Châu Âu “mạnh tay” phạt nặng Meta trước lo ngại về quyền riêng tư

Trong một tuyên bố sau khi ra án phạt Meta, cơ quan quản lý Ireland cho biết, thực chất họ không đồng ý với khoản tiền phạt và biện pháp nhưng họ đã bị các đồng nghiệp châu Âu buộc phải áp đặt chúng sau khi quyết định ban đầu của Dublin bị 4 cơ quan quản lý quyền riêng tư khác phản đối.

Theo chế độ quyền riêng tư của châu Âu, các công ty được giám sát bởi các cơ quan quản lý quốc gia nơi họ đặt trụ sở hợp pháp. Điều đó có nghĩa là Ireland và Luxembourg – nơi có mức thuế suất thấp đã thu hút nhiều trụ sở chính ở châu Âu của các công ty công nghệ lớn – nắm giữ phần lớn quyền hạn thực thi. Đặc biệt, Ireland phụ thuộc lớn vào nguồn thu thuế doanh nghiệp từ một số gã khổng lồ công nghệ.

Max Schrems, nhà hoạt động bảo vệ quyền riêng tư người Áo, người đã theo đuổi vụ kiện kéo dài hàng thập kỷ chống lại Facebook (dẫn đến án phạt kỷ lục hôm 21/5), cho biết: “GDPR đã trao cho chính quyền những quyền hạn to lớn này để thực thi rất nghiêm túc nhưng trên thực tế, chúng tôi không thấy rằng các quyền hạn đó thực sự được sử dụng bởi chính quyền”.

Nếu các cơ quan giám sát quyền riêng tư khác của châu Âu không đồng ý với cách các cơ quan này thực thi GDPR, thì sẽ có một cơ chế phức tạp và không rõ ràng để đạt được sự đồng thuận của Châu Âu. Sau 5 năm tranh cãi nội bộ, một số cơ quan quản lý quyền riêng tư của EU hiện còn đang mâu thuẫn công khai với nhau.

Trong các cuộc thảo luận nội bộ được công bố hôm 22/5, các cơ quan thực thi pháp luật châu Âu khác đã khiển trách Dublin vì đã không đủ cứng rắn để chống lại các hành vi vi phạm quyền riêng tư của Meta, và buộc Ireland phải áp dụng hình phạt. Các cơ quan của Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Áo cũng kêu gọi các đối tác Ireland không yêu cầu người khổng lồ mạng xã hội xóa tất cả dữ liệu của người châu Âu được chuyển đến Mỹ thông qua cái gọi là các điều khoản hợp đồng tiêu chuẩn.

Quyết định phạt Meta của Ireland liên quan đến những tiết lộ năm 2013 của Edward Snowden, nhà thầu của Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA), rằng những tên tội phạm người Mỹ đã truy cập bất hợp pháp thông tin cá nhân của mọi người thông qua những công ty công nghệ khổng lồ của Mỹ. Sau đó, ông Schrems đã đệ đơn kiện Facebook vi phạm quyền riêng tư của mình, đặt ra một thách thức pháp lý kéo dài cả thập kỷ.

Hôm 22/5, Dublin đã chính thức ra phán quyết rằng Meta không được sử dụng cái gọi là “các điều khoản hợp đồng tiêu chuẩn” hoặc các công cụ pháp lý phức tạp cho phép các công ty chuyển dữ liệu của EU sang Mỹ, chừng nào Washington còn chưa cải thiện các biện pháp kiểm tra pháp lý để bảo vệ dữ liệu của người dùng châu Âu.

Gã khổng lồ truyền thông xã hội đang kháng cáo phán quyết đó và có thời hạn đến tháng 10 phải tuân thủ lệnh.