50 bang của Mỹ mở cuộc điều tra lớn về vấn đề Google độc quyền

Liên minh các Tổng chưởng lý Hoa Kỳ (Attorney General) đại diện cho 50 bang và vùng lãnh thổ đã thông báo mở cuộc điều tra chống độc quyền đối với một trong những công ty công nghệ lớn nhất thế giới: Google.

Tổng chưởng lý bang Texas – Ken Paxton là người dẫn dắt cuộc điều tra này, với sự tham gia của cả 2 đảng, sẽ bắt đầu ở thị trường công cụ tìm kiếm và quảng cáo online. Google “thống trị mọi khía cạnh của quảng cáo trên Internet và tìm kiếm trên Internet,” ông Paxton trả lời phóng viên trong một cuộc họp báo.

2 bang không tham gia là Alabama và California.

“Chúng tôi sẽ làm điều chúng tôi cho là đúng dựa trên cuộc điều tra này,” Tổng chưởng lý Karl Racine của bang Washington cho biết.

“Chẳng có gì sai khi trở thành một đối thủ áp đảo, nếu bạn chơi công bằng,” nhưng các khiếu nại về việc “lấn lướt” của Google cho thấy công ty có thể đang chơi không công bằng, Tổng chưởng lý bang Utah Sean Reyes bổ sung.

“Khi không có thị trường tư do hay cạnh tranh, giá cả sẽ tăng lên và gây hại cho người tiêu dùng, ngay cả khi sản phẩm được quảng bá là miễn phí,” Tổng chưởng lý bang Floria cho biết. “Một thứ có thật sự là miễn phí khi chúng ta ngày càng mất đi các thông tin riêng tư?”

“Độc quyền” không phải chuyện mới ở Google

Cho tới nay, các luật sư của Google hẳn đã cực kỳ quen thuộc với các vụ việc điều tra chống độc quyền.

Bộ tư pháp Hoa Kỳ đã chính thức xác nhận vào tháng 7/2019 rằng bộ phận điều tra chống độc quyền của họ đang xem xét sâu rộng “các quan ngại của người tiêu dùng, kinh doanh và công ty khởi nghiệp bày tỏ” về “nền tảng online dẫn đầu thị trường này.”

Một vài tờ báo đã nhận định rằng Bộ tư pháp và Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) đã thỏa thuận chia đôi công việc chống độc quyền trong năm nay, Bộ tư pháp sẽ xử lý Apple và Google trong khi FTC điều tra Amazon và Facebook.

Trong 10 năm qua, FTC đã khá do dự trong các hành động chống độc quyền đối với Google. Năm 2012, một bản ghi nhớ được lan truyền tới cả 5 ủy viên, đề xuất mạnh mẽ mở cuộc điều tra Google lạm dụng vị thế quyền lực. Năm 2013, ủy ban đã biểu quyết không kết tội Google, và đã bị chỉ trích kéo dài một vài năm sau đó.

Ủy ban Châu Âu tỏ ra sốt sắng hơn Mỹ trong vấn đề này. Phòng quản lý cạnh tranh đã phạt Google hàng tỷ USD trong 3 năm liên tiếp:

• Số tiền phạt kỷ lục 2,42 tỷ Euro năm 2017 vì đã lợi dụng kết quả tìm kiếm để lái người mua hàng tới các nền tảng của Google.
• Năm 2018, phạt 4,34 tỷ Euro vì ưu tiên thiên vị ứng dụng của hãng so với đối thủ cạnh tranh
• Năm 2019, phạt 1,5 tỷ Euro vì lạm dụng vị trí thống trị trong thị trường bán quảng cáo.

Cần hành động có sức nặng

Tổng thống Trump ngày càng chỉ thẳng Google và các công ty công nghệ khác trong việc đè nén các tiếng nói của phe bảo thủ. Vào tháng 8, ông Trump cho biết chính phủ của ông đang “theo dõi Google rất sát sao.”

>>TT Trump: Google nên bị kiện vì thao túng hàng triệu phiếu bầu cho Clinton

Alphabet – công ty mẹ của Google – có giá trị thị trường hơn 820 tỷ USD và kiểm soát nhiều khía cạnh của Internet. Sự thống trị của Google trong thị trường tìm kiếm online và quảng cáo cho phép hãng thu thập dữ liệu cá nhân của hàng triệu người dùng.

Tiến sĩ Robert Epstein, nhà tâm lý học nghiên cứu cao cấp tại Viện Nghiên cứu hành vi và Công nghệ Hoa Kỳ, đã dành hơn nửa thập kỷ để theo dõi tầm ảnh hưởng của Google. Ông phát biểu với tờ Epoch Times rằng các cuộc điều tra trước chủ yếu chỉ đưa ra án phạt, trong khi các công ty như Google không hề thiếu tiền.

“Google đã chịu hơn 8 tỷ USD án phạt ở EU trong 2 năm qua. Nhưng tôi không nghĩ những án phạt này có ảnh hưởng đủ nặng tới Google.”

Theo ông, sức mạnh của Google cần được giới hạn trong 3 lĩnh vực: theo dõi, kiểm duyệt và thao túng. Và chỉ có cấp Quốc hội, Bộ tư pháp và FTC mới đưa ra được những phán quyết mạnh tay hơn.

>> Cựu nhân viên tiết lộ Google can thiệp bầu cử 2016 và 2020 chống Trump

Điểm chung của các ông lớn công nghệ

Không chỉ Google, các công ty công nghệ lớn cũng thường phải đối mặt với những khiếu nại chống độc quyền trong năm nay.

Tháng 7/2019, Facebook xác nhận đang bị FTC điều tra chống độc quyền. Đầu tháng 9, Tổng chưởng lý của 8 bang và Washington cũng khởi động một cuộc điều tra.

Amazon cũng nằm trong tầm ngắm nhiều cuộc điều tra. Các nhà bán lẻ đã van nài cơ quan hành pháp Hoa Kỳ mạnh tay, điều tra chống độc quyền giống như Đức, Áo, Ý và EU đang tiến hành.

Vào tháng 6, Quốc hội đã khởi động một cuộc điều tra lưỡng đảng nhắm vào “cạnh tranh trong thị trường số.” Facebook, Google, Amazon đã bị gọi lên điều tra, tuy mọi việc diễn biến khá yên lặng trong tháng 8, nhưng một vài phiên điều trần đã được lên lịch cho tháng 9.

Apple cũng tương tự. Dịch vụ nghe nhạc Spotify đã khiếu nại lên EU về hành vi của kho ứng dụng của Apple. Một cuộc điều tra của Quốc hội cũng đang xem xét việc Apple sửa chữa thiết bị đã bán để đảm bảo quyền lợi người dùng như thế nào.