“Xe tập đi” của bé mà cha mẹ thường mua có lợi hay hại?

Xe tập đi thường được xem là “bảo bối của bé”. Dù các bé có biết đứng hoặc biết đi hay không, khi đặt vào xe tập đi, các bé đều sẽ chạy khắp nơi bằng chiếc xe này và cười rất vui, người lớn cũng vì thế mà vui theo. Có rất nhiều bậc phụ huynh nghĩ rằng xe tập đi có thể giúp bé nhanh biết đi hơn. Nhưng điều đó có thực sự đúng?

Trên thực tế, xe tập đi hoàn toàn không giúp trẻ biết đi sớm, mà ngược lại còn khiến bé biết đi muộn hơn. Không chỉ có vậy, xe tập đi còn gây ra những tai nạn nghiêm trọng không ngờ cho trẻ nhỏ, thậm chí ở Canada từ lâu đã ban hành luật cấm bán xe tập đi cho trẻ.

Xe tập đi có giúp trẻ biết đi hay không?

Ông bà ta thường nói “3 tháng biết lẫy, 7 tháng biết bò, 9 tháng lò dò biết đi”, khi tự mình tập lật, bò, ngồi, đứng, trẻ sẽ học cách sử dụng những nhóm cơ khác nhau và phối hợp cân bằng cơ thể ngày càng thuần thục hơn. Thông thường thì khoảng một tuổi trẻ sẽ tập đi.

Khi đứng trong xe tập đi, đa phần trẻ sẽ nhón chân và cũng không cần tự cố gắng cân bằng cơ thể nên rất khó mà luyện tập được các nhóm cơ một cách đúng đắn, điều này cũng không có lợi cho sự phát triển khả năng phối hợp của cơ thể.

Bác sĩ khoa nhi Alan Greene ở tiểu bang California (Mỹ) có nhắc nhở trên tờ New York Times rằng việc dùng xe tập đi sẽ làm chậm sự phát triển khả năng vận động của trẻ, khiến bé biết bò, đứng và đi muộn hơn. Cô chỉ ra rằng, cứ mỗi 24 giờ sử dụng xe tập đi có thể khiến sự phát triển vận động của trẻ chậm đi 3 ngày.

Vào năm 2002, một bài luận văn đã tổng kết số liệu có liên quan đến nghiên cứu về xe tập đi, cho biết những trẻ dùng xe tập đi biết đi muộn hơn khoảng 11-26 ngày. Có không ít bệnh viện, phòng khám nhi khoa đều có đăng bài nhắc nhở trên trang web của họ.

Ngoài ra, do xương của trẻ nhỏ mềm và có tính đàn hồi mạnh, các chuyên gia lo lắng rằng việc dùng xe tập đi sẽ khiến chân của trẻ bị biến dạng.

Chủ tịch Hiệp hội vật lý trị liệu của Úc, ông Phil Calvert nhắc nhở rằng xe tập đi và một món đồ khác mà trẻ thường dùng là ghế nhún đều sẽ khiến bắp thịt chân của trẻ bị co rút, ảnh hưởng đến việc tập đi của trẻ, đây là vấn đề mà các bác sĩ lâm sàng thường gặp, có những trẻ thậm chí phải bó bột hoặc phẫu thuật để hiệu chỉnh. Ông Phil Calvert cho rằng nếu sau 8 tuần bó thạch cao hiệu chỉnh mà không thành công thì có thể phải phẫu thuật.

Xe tập đi gây ra nhiều tai nạn nhất, khiến trẻ phải đi cấp cứu

Ngoài ảnh hưởng bất lợi đến sự phát triển hệ thống vận động của trẻ, những tai nạn mà xe tập đi gây ra cho trẻ càng khiến chúng ta lo lắng hơn.

Tốc độ của xe tập đi có thể lên đến 1 m/s, làm tăng mạnh mức độ hoạt động của trẻ, dù người lớn có ở bên cạnh thì cũng rất khó đảm bảo an toàn. Truyền thông Malaysia có đưa tin, vào đầu năm nay, một bé trai 7 tháng tuổi ngồi trong xe tập đi chạy từ phòng khách vào nhà bếp, đụng phải nồi cơm đang nấu cháo nóng khiến 16% diện tích cơ thể bị phỏng cấp độ 2 và phải trải qua ca phẫu thuật đầu tiên suốt 5 tiếng rưỡi.

Đối với những trẻ có phòng riêng lại càng có nhiều nguy cơ tiềm tàng hơn. Từ năm 1990-2004, ở Mỹ đã có hơn 230.000 trẻ em dưới 15 tháng tuổi phải nhập viện cấp cứu do xe tập đi, trong đó hơn 90% trẻ bị thương ở đầu và cổ, 70% bị thương do ngã cầu thang.

Số liệu cho thấy, trong số những tổn thương bên ngoài do xe tập đi gây ra, số trường hợp bị vỡ xương sọ chiếm 10%. Theo bài nghiên cứu được đăng trên Tạp chí y khoa Pediatrics vào tháng 10 năm nay, mỗi năm ở Mỹ vẫn có khoảng 2.000 trẻ phải nhập viện cấp cứu vì xe tập đi.

Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng của Mỹ nhắc nhở rằng, trong số các sản phẩm dành cho trẻ nhỏ, xe tập đi gây ra nhiều tai nạn nhất. Để bảo vệ an toàn cho trẻ, Hiệp hội Nhi khoa của Mỹ đã nhiều lần tuyên bố về sự nguy hiểm của xe tập đi, khuyến khích các bậc phụ huynh ngưng dùng loại xe này.

Từ năm 2004, Canada đã ban hành luật cấm sản xuất, nhập khẩu và kinh doanh xe tập đi, nếu vi phạm sẽ phải nhận mức phạt lên đến 100.000 đô la Canada hoặc 6 tháng tù giam.

Các bậc phụ huynh còn có thể sử dụng xe tập đi không?

So với nguy cơ tiềm ẩn của xe tập đi, các bậc phụ huynh còn có những sự lựa chọn an toàn hơn, ví dụ như xe vận động tại chỗ, tuy trông khá giống xe tập đi, nhưng không có bánh xe, không thể di chuyển tùy ý được, nhờ vậy mà không gây tai nạn như xe tập đi.

Nếu phụ huynh vẫn kiên trì sử dụng xe tập đi cho trẻ thì nên tìm loại có thiết kế an toàn, ví dụ như xe nên có độ rộng bằng độ rộng cửa, có hệ thống dừng xe nâng cấp, khi một bánh xe bị chênh thì sẽ khởi động hệ thống dừng tự động để giảm tai nạn.

Dù xe có thiết kế an toàn thì cũng không thể khiến chúng ta yên tâm hoàn toàn được. Phụ huynh vẫn cần phải chú ý, đừng cho trẻ dùng xe tập đi ở gần cửa, cầu thang, hồ hơi hoặc nơi có độ cao không bằng phẳng, cũng như cần phải tránh xa bếp, chốt cửa, nồi cơm điện hoặc đồ gia dụng có góc sắc nhọn… Và cần phải kiểm soát thời gian mỗi lần dùng xe, đảm bảo sự an toàn của trẻ.

Dù vậy, phụ huynh cũng không nên dạy trẻ tập đi hoàn toàn bằng xe tập đi. Hãy để con cố gắng tập lật, bò, dùng bản năng của cơ thể để rèn luyện các nhóm cơ vận động một cách tự nhiên, điều này sẽ có lợi có sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.

Theo Epoch Times
Minh Ngọc

Xem thêm: