UAV thả muỗi xuống Hawaii vì những lý do bạn có thể không ngờ tới

Vấn đề muỗi ở Hawaii luôn là nỗi đau đầu của chính quyền. Loài côn trùng gây hại này không chỉ lây lan dịch bệnh mà còn gây ra thiệt hại thảm khốc cho hệ sinh thái Hawaii. Một số loài chim rừng đang bên bờ vực tuyệt chủng do các bệnh truyền nhiễm từ muỗi. Tuy nhiên, hiện nay chính quyền đang điều động máy bay không người lái (UAV) và trực thăng để thả thêm muỗi đến Hawaii. Động thái kỳ lạ này thật khó hiểu.

Hóa ra những con muỗi “tràn xuống” từ UAV không phải là muỗi thông thường. Chúng là muỗi đực được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm và không đốt người. Chúng mang theo một loại vi khuẩn. Loại vi khuẩn này sẽ ngăn trứng do muỗi cái hoang dã đẻ ra nở ra sau khi muỗi đực giao phối với chúng. Theo thời gian, với việc thả muỗi liên tục, số lượng quần thể muỗi hoang dã sẽ giảm dần. Người ta hy vọng rằng phương pháp chiến lược này sẽ giúp kiểm soát số lượng muỗi xâm lấn ở Hawaii, loài đang đe dọa sự tồn tại của một số loài chim địa phương.

Sốt rét gia cầm do muỗi truyền: Nhiều loài chim hút mật đã biến mất ở Hawaii

Từng có hơn 50 loài chim ăn mật ở Hawaii. Những loài chim sặc sỡ này được tìm thấy khắp các khu rừng nguyên sinh và đóng vai trò quan trọng đối với văn hóa Hawaii bản địa, nhưng số phận của chúng ngày càng trở nên bi đát. Ngày nay, những khu rừng đó đang dần im ắng. Chỉ còn lại 17 loài, và hầu hết đều đang bị đe dọa.

Chim ăn ong đang biến mất khỏi tự nhiên do bệnh sốt rét gia cầm, một căn bệnh lây truyền qua muỗi. Các loài chim bản địa không có khả năng miễn dịch với căn bệnh này và thường chết sau một lần bị muỗi đốt. Năm ngoái, một loài chim nhỏ màu xám tên là Akikiki đã bị tuyệt chủng ngoài tự nhiên, trong khi loài chim ‘Akeke’e màu vàng lục được ước tính chỉ còn chưa đến 100 cá thể.

Bất chấp tác động của nạn phá rừng đến đời sống loài chim, Chris Farmer, giám đốc chương trình Hawaii của American Bird Conservancy (ABC), cho biết “mối đe dọa hiện hữu” đối với loài chim là bệnh sốt rét gia cầm, lây truyền qua muỗi.

Loài muỗi này không phải là loài bản địa của Hawaii nhưng được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1826, có thể là do tàu săn cá voi vô tình đưa đến đây. Hiện nay, có tám loài muỗi xâm lấn ở tiểu bang này.

Farmer cho biết: “Chúng (muỗi) đang gây ra làn sóng tuyệt chủng (loài chim)”, bởi vì nhiều loài chim bản địa, chẳng hạn như chim hút mật, không có khả năng kháng bệnh.

Ông giải thích rằng vì muỗi sinh sôi nảy nở trong môi trường sống nhiệt đới ấm áp ở độ cao thấp hơn trên quần đảo Hawaii, nên những con chim ăn mật còn lại đã tìm thấy nơi trú ẩn ở các vùng núi cao hơn trên các đảo như Maui và Kauai. Nhưng điều đó đang thay đổi, và khi nhiệt độ tăng lên ở vùng núi, muỗi cũng di chuyển lên đó. “Ở những nơi như Kauai, chúng tôi đang chứng kiến sự suy giảm đáng kể số lượng chim ở đó”.

Ông nói thêm: “Nếu chúng ta không phá vỡ chu kỳ này, chúng ta sẽ mất đi loài ong hút mật”.

Chris Warren, điều phối viên chương trình chim rừng tại Công viên quốc gia Haleakala trên đảo Maui, được Đài phát thanh công cộng quốc gia (NPR) trích dẫn trong một báo cáo vào tháng 6 năm ngoái rằng: “Chúng ta đang ở giữa cuộc khủng hoảng tuyệt chủng đang diễn ra”.

Warren cho biết: “Điều duy nhất bi thảm hơn việc các loài này tuyệt chủng là chúng đang tuyệt chủng và chúng ta không cố gắng ngăn chặn điều đó”.

Sử dụng muỗi để diệt muỗi

Các nhà bảo tồn đã và đang tìm kiếm giải pháp để kiểm soát quần thể muỗi và cung cấp nguồn sống cho loài chim ăn mật. Tuy nhiên, Farmer cho biết rất khó để giải quyết vấn đề muỗi ở quy mô cảnh quan. Ông giải thích rằng việc sử dụng thuốc trừ sâu có thể tiêu diệt các quần thể côn trùng bản địa vốn rất quan trọng đối với hệ sinh thái.

Sau nhiều năm nghiên cứu, các nhà bảo tồn cuối cùng đã tìm ra cách diệt muỗi bằng muỗi.

Năm 2023, trực thăng bắt đầu thả muỗi đực nuôi trong phòng thí nghiệm vào các đàn ong hút mật Maui. Những con muỗi đực này mang vi khuẩn Wolbachia, có thể được sử dụng để ngăn chặn sự sinh sản của muỗi.

Farmer cho biết: “Chúng tôi ước tính sơ bộ số lượng muỗi trong tự nhiên và cố gắng thả số lượng muỗi mang vi khuẩn Wolbachia gấp 10 lần số đó để chúng có thể tìm được muỗi cái để giao phối và trứng của muỗi cái sẽ không nở”.

Ông cho biết: “Hiện tại, chúng tôi đang thả 500.000 con muỗi mỗi tuần ở Maui và 500.000 con muỗi mỗi tuần ở Kauai”.

Chim ăn mật là một phần không thể thiếu của hệ sinh thái bản địa Hawaii. Loài chim này giúp thụ phấn cho các loài thực vật bản địa Hawaii, ăn côn trùng và duy trì sức khỏe của rừng, nơi lọc nước mưa và cung cấp nước uống cho nhiều cộng đồng.

Lý Ngọc theo Epoch Times