Anh: Một thiếu niên bị điếc và mù do tiêu thụ quá nhiều ‘thực phẩm rác’

Đây là trường hợp đầu tiên ở Anh bị điếc và mù, kèm theo yếu xương do quá lạm dụng junk food (“thực phẩm rác” hay “thực phẩm vớ vẩn” – chỉ về những đồ ăn có mức dinh dưỡng thấp nhưng lại có quá nhiều chất không tốt cho sự phát triển lành mạnh của cơ thể như đường, mỡ, chất béo, và muối có hại cho cơ thể)

Theo báo cáo trên tạp chí Annals of Internal, một thiếu niên 17 tuổi, sống tại Bristol (Anh), đã thường xuyên ăn chế độ gồm khoai tây chiên, bánh mì trắng và thịt chế biến trong suốt khoảng một thập kỷ.

Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh này đã khiến chàng trai bị thiếu hụt vitamin, từ đó dẫn đến tình trạng teo dây thần kinh thị giác (NON).

Đây là triệu chứng thường gặp ở trẻ em suy dinh dưỡng tại các nước đang phát triển, hiếm khi xuất hiện ở phương Tây, với biểu hiện là tổn thương dây thần kinh thị giác, dẫn đến mất thị lực, thậm chí là mù lòa nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Ngay từ thời tiểu học, cậu đã mắc chứng rối loạn thu nạp thực phẩm hiếm gặp (ARFID). Điều này khiến cậu trở nên nhạy cảm với hương vị, kết cấu của một số loại thực phẩm. Trước đây chàng trai này đã nói với các bác sĩ rằng mình không thích “kết cấu” của trái cây và rau quả.

Bác sĩ Denize Atan, thuộc Đại học Bệnh viện Bristol NHS Foundation Trust (Anh), đồng tác giả báo cáo được công bố trên tạp chí Annals of Internal Medicine, cũng là người điều trị cho bệnh nhân nói trên, cho biết các chuyên gia chăm sóc sức khỏe và cộng đồng nói chung thường ít biết về mối liên hệ giữa chế độ ăn uống thiếu lành mạnh và tình trạng mất thị lực.

“Có một vài điều khác thường xảy ra với trường hợp [chàng trai] này, đó là việc quá kén ăn diễn ra trong một thời gian dài, bị chẩn đoán sai nguyên nhân và tình trạng mất thị lực đã trở nên vĩnh viễn,” bác sĩ Atan cho biết trên tờ Telegraph.

“Mối liên hệ giữa việc ăn uống thiếu chất dinh dưỡng và mất thị lực đã được các chuyên gia, đặc biệt là về nhãn khoa biết đến từ khá lâu, Tuy nhiên, họ có vẻ như không mấy quan tâm về điều này.”

Các nhà khoa học trước đây đã đưa ra quan ngại rằng phần lớn chế độ ăn của người Anh ngày càng chứa nhiều thực phẩm chế biến kém chất lượng.

>> Thực phẩm chế biến cụ thể là gì?

Một cuộc nghiên cứu ở 19 quốc gia châu Âu được tiến hành bởi Đại học Sao Paulo (Brazil) năm 2018 cho thấy các gia đình ở Anh mua nhiều thực phẩm siêu chế biến (ultra-processed) hơn bất kỳ quốc gia nào khác ở châu Âu, chiếm tới 50,7% khẩu phần ăn.

Năm 14, cậu bé lần đầu tiên được đưa đến gặp bác sĩ bởi luôn cảm thấy mệt mỏi. Kết quả là, bác sĩ cho rằng chàng trai này quá “kén ăn”, nhưng không cần uống thuốc vì vẫn khỏe mạnh. Xét nghiệm máu cho thấy cậu bị thiếu máu do thiếu hụt B12, nguyên nhân gây ra tình trạng mệt mỏi và phải điều trị bằng cách tiêm vitamin.

Năm 15 tuổi, thính giác của chàng trai này bắt đầu suy giảm, sau đó là thị lực. Mặc dù đã chụp MRI, nhưng không phát hiện thấy cấu trúc nào ở tai bị tổn thương.

Hai năm sau, thị giác của cậu giảm dần, kết quả đo chỉ còn 20/200, khiến chàng trai bị mù.

Lúc này, việc tiêm vitamin B12 cho bệnh nhân 17 tuổi cũng không phát huy tác dụng, ngoài ra, cậu còn rơi vào tình trạng thiếu đồng, vitamin D và có mật độ khoáng trong xương thấp.

Sau đó, chàng trai được chẩn đoán mắc bệnh teo dây thần kinh thị giác dù có tầm nhìn “khá ổn định”, nhưng phần thị giác trung tâm lại bị hỏng quá mức có thể phục hồi, bác sĩ Atan cho biết.

Việc thiếu vitamin B và đồng “có thể dẫn đến việc suy giảm thị lực và thính lực của bệnh nhân”, bác sĩ Atan nói.

>> Nghiên cứu: Thực phẩm bổ sung không thể thay thế thực phẩm tự nhiên

Tình trạng yếu xương ở chàng trai này có lẽ xuất phát từ việc không ăn cá, phô mai và trứng – vốn có chứa vitamin D.

Sự thiếu hụt vitamin B1, B2, B3, B6, B9, B12, cùng với sắt, canxi, magiê và đồng là nguyên nhân gây ra bệnh teo dây thần kinh thị giác.

Mẹ cậu bé biết cho biết, tình trạng sức khỏe như vậy đã khiến con bà trở nên suy sụp, đến mức phải bỏ học đại học và bản thân bà cũng phải nghỉ việc để chăm sóc cậu ấy.

Hiện cậu đang dùng thuốc bổ sung vitamin, nhưng chế độ ăn “thực phẩm rác” vẫn không có gì thay đổi nhiều.