Quan chức tài chính Mỹ: Sản xuất dư thừa ở TQ khiến các công ty Mỹ phá sản

Hôm thứ Tư (10/7), ông Jay Shambaugh, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hoa Kỳ phụ trách các vấn đề quốc tế, cho biết tình trạng sản xuất dư thừa ở Trung Quốc đang khiến người Mỹ mất việc làm, các công ty Hoa Kỳ phải đóng cửa, gây nguy hại cho nền kinh tế.

Trong bài phát biểu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, một tổ chức nghiên cứu của Hoa Kỳ, ông Shambaugh bảo vệ việc tăng thuế gần đây của Tổng thống Mỹ Joe Biden đối với Trung Quốc.

Ông cho biết, tình trạng sản xuất dư thừa và bán phá giá quá mức của Trung Quốc đã làm suy yếu trạng thái cân bằng của nền kinh tế thị trường.

Các chính sách phi thị trường và cách làm đó đã phá vỡ mối liên kết giữa các công ty và thị trường, cho phép các công ty Trung Quốc bán hàng hóa ra nước ngoài với giá thấp hơn mức mà đối thủ cạnh tranh của họ có thể đưa ra.

Ông chỉ ra rằng sản lượng của Trung Quốc đang tăng nhanh hơn nhu cầu của chính nước này, hoặc tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu đã khiến năng lực sản xuất của Trung Quốc tăng vượt quá mức nhu cầu toàn cầu hợp lý.

Ông Shambaugh trích dẫn dữ liệu làm ví dụ. Trung Quốc có kế hoạch sản xuất 70 triệu xe điện vào năm 2030, với doanh số toàn cầu dự kiến ​​là 44 triệu xe trong năm đó.

Với cách làm này, các quốc gia khác trên thế giới sẽ không thể hấp thụ được, và các ngành liên quan sẽ bị ảnh hưởng. Điều này sẽ không xuất hiện trong nền kinh tế thị trường thông thường.

Theo dữ liệu năng lực sản xuất từ ​​công ty chiến lược Automobileity Thượng Hải và dữ liệu bán hàng từ Hiệp hội Thông tin Thị trường Xe Khách Trung Quốc, năng lực sản xuất ô tô hàng năm hiện tại của Trung Quốc là khoảng 40 triệu chiếc, nhưng doanh số bán hàng trong nước chỉ ở mức 22 triệu chiếc.

Tháng 2 năm nay, ông Shambaugh đã dẫn đầu một phái đoàn đến thăm Trung Quốc, đối thoại về việc Trung Quốc sử dụng trợ cấp của chính phủ và các hoạt động kinh tế phi thị trường khác. Đồng thời, ông cũng thảo luận về vấn đề sản xuất dư thừa của Trung Quốc trong ngành công nghiệp và bán phá giá ở mức giá thấp, làm nhiễu loạn thị trường quốc tế.

Ông tin rằng những cách làm này sẽ có tác động tiêu cực đến thị trường quốc tế. Ông nói, bản thân sự mất cân đối lớn của Trung Quốc đã có tác động lan tỏa. Nhưng các chính sách và cách làm phi thị trường của Trung Quốc đã khuếch đại hiệu ứng này.

Vào tháng 5, Chính phủ Hoa Kỳ tuyên bố, họ sẽ áp dụng thuế quan bổ sung đối với một loạt sản phẩm của Trung Quốc, bao gồm xe điện, pin mặt trời, chất bán dẫn, thép, nhôm và thiết bị y tế.

Họ chỉ ra rằng Chính phủ Trung Quốc đã trợ cấp rất nhiều cho nhiều ngành công nghiệp trong những năm qua. Vì vậy các công ty Trung Quốc cũng có thể không phải lo lắng về việc sản xuất thừa lợi nhuận, gây ảnh hưởng đến thị trường Mỹ.

Ngoài ra, Liên minh châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ đã áp đặt thuế bổ sung đối với xe điện của Trung Quốc, để chống lại chính sách chống bán phá giá và trợ cấp của Chính phủ Trung Quốc.

Tuy nhiên, tình trạng dư cung cũng mang lại thiệt hại cho các công ty Trung Quốc. Hôm thứ Hai (8/7), các nhà sản xuất lớn, bao gồm cả ‘gã khổng lồ’ năng lượng mặt trời Longi Green Energy của Trung Quốc, thông báo rằng họ đã báo cáo lỗ trong quý đầu tiên của năm nay.

Ngành công nghiệp năng lượng mặt trời của Trung Quốc, vốn dẫn đầu thế giới, cũng đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng về lợi nhuận. Do sản xuất quá mức trong những năm gần đây, họ buộc phải bán với giá thấp hơn giá thành.

Longi Green Energy chỉ ra rằng ngành năng lượng mặt trời đang gặp khó khăn của Trung Quốc khó có thể sớm có lãi trở lại, vì thị trường có thể bị dư cung trong tối đa 2 năm.

Ngày 4/7, Ủy ban Châu Âu cũng tuyên bố, 9 tháng sau khi tiến hành cuộc điều tra chống trợ cấp chính phủ, Ủy ban Châu Âu đã áp đặt thuế chống trợ cấp tạm thời đối với xe điện chạy pin nhập khẩu từ Trung Quốc.

Các quan chức EU cho biết, từ thứ Sáu ngày 5/7, Liên minh châu Âu sẽ áp dụng mức thuế lên tới 37,6% đối với xe điện nhập khẩu sản xuất tại Trung Quốc. Vụ việc đã làm trầm trọng thêm căng thẳng giữa Brussels và Bắc Kinh, và trở thành sự kiện thương mại lớn nhất giữa châu Âu và Trung Quốc cho đến nay.