Starship vươn xa: Chuyến bay thử nghiệm thứ 10 đánh dấu bước tiến lớn của SpaceX

Tối ngày 26/8, SpaceX đã thực hiện thành công chuyến bay thử nghiệm lần thứ 10 của tên lửa Starship, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quá trình phát triển dòng tên lửa tái sử dụng mạnh mẽ nhất thế giới. Đáng chú ý, lần đầu tiên trong một chuyến bay thử nghiệm, Starship đã đưa thành công 8 vệ tinh mô phỏng vào quỹ đạo và thực hiện hạ cánh thẳng đứng, cho dù sau đó tàu vũ trụ bị lật và bốc cháy.

Chuyến bay cất cánh từ bãi phóng Starbase ở miền nam Texas. Tên lửa khổng lồ cao 123 mét được phóng lên quỹ đạo nhờ sự hỗ trợ từ tầng đẩy Super Heavy, vốn đã tách thành công khỏi tầng trên và hạ cánh có kiểm soát xuống Vịnh Mexico chỉ ba phút sau khi phóng.

Khoảng 30 phút sau khi rời bệ phóng, Starship đã triển khai tám vệ tinh mô phỏng thông qua cơ chế phân phối dạng “Pez”, lần đầu tiên thử nghiệm năng lực triển khai tải trọng trong không gian. Sau đó, tàu tiếp tục bay quanh quỹ đạo Trái Đất, tiến hành đốt động cơ để thực hiện quá trình tái nhập khí quyển, trong đó SpaceX thu thập dữ liệu quan trọng về hệ thống cách nhiệt và cấu trúc thân tàu – những yếu tố then chốt trong các sứ mệnh có người lái tương lai.

Trong giai đoạn quay lại Trái Đất, Starship đã hoàn thành cú “lộn vòng” và giảm tốc thành công, sau đó hạ cánh thẳng đứng xuống Ấn Độ Dương. Mặc dù con tàu bị lật và bốc cháy sau khi tiếp đất, nhưng cú hạ cánh vẫn được xem là đạt yêu cầu về mặt kỹ thuật, vì nó hoàn thành được mục tiêu kiểm tra chính.

Thành công này đánh dấu một bước tiến đáng kể so với các lần thử nghiệm trước đây từng gặp nhiều trục trặc, đồng thời tạo nền tảng kỹ thuật vững chắc cho sứ mệnh “Artemis III” của NASA – sứ mệnh đưa phi hành gia Mỹ trở lại Mặt Trăng, dự kiến diễn ra vào năm 2027. NASA đã ký hợp đồng trị giá 2,9 tỷ USD với SpaceX để sử dụng Starship làm hệ thống hạ cánh có người lái trong sứ mệnh này.

Các quan chức Mỹ bày tỏ lo ngại rằng Trung Quốc có thể vượt mặt Mỹ trong “cuộc đua lên Mặt Trăng”, với mục tiêu chiếm ưu thế trong việc khai thác tài nguyên và thiết lập căn cứ lâu dài. Do đó, thành công kỹ thuật của SpaceX được xem là yếu tố chiến lược quan trọng.

Sean Duffy, Quyền Giám đốc NASA, đã ca ngợi chuyến bay thử nghiệm là “một thành công lớn”, giúp mở đường cho các sứ mệnh có người lái sử dụng Starship. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng còn nhiều rào cản kỹ thuật cần vượt qua, bao gồm việc tiếp nhiên liệu trên quỹ đạo và hạ cánh an toàn lên Mặt Trăng, trước khi Starship sẵn sàng cho các sứ mệnh không gian sâu.

Elon Musk, CEO của SpaceX, cho biết công ty đang hướng đến một chuyến bay thử nghiệm tiếp theo trong 3–4 tuần tới, nhờ vào việc nhiệm vụ thứ 10 diễn ra theo đúng kế hoạch, không gây ra yêu cầu điều tra chính thức từ cơ quan quản lý liên bang.

Ngoài vai trò trong chương trình Mặt Trăng của NASA, Starship còn giữ vị trí trọng yếu trong các kế hoạch của Musk về mở rộng mạng lưới vệ tinh Starlink. Việc sử dụng Starship sẽ cho phép SpaceX phóng các lô vệ tinh lớn hơn, thay thế dần cho tên lửa Falcon 9 hiện tại.

Tỷ phú công nghệ Elon Musk cũng xem Starship là phương tiện chính để đưa con người lên sao Hỏa. Cửa sổ phóng thuận lợi tiếp theo cho hành trình đến Hỏa tinh sẽ mở vào cuối năm 2026, với thời gian bay rút ngắn. SpaceX hy vọng sẽ triển khai tối đa 5 tàu Starship không người lái để vận chuyển hàng hóa lên hành tinh đỏ vào thời điểm đó.