Rủi ro lớn về an ninh khi Trung Quốc thu thập DNA của người dân Mỹ

Một cơ quan phản gián hàng đầu của Mỹ đã cảnh báo rằng chính quyền Trung Quốc trong nhiều năm đã thu thập một lượng lớn dữ liệu chăm sóc sức khỏe của người Mỹ, bao gồm cả thông tin di truyền nhạy cảm. Điều này đã gây ra những rủi ro nghiêm trọng về quyền riêng tư và an ninh quốc gia.

Cùng với các phương thức bất hợp pháp như tấn công mạng, Bắc Kinh đã sử dụng các khoản đầu tư vào các công ty công nghệ sinh học của Mỹ và quan hệ đối tác với các bệnh viện và trường đại học để có quyền truy cập vào dữ liệu di truyền và chăm sóc sức khỏe của quốc gia này, Trung tâm Phản gián và An ninh Quốc gia (NCSC) cho biết trong một bản báo cáo được phát hành vào ngày 1/2.

Một lượng lớn thông tin về bộ gen (toàn bộ chuỗi gen của một người) có thể thúc đẩy sự phát triển trong lĩnh vực y học chính xác tiên tiến (hoặc y học cá nhân hóa), cho phép Trung Quốc vượt qua Mỹ để trở thành nhà lãnh đạo toàn cầu về công nghệ sinh học, theo bản báo cáo. Những dữ liệu như vậy cũng có thể được vũ khí hóa để nhắm mục tiêu vào các cá nhân trong nước để phục vụ cho các hoạt động tình báo và quân sự.

Cảnh báo này được đưa ra khi BGI – tập đoàn khổng lồ về di truyền học của Trung Quốc – đã xem xét một cách kỹ lưỡng những nỗ lực tích cực của họ nhằm thúc đẩy các bộ thử nghiệm COVID-19 và các phòng thí nghiệm hỗ trợ trên toàn thế giới, qua đó làm dấy lên lo ngại về vấn đề bảo mật dữ liệu. Đến tháng 8/2020, công ty này đã bán được 35 triệu bộ dụng cụ kiểm tra nhanh COVID-19 cho 180 quốc gia và xây dựng 58 phòng thí nghiệm ở 18 quốc gia. BGI đã tiếp cận một số tiểu bang của Mỹ vào năm 2020 để xây dựng và vận hành các phòng thí nghiệm thử nghiệm COVID-19, nhưng không có phòng thí nghiệm nào được chấp nhận sau khi các quan chức Mỹ cảnh báo về mối quan hệ đối tác này, theo báo cáo gần đây của đài CBS.

BGI cho biết họ không có quyền truy cập vào dữ liệu bệnh nhân từ các phòng thí nghiệm hoặc bộ xét nghiệm COVID-19 của mình, nhưng cựu giám đốc của NCSC William Evanina cho biết trên đài CBS rằng các phòng thí nghiệm do BGI thành lập giống như những con ngựa thành Troy: bằng cách thiết lập thiết bị giải trình tự gen của họ ở Mỹ, công ty sau này có thể khai thác thiết bị để “đào xới” thông tin di truyền của người Mỹ. Hệ thống trình tự sắp xếp là máy được sử dụng để giải mã và phân tích toàn bộ bộ gen của một người.

Công ty đã có thể tiếp cận thị trường Mỹ và dữ liệu người dùng sau khi mua nhà sản xuất máy trình tự Complete Genomics có trụ sở tại California với giá 118 triệu USD vào năm 2013, theo bản báo cáo. Ba năm trước đó, BGI đã nhận được khoản vay 1,5 tỷ USD từ Ngân hàng Phát triển Nhà nước Trung Quốc.

Các công ty Trung Quốc, bao gồm cả BGI, cũng đã thiết lập quan hệ đối tác với các bệnh viện, trường đại học và viện nghiên cứu của Mỹ, cung cấp dịch vụ giải trình tự gen với chi phí thấp.

Bản báo cáo cho biết: “Những quan hệ đối tác này cho phép các thực thể của Mỹ mở rộng khả năng nghiên cứu của họ, trong khi các công ty Trung Quốc có quyền truy cập vào nhiều dữ liệu di truyền hơn về nhiều nhóm người khác nhau, mà họ có thể sử dụng cho các sản phẩm và dịch vụ y tế mới.”

Một báo cáo năm 2019 cho thấy có ít nhất 15 công ty Trung Quốc đã được cấp phép để thực hiện xét nghiệm di truyền hoặc giải trình tự trên các bệnh nhân Mỹ, cho phép họ truy cập vào dữ liệu di truyền.

