Mỹ gia hạn miễn trừ thuế quan đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc

Chính phủ Hoa Kỳ đã quyết định gia hạn tạm ngừng áp thuế đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đến ngày 31 tháng 8. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh các cuộc thương thảo giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới về các đợt tăng thuế đối ứng diễn ra từ tháng Tư vẫn đang diễn ra. 

Việc gia hạn liên quan đến mức thuế cơ bản 10% được áp dụng trong khuôn khổ cuộc điều tra về chính sách chuyển giao công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo của Trung Quốc, được đưa ra trong nhiệm kỳ Trump đầu tiên. Phần lớn các mức thuế này đã được người kế nhiệm ông Trump — Tổng thống Joe Biden — giữ nguyên, cùng với các điều khoản miễn trừ khác dành cho một số loại sản phẩm. Các khoản miễn trừ này đã nhiều lần được gia hạn, trong đó lần gia hạn gần đây nhất vừa hết hiệu lực hồi tháng trước.

Theo thông báo của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) ban hành ngày 31 tháng 5, các khoản gia hạn miễn trừ sẽ vẫn có hiệu lực trong ba tháng nữa. Các khoản gia hạn miễn trừ này áp dụng cho 164 loại hàng hóa từ Trung Quốc, bao gồm linh kiện bán dẫn, thiết bị phần cứng viễn thông, sản phẩm hàng không vũ trụ và phụ tùng thiết bị y tế. Thông báo cũng xác nhận tiếp tục miễn trừ cho 14 loại thiết bị sản xuất tấm pin mặt trời của Trung Quốc, như máy cắt tấm wafer và máy cán màng mô-đun, từng được phê chuẩn vào tháng 9 năm 2024. Không có mặt hàng mới nào được bổ sung vào danh sách lần này.

Việc gia hạn miễn trừ diễn ra sau khi hai nước đạt được một thỏa thuận sơ khởi vào tháng Năm, sau nhiều tuần lễ áp thuế trả đũa lẫn nhau. Trước đó, vào tháng Tư, ông Trump đã nâng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc lên mức cao nhất là 145%, với lý do mà ông gọi là tình trạng mất cân bằng thương mại không công bằng. Bắc Kinh đã đáp trả bằng việc áp thuế lên đến 125% đối với hàng hoá của Hoa Kỳ. 

Theo thỏa thuận đạt được vào tháng Năm, đôi bên đã đồng ý tạm hoãn phần lớn các mức thuế mới trong vòng 90 ngày, nhằm chờ đợi kết quả các cuộc đàm phán tiếp theo, đồng thời giữ nguyên mức thuế cơ bản 10% đối với hàng hóa nhập khẩu song phương, ngoài các mức thuế suất hiện hành của Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, cả hai phía đều than phiền rằng tiến trình đàm phán đã bị đình trệ kể từ đó. Phía Washington cáo buộc Trung Quốc không thực hiện cam kết rút lại các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với các sản phẩm công nghiệp chủ chốt như khoáng sản đất hiếm và nam châm — những biện pháp được Bắc Kinh áp dụng nhằm đáp trả các đợt tăng thuế của Hoa Kỳ. Hôm thứ Sáu (30/5), ông Trump tố cáo Trung Quốc đã “hoàn toàn vi phạm” thỏa thuận đạt được hồi tháng Năm.

Đáp lại, vào ngày thứ Hai (2/6), Bắc Kinh cáo buộc chính Washington đã vi phạm các điều khoản của thỏa thuận. Bộ Thương mại Trung Quốc viện dẫn một loạt hành động từ phía Hoa Kỳ bị cho là trái với cam kết, bao gồm các cảnh báo chống lại gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei, các giới hạn bán phần mềm thiết kế chip cho các công ty Trung Quốc, và việc thu hồi thị thực du học của sinh viên Trung Quốc.

Tuy nhiên, sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình hôm thứ Năm (5/6), đàm phán Mỹ-Trung dường như đã có được động lực mới. 

Ông Trump tiết lộ rằng cuộc trao đổi với nhà lãnh đạo Trung Quốc đã mang lại một số tiến triển, bao gồm việc Trung Quốc nới lỏng các hạn chế về đất hiếm, hai bên sẽ sớm tổ chức gặp mặt, đồng thời mời lẫn nhau thăm viếng.

Đến tối thứ Bảy (ngày 7/6), Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã loan báo rằng Phó Thủ tướng Hà Lập Phong sẽ thăm Vương Quốc Anh vào ngày 8/6 và sẽ tham dự cuộc họp đầu tiên của cơ chế tham vấn kinh tế thương mại Trung – Mỹ.

Trước đó một ngày, Tổng thống Trump vào thứ Sáu (6/6) đã viết trên mạng xã hội Truth Social rằng Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent, Bộ trưởng Thương mại Lutnick và Đại diện Thương mại Greer sẽ đại diện cho phía Hoa Kỳ tham gia cuộc đàm phán với Trung Quốc tại London vào thứ Hai (9/6). 

Ông Trump cũng viết rằng: “Cuộc đàm phán lần này có thể sẽ diễn ra rất suôn sẻ”.