Cựu Tổng thư ký NATO: Liên minh sẽ không mạo hiểm chiến tranh với Nga vì Ukraine

Cựu Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg khẳng định liên minh sẽ không mạo hiểm chiến tranh với Nga vì Ukraine — những động thái như không đưa quân trực tiếp hay áp đặt vùng cấm bay — để tránh leo thang thành xung đột toàn diện. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez cảnh báo không nên vũ trang tới răng châu Âu đến năm 2035, nhấn mạnh cần đặt ngoại giao lên trước cuộc chạy đua vũ khí. Thông điệp chung: tiếp tục hỗ trợ Ukraine nhưng giữ ranh giới can dự, ưu tiên kiềm chế và cân bằng giữa răn đe quân sự với giải pháp ngoại giao.

Cựu Tổng thư ký NATO (2014-2024), ông Jens Stoltenberg cho rằng liên minh này sẽ không đưa quân tham chiến trực tiếp với Nga trong chiến tranh ở Ukraine, vì mục tiêu là ngăn chặn chiến tranh toàn diện với Nga (ví dụ như Thế Chiến III) hơn là mạo hiểm.

Ông nhắc lại rằng khi cuộc chiến ở Ukraine leo thang (năm 2022), lãnh đạo Mỹ lúc đó là Cựu Tổng thống Joe Biden – đã nói rằng chúng ta sẽ không liều mạng vì Ukraine để mở rộng thành Thế Chiến III.

Theo lời ông Stoltenberg, NATO sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine về quân sự – nhưng sẽ không đặt quân đội NATO vào tình trạng đối đầu trực tiếp với Nga.

Ông cho rằng chiến lược này đúng đắn để bảo vệ liên minh và tránh mở rộng xung đột vượt ra ngoài Ukraine.

Ông Stoltenberg tiết lộ rằng vào thời điểm tháng 2/2022, khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy còn đang ở hầm trú ẩn ở Kyiv và Quân đội Nga đang áp sát, ông nhận được cuộc gọi từ ông Zelenskyy đề nghị thiết lập vùng cấm bay (no-fly zone) trên lãnh thổ Ukraine. Ông Stoltenberg từ chối yêu cầu này với lý do động thái đó sẽ dẫn tới việc NATO phải tấn công các hệ thống phòng không của Nga và Belarus — và nếu NATO bắn hạ máy bay hoặc trực thăng Nga thì sẽ dẫn tới chiến tranh toàn diện giữa NATO và Nga. Việc từ chối vùng cấm bay cũng từng được phân tích như một quyết định đau đớn (the painful moment) bởi vì nhiều người Ukraine kỳ vọng cao hơn vào sự can thiệp mạnh của phương Tây.

Trong khi đó, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez nhận định rằng các nước châu Âu và thành viên NATO không nên vũ trang tới răng (armed to the teeth) Châu Âu trước năm 2035.

Ông nhấn mạnh rằng giải pháp ngoại giao cần được đặt lên hàng đầu, thay vì chỉ tập trung vào mục tiêu tăng chi tiêu quốc phòng và mở rộng vũ khí.

Trong bối cảnh NATO và EU đang đẩy mạnh quân sự hóa – như đề xuất chi tiêu quốc phòng đạt tới 5 % GDP – ông Sánchez bày tỏ sự nghi ngại về việc này và cảnh báo – Chúng ta phải tham gia ngoại giao để năm 2035 châu Âu không biến thành một khu vực vũ trang quá mức, mà là khu vực đứng lên vì ý thức cộng đồng và luật pháp quốc tế.

Ông cũng nói rằng việc gia tăng thu mua vũ khí, quân đội mà thiếu giải pháp ngoại giao và xây dựng lòng tin có thể làm gia tăng nguy cơ xung đột thay vì giảm thiểu nó.

Thiên Vân, theo RT, Borna News, Euromaidan Press, The Guardian