Thông tin về bộ gen của người Mỹ đặc biệt có giá trị đối với Trung Quốc do sự đa dạng sắc tộc của dân số Mỹ, theo báo cáo. Điều này là do các bộ dữ liệu đa dạng hữu ích hơn trong nghiên cứu để xác định các bệnh di truyền. Năm 2020, chính quyền Trung Quốc đã thông qua luật nhằm hạn chế nghiêm trọng khả năng các công ty nước ngoài tiếp cận dữ liệu sinh học của người Trung Quốc.

“Họ đang xây dựng một cơ sở dữ liệu khổng lồ trong nước,” Đặc vụ Giám sát FBI Edward You, một nhà cựu, cho biết trên đài CBS. “Và nếu bây giờ họ có thể bổ sung dữ liệu đó bằng dữ liệu từ khắp nơi trên thế giới, thì vấn đề nằm ở chỗ ai có được tập dữ liệu lớn nhất, đa dạng nhất.”

“Và như vậy, mối nguy hiểm tiềm tàng chính là một khi họ có thể đạt được trí thông minh nhân tạo thực sự, thì họ sẽ bắt đầu cuộc đua với những gì họ có thể làm với dữ liệu đó.”

Nếu chính quyền Trung Quốc có thể sử dụng cơ sở dữ liệu DNA khổng lồ này để tạo ra những bước tiến trong y học cá nhân hóa, nó có thể vượt xa các công ty Mỹ và gây nguy hiểm cho an ninh kinh tế của Mỹ.

“Mặc dù các loại thuốc mới từ Trung Quốc có thể mang lại lợi ích cho bệnh nhân Mỹ, nhưng Mỹ có thể bị phụ thuộc nhiều hơn vào sự đổi mới và phát triển thuốc của Trung Quốc để chữa bệnh, dẫn đến việc chuyển giao tài sản, hợp tác kinh doanh mới và cơ hội việc làm lớn hơn ở Trung Quốc,” theo bản báo cáo.

NCSC cũng cảnh báo rằng chính quyền này có thể kết hợp bộ dữ liệu bộ gen với thông tin cá nhân của người Mỹ bị đánh cắp trong các cuộc tấn công mạng trước đây để “nhắm mục tiêu chính xác” vào các cá nhân trong chính phủ hoặc công ty nước ngoài để “theo dõi, thao túng hoặc tống tiền.”

Ví dụ, chính quyền Trung Quốc có thể xác định các điểm yếu của một mục tiêu, chẳng hạn như nghiện ngập hoặc bệnh tâm thần, bằng cách phân tích dữ liệu di truyền và hồ sơ sức khỏe. Những thông tin như vậy có thể được sử dụng để tống tiền, được sử dụng để tuyển dụng người nước ngoài làm gián điệp cho chính quyền và đàn áp những người bất đồng chính kiến ​​ở nước ngoài.

Chính quyền Trung Quốc đã tích lũy một lượng lớn dữ liệu cá nhân của người Mỹ thông qua một số vụ tấn công mạng lớn trong những năm gần đây. Chúng bao gồm các cuộc xâm nhập vào cơ quan nhân sự của chính phủ Mỹ, cơ quan báo cáo tín dụng Equifax và công ty bảo hiểm sức khỏe Anthem, dẫn đến việc đánh cắp thông tin cá nhân của hàng chục triệu người Mỹ.

Bên trong Trung Quốc, chính quyền này đã bắt đầu khai thác dữ liệu di truyền để kiểm soát và đàn áp các dân tộc thiểu số theo đạo Hồi ở khu vực phía tây Tân Cương, theo NCSC. Vào năm 2014, chính quyền Trung Quốc đã đưa ra một loạt dữ liệu sinh trắc học từ người dân địa phương, lấy mẫu DNA, dấu vân tay, quét mống mắt và mẫu máu. Những thông tin này được cung cấp vào một cơ sở dữ liệu khổng lồ được sử dụng để khảo sát và nhắm mục tiêu vào các cá nhân. Các nhà nghiên cứu và những người ủng hộ cũng đã cảnh báo rằng bộ sưu tập DNA có thể được sử dụng để tạo điều kiện cho việc cưỡng bức thu hoạch nội tạng người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác, hơn 1 triệu người trong số họ bị giam giữ trong một mạng lưới các trại tập trung.

Năm 2020, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa 2 công ty con của BGI vào danh sách đen vì vai trò của nó trong việc tiến hành phân tích gen trên người Duy Ngô Nhĩ, hỗ trợ cuộc đàn áp của chính quyền Trung Quốc trong khu vực. Phía BGI phủ nhận rằng họ có liên quan đến các hành vi vi phạm nhân quyền.

Theo The Epoch Times,

Phan Anh

Xem thêm: