TT. Trump: Bắc Kinh phải cung ứng nam châm đất hiếm, nếu không Mỹ sẽ áp thuế 200%

Hôm thứ Hai, ngày 25/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo rằng trong thời gian đình chiến thương mại, Trung Quốc (Đảng cộng sản Trung Quốc, ĐCSTQ) phải cung cấp nam châm cho Mỹ, nếu không thì Mỹ sẽ phải áp thuế 200% hoặc các biện pháp trừng phạt tương tự đối với họ.

Tổng thống Trump đã tiếp đón Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung đến thăm. Tại Phòng Bầu dục, ông nói với giới truyền thông rằng ĐCSTQ đã độc chiếm thị trường nam châm toàn cầu, và Washington coi vấn đề cung ứng nam châm là một vấn đề an ninh quốc gia, đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực hàng không.

ĐCSTQ đã siết chặt kiểm soát đất hiếm và nguồn cung của họ để trả đũa việc Mỹ tăng thuế và trong tháng Tư đã đưa một số sản phẩm đất hiếm và nam châm vào danh sách hạn chế xuất khẩu.

Ông Trump cho biết “lá bài” của Hoa Kỳ lớn hơn và tốt hơn của ĐCSTQ.

Ông nói thêm rằng ĐCSTQ có một vài lá bài, nhưng Hoa Kỳ có những lá bài không thể tưởng tượng được. Nhưng Hoa Kỳ không muốn đánh những lá đó; nếu đánh, nó sẽ hủy diệt Trung Quốc nên ông sẽ không đánh những lá đó.

Hiện chưa rõ những “lá bài” mà ông Trump nói tới là sức mạnh kinh tế, ảnh hưởng chính trị hay điều gì khác.

Hiện Mỹ và Trung Quốc đã bước vào giai đoạn đình chiến và tiến hành 3 vòng đàm phán thương mại cấp cao. Hồi đầu tháng Tám, đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer, người tham gia đàm phán và trả lời phỏng vấn truyền thông cho biết, Mỹ đã nhận được cam kết cung ứng đất hiếm (nam châm) từ phía Trung Quốc.

Ông Greer nói Bắc Kinh đã thực thi kiểm soát toàn cầu về nam châm, vì vậy đối với Mỹ, trọng tâm của nước này là đảm bảo nam châm từ Trung Quốc chảy vào Mỹ, và chuỗi cung ứng liên quan có thể lưu thông tự do như trước khi bị kiểm soát.

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc, vào tháng Bảy, tổng lượng xuất khẩu nam châm đất hiếm đạt 5.577 tấn, tăng liên tiếp tháng thứ 2 và lập mức cao nhất kể từ tháng Một năm nay. Trong đó, xuất khẩu sang Mỹ đạt 619 tấn, tăng 75,5% so với tháng trước và tăng 4,8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trước đó, do bị kẹt trong khâu phê duyệt xuất khẩu, lượng xuất sang Mỹ trong tháng Tư và tháng Năm từng giảm xuống chỉ còn 46 tấn, khiến một số chuỗi cung ứng của ngành sản xuất Mỹ bị gián đoạn. Điều này có nghĩa là lượng xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ trong tháng Bảy đã vượt mức trước khi Bắc Kinh áp đặt kiểm soát xuất khẩu.

Ngày 25/8, ông Trump nhấn mạnh rằng thông qua thuế quan và các biện pháp kinh tế khác, Mỹ hiện có sức mạnh to lớn, nhưng ông cũng bổ sung rằng so với chính quyền trước, quan hệ kinh tế Mỹ – Trung hiện “tốt hơn nhiều”.

Ông Trump còn cho biết, Tổng bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình hy vọng ông sẽ sang thăm Trung Quốc, và có thể ông sẽ đi vào năm nay hoặc không lâu sau đó.

Ông còn đùa với Tổng thống Lee Jae Myung rằng họ có thể cùng đi chung một chiếc máy bay. Như vậy sẽ tiết kiệm năng lượng. Câu nói khiến cả khán phòng bật cười.

Hơn 20 năm qua, ĐCSTQ đã kiểm soát nguồn cung nam châm toàn cầu thông qua chiến lược quy hoạch, còn Mỹ hiện đang gấp rút xoay chuyển tình thế.

Tổng thống Trump giải thích rằng Mỹ không chỉ đã tham gia sâu vào ngành công nghiệp nam châm, mà còn đang thúc đẩy chuỗi cung ứng linh kiện quay trở lại trong nước, ví dụ như bàn giao các linh kiện quan trọng cho Boeing để duy trì hoạt động sản xuất máy bay. Những động thái này cho thấy Mỹ đang chủ động thay vì bị động.

The Wall Street Journal bổ sung rằng, hãng sản xuất ô tô Mỹ Ford đang đối mặt với khó khăn do thiếu hụt nam châm đất hiếm, điều này càng nhấn mạnh sự cần thiết của việc ông Trump đẩy nhanh tái thiết chuỗi cung ứng trong nước.

Dù có ý kiến phê bình rằng chiến tranh thương mại “tốn kém”, nhưng những người ủng hộ Trump cho rằng đây là con đường tất yếu để bảo vệ ngành công nghiệp và việc làm của người lao động Mỹ.

Ngoài ra, hôm thứ Hai, ông Trump đã ký sắc lệnh hành pháp quy định bất kỳ ai đốt cờ Mỹ sẽ phải đối mặt với án tù 1 năm. Động thái này dù gây tranh cãi pháp lý, nhưng trong mắt những người ủng hộ, đó là sự khẳng định mạnh mẽ việc bảo vệ phẩm giá quốc gia và các giá trị cốt lõi.