Bà Sandi Mann cho rằng, khả năng đối phó với sự buồn chán một cách độc lập phản ánh tính tự chủ và hiệu quả của bản thân. Đây là cơ sở để trau dồi khả năng chống lại sự thất vọng.

Sự buồn chán còn có một lợi ích khác – giúp trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn đối phó với những cảm xúc căng thẳng và nghịch cảnh, giúp chúng ta chuẩn bị đối mặt với những thách thức lớn hơn trong cuộc sống.

Chúng ta thường phải chống lại sự nhàm chán thông qua việc lập kế hoạch, chiến lược và giải quyết vấn đề. Đây là cách thực hành tuyệt vời cho trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn.