Mỹ cấp hợp đồng 8,6 tỷ USD cho Boeing sản xuất tiêm kích F-15 cho quân đội Israel

Lầu Năm Góc hôm 29/12 thông báo đã phê duyệt cấp hợp đồng quân sự cho Boeing với tổng giá trị tối đa khoảng 8,578 tỷ USD, nhằm nghiên cứu, tích hợp và sản xuất thế hệ tiêm kích F-15IA mới cho Không quân Israel. Hợp đồng này được thực hiện thông qua cơ chế “Bán vũ khí cho nước ngoài” (FMS) của Mỹ, được coi là một trong những dự án mua sắm máy bay chiến đấu lớn nhất của Israel trong những năm gần đây.

Theo Lầu Năm Góc, hợp đồng áp dụng khung giá cố định, bao gồm thiết kế F-15IA, tích hợp hệ thống, thử nghiệm bay, sản xuất hàng loạt và bàn giao. Lô đầu tiên dự kiến cung cấp 25 chiếc F-15IA cho Israel, đồng thời có tùy chọn mua thêm 25 chiếc.

Các công đoạn nghiên cứu và lắp ráp chủ yếu thực hiện tại St. Louis, Missouri, Mỹ, toàn bộ dự án dự kiến hoàn thành vào ngày 31/12/2035. Thông báo cho biết, tại thời điểm trao hợp đồng đã có 840 triệu USD ngân sách quân sự Israel được giải ngân để triển khai giai đoạn đầu dự án.

F-15IA được phát triển dựa trên F-15EX của Mỹ, tăng cường tầm bay, tải trọng vũ khí và khả năng tác chiến điện tử. Giới quan sát nhận định, lô tiêm kích này sẽ nâng cao năng lực tấn công tầm xa và kiểm soát không phận của Israel tại Trung Đông.

Hệ thống mua sắm Mỹ giám sát toàn bộ

Dự án do Trung tâm Quản lý Vòng đời Không quân Mỹ (AFLCMC) phụ trách. Trung tâm có trụ sở tại căn cứ Không quân Wright-Patterson, Ohio, chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ vòng đời vũ khí – từ nghiên cứu, mua sắm, sản xuất đến loại biên – và đóng vai trò điều phối trong các dự án lớn cũng như hợp đồng FMS.

FMS là kênh chính Mỹ cung cấp vũ khí cho đồng minh, do Chính phủ Mỹ đại diện nước mua thực hiện toàn bộ quá trình từ thẩm định, ký hợp đồng, bàn giao đến hậu cần. Cơ chế này vừa đảm bảo quân sự xuất khẩu phù hợp chính sách ngoại giao và an ninh Mỹ, vừa giúp nước nhận trang bị và dịch vụ đạt tiêu chuẩn quân đội Mỹ, là công cụ quan trọng thúc đẩy hợp tác quốc phòng toàn cầu.

Hợp tác quân sự Mỹ – Israel duy trì cường độ cao

Mỹ lâu nay là nhà cung cấp vũ khí chính cho Israel. Trước khi xung đột Gaza bùng phát, hợp tác quân sự đã bao gồm mua F-35I, nâng cấp dòng F-15, bổ sung đạn dược cho hệ thống phòng không “Iron Dome” và “David’s Sling”. Israel cũng phụ thuộc lâu dài vào Mỹ về vũ khí dẫn đường chính xác, thiết bị thông tin liên lạc và hỗ trợ hậu cần, duy trì hiện đại hóa không quân và phòng không.

Sau khi xung đột Gaza bùng phát, Mỹ tiếp tục cung cấp đạn dược và vật tư phòng thủ cho Israel theo FMS, phê duyệt các loại đạn chính xác, tên lửa phòng không và thiết bị bảo vệ, đồng thời đẩy nhanh quy trình thẩm định. Các dự án trang bị lớn vẫn được triển khai theo kế hoạch, bao gồm mua tiếp F-35 và dự án F-15IA quy mô lớn, thể hiện mô hình vừa đáp ứng nhu cầu cấp thiết vừa nâng cấp trang bị dài hạn.

Ngoài dự án tiêm kích, Lầu Năm Góc giữa tháng này cũng phê duyệt hợp đồng FMS trị giá khoảng 12,93 triệu USD, do Colt’s Manufacturing Company tại West Hartford, Connecticut sản xuất súng carbine M4A1 và trang bị đi kèm cho Israel.

Trước khi hợp đồng được công bố, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Florida, nhấn mạnh mối liên hệ chặt chẽ trong lĩnh vực hợp tác an ninh giữa hai bên.