Tìm ra loại nhiên liệu thứ 4 cho con người – ngoài đường bột, chất béo và protein

Cơ thể người thường lấy năng lượng từ ba nguồn chủ yếu, đó là carbohydrate (chất đường bột), chất đạm và chất béo. Tuy nhiên, các nhà khoa học tại Mỹ đã tìm ra một nguồn năng lượng thú vị khác là ketone.

Geoff Woo là nhà đồng sáng lập, CEO của HVMN, một công ty đặt ở San Fransico, làm về lĩnh vực hiệu năng con người. Ông gọi ketone là nguồn dinh dưỡng thứ 4. “Nó không phải là chất béo, cũng không phải protein, cũng không phải carbohydrate, nhưng có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể bạn,” Woo phát biểu với trang Business Insider.

Công ty của Woo đã cho ra đời sản phẩm ketone đầu tiên, chai ketone ester nặng khoảng 62 gram. Loại nước uống này có giá khoảng 33 USD 1 chai, hứa hẹn tăng năng lượng cho vận động viên và nâng cao khả năng tập trung.

Ketone có thể tăng năng suất ‘một cách khác biệt’

Hầu hết các loại thức ăn mà chúng ta tiêu thụ đều có carbohydrate, hay gọi tắt là carbs. Carbs đến từ các loại đường tự nhiên trong hoa quả, khoai tây, rau và tinh bột. Cơ thể phân tích carbs thành đường glucose để làm nguồn năng lượng. Khi bị thiếu carbs, cơ thể phải tiêu thụ mỡ để có năng lượng.

Khi cơ thể sử dụng đến nguồn dự trữ mỡ, nó sẽ tạo ra phân tử ketone bằng cách phân tích chất béo trong gan. Trong chế độ ăn sản sinh ketone (gọi là ketogenic), một chế độ ăn nhiều chất béo, ít carbs, chúng ta đánh lừa cơ thể rằng nó thiếu năng lượng. Khi cơ thể thiếu carbohydrates, nó sẽ “tưởng” rằng mình thiếu nguồn năng lượng chủ yếu này. Cơ thể sẽ phải chuyển hóa chất béo thành ketone để sử dụng.

Khi cơ thể đã quen với việc lấy năng lượng từ chất béo, nó sẽ cứ tiếp tục như vậy, và lấy cả các chất béo thừa có sẵn trong cơ thể để làm nguồn năng lượng. Đây cũng là một cách giảm cân.

>> Phương pháp chụp ảnh ‘hào quang’ cho thấy trường năng lượng quanh mỗi chúng ta

Các nghiên cứu trên vận động viên chỉ ra rằng nếu kết hợp cả ketone và carbs, tức là bạn vừa ăn đồ ăn có chứa carbs, vừa uống ketone thì sẽ sản sinh ra “hiệu ứng xếp chồng”. Giáo sư sinh hóa sinh lý học Kieran Clarke của đại học Oxford nói: “Cách kích thích năng suất này khác với các cách mà chúng ta thấy trước đây.” Nếu bạn có thể uống trực tiếp ketone, chứ không cần phải thông qua chế độ ăn nào, thì về cơ bản bạn sẽ trở nên rất mạnh mẽ. Trưởng nhóm nghiên cứu Brianna Stubbs phát biểu: “Bạn có thể chạy cả trên tường, chỉ là bạn không muốn mà thôi.”

Đồ uống năng lượng này vượt xa caffeine

Trong một nghiên cứu nhỏ đăng trên tạp chí Cell Metabolism, Clarke cho một nhóm những người đi xe đạp (đã từng là vận động viên Olympic) uống loại nước uống ketone của HVMN, và so sánh kết quả đạp xe trong 30 phút của họ với một nhóm được uống đồ uống giàu carbohydrates và một nhóm khác với đồ uống giàu chất béo.

Những người uống ketone đi xa hơn những người thuộc 2 nhóm kia tới 400m, nhưng họ lại không cảm thấy khác biệt lắm, Clarke cho biết.

“Nó không giống như cafeine hay bất kỳ cái gì khác – nó không phải chất kích thích,” Clarke nói. “Nếu bạn không theo dõi, thì bạn sẽ nghĩ ‘Ồ, mình thể hiện cũng bình thường, mọi việc đều bình thường,’ nhưng khi quay đầu lại nhìn, đột nhiên bạn nhận ra, ‘Ái chà, mình đi xa hơn bình thường!”  Ở trên máy tập thể dục có đồng hồ, bạn sẽ thấy bạn đi nhanh hơn nhiều mà không nhận ra.”

Một chai Ketone của HVMN cung cấp 25 grams beta-hydroxybutyrate, một trong những chất cơ thể tạo ra trong quá trình nhịn ăn hoặc trong một giai đoạn bị bỏ đói. Mặc dù chưa có nghiên cứu về những gì xảy ra với cơ thể người khi uống ketone của HVMN, nhưng đã có nhiều nghiên cứu dài hạn về tác dụng của việc nhịn ăn đều đặn ở người trưởng thành. Nói chung kết quả của những nghiên cứu đó khá tích cực và cho thấy nhịn ăn đều đặn có thể giúp giảm cân mà vẫn giữ được cơ bắp. Một số nghiên cứu về nhịn ăn đều đặn ở tế bào, chuột và khỉ cho thấy chế độ ăn này còn có nhiều lợi ích lớn hơn như tăng tuổi thọ, giảm nguy cơ ung thư, nhưng chưa thí nghiệm trên người.

Nếu sử dụng ketone của HVMN trong 1 giờ, bạn có thể nâng mức ketone trong cơ thể lên ngang bằng với mức tương tự sau khi nhịn ăn ít nhất 7 ngày, ông Woo cho biết. Sau khi Erin Brodwin (phóng viên khoa học) và Melia Robinson (phóng viên về các phát minh cải tiến) thử Ketone vào tháng 10/2017, họ đo nồng độ glucose và ketone trong máu trước và sau khi uống, và thấy được kết quả ngay lập tức.

Nồng độ ketone của Erin tăng từ 1,2 lên 4,2 mmol/lít. Nồng độ ketone trong Melia tăng từ 0,6 lên 6,0 mmol/lít, là một trạng thái chỉ có thể đạt được nhờ nhịn ăn. Nồng độ ketone bình thường trong máu người là khoảng 0,1 mmol/lít.

Nhưng liệu những thay đổi về lượng ketone này có thể làm tăng năng suất hay không, thì vẫn còn khó nói vì nghiên cứu trên 2 người còn quá ít. Tuy vậy cả hai đều nhận thấy sự cải thiện về khả năng tập trung. Họ đều quên uống cà phê vào lúc 3 giờ chiều mà đến 1 giờ sau mới nhận ra.

Clarke nói: “Ketone dường như làm cuộc sống trở nên dễ dàng hơn, giúp bạn có được một nguồn năng lượng mà bình thường ít khi có.”

Thành Đô tổng hợp

>> Albert Einstein: Tình yêu thương là năng lượng mạnh nhất trong vũ trụ