Bộ Công Thương đề xuất bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu

Bộ Công Thương đề xuất Quỹ bình ổn giá xăng dầu sẽ không để tại doanh nghiệp đầu mối kinh doanh như hiện nay, mà sẽ do Nhà nước nắm giữ.

Bộ Công Thương đề xuất bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu

Bộ Công Thương vừa hoàn thiện dự thảo Nghị định về kinh doanh xăng dầu gửi Bộ Tư pháp thẩm định.

Tại dự thảo lần 3 này, Bộ Công Thương giữ đề xuất doanh nghiệp đầu mối, phân phối xăng dầu sẽ tự quyết giá bán lẻ trên cơ sở các yếu tố do Nhà nước công bố.

Theo cơ quan soạn thảo, thời gian qua, quá trình thanh tra, kiểm tra, có nhiều ý kiến rằng việc trích lập, chi sử dụng quỹ bình ổn theo quy định lâu nay là chưa chưa phù hợp với Luật Giá 2023.

Kể từ khi rút ngắn chu kỳ điều hành giá từ 10 xuống 7 ngày đến nay đã 8 tháng, mức biến động giá giữa hai lần điều chỉnh cơ bản không lớn. Tác động của điều chỉnh giá bán xăng dầu lên tình hình kinh tế – xã hội không nhiều, chưa phải sử dụng đến quỹ để bình ổn giá xăng dầu. Như vậy, không cần phải duy trì quỹ bình ổn giá nữa.

Qua Hội thảo góp ý dự thảo Nghị định về kinh doanh xăng dầu do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức, ý kiến của chuyên gia, doanh nghiệp, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam đề nghị bỏ quy định về Quỹ bình ổn giá xăng dầu trong Nghị định.

Trường hợp giá các mặt hàng xăng dầu có biến động bất thường, gây tác động lớn đến kinh tế – xã hội, đời sống, thay vì dựa vào nguồn quỹ bình ổn để can thiệp thì Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan đánh giá tình hình.

Tùy mức độ biến động giá thị trường mặt hàng xăng dầu, mức độ ảnh hưởng đến kinh tế – xã hội, sản xuất, kinh doanh, đời sống người dân, Bộ Công Thương ý kiến với Bộ Tài chính tổng hợp để trình Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương bình ổn giá.

Doanh nghiệp tự quyết định giá bán

Bộ Công Thương cũng giữ nguyên quan điểm Nhà nước sẽ không điều hành giá bán lẻ nhiên liệu trong nước mà để doanh nghiệp (đầu mối, phân phối kinh doanh xăng dầu) tự tính, quyết giá bán lẻ trên cơ sở các yếu tố do Nhà nước công bố.

Nhà nước chỉ công bố giá sản phẩm xăng dầu thế giới, premium bình quân 7 ngày/lần, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu căn cứ các yếu tố cố định như chi phí thuế, chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức… để công bố giá bán xăng dầu trên thị trường.

Dựa trên dữ liệu này, doanh nghiệp đầu mối sẽ cộng thêm các khoản chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức để tính giá bán tối đa. Giá bán lẻ tới người tiêu dùng không được cao hơn mức tối đa này, riêng tại vùng sâu, vùng xa và hải đảo được cộng thêm 2%. Tuy nhiên, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu sẽ phải kê khai giá, thông báo với cơ quan quản lý để giám sát.

Theo Bộ Công Thương, việc thay đổi này xuất phát từ thực tế cơ chế điều hành giá xăng dầu hiện nay, cơ quan quản lý Nhà nước và doanh nghiệp phải thực hiện qua quá nhiều bước, thương nhân kinh doanh xăng dầu không chủ động trong quyết định giá bán lẻ xăng dầu trong hệ thống phân phối của thương nhân, thay vào đó trông chờ vào giá cơ sở do cơ quan quản lý Nhà nước công bố rồi thực hiện theo.

Xăng dầu là một trong 9 loại hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá theo quy định tại Luật Giá nên cần có cơ chế quản lý nhằm thực hiện Nghị quyết nêu trên, Dự thảo Nghị định quy định Nhà nước công bố các yếu tố hình thành giá để doanh nghiệp tự quyết định giá, thực hiện kê khai giá và gửi văn bản kê khai giá, thông báo giá về cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền để giám sát…

Dự thảo mới cũng giữ quan điểm tiếp tục cho đầu mối được phép thuê kho chứa nhưng phải đảm bảo tiêu chuẩn, điều kiện. Cơ quan quản lý cũng đưa ra giải pháp kiểm tra, giám sát và có chế tài xử lý vi phạm, không để lợi dụng, trục lợi chính sách.

Bộ Công Thương đề nghị Chính phủ quy định thương nhân phân phối không được quyền mua bán xăng dầu với nhau. Việc này nhằm tránh mua chéo, tạo trung gian, thêm chi phí trong khâu này, khó kiểm soát nguồn cung.