8 cách Bắc Hàn có thể lách trừng phạt của LHQ

Buôn lậu và sử dụng các công ty bình phong là hai trong nhiều cách thức mà chế độ Kim Jong-un đang áp dụng để kiếm tiền đầu tư chương trình vũ khí bất chấp các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc (LHQ).

Sau vụ thử hạt nhân lần thứ sáu của Bắc Hàn hôm 3/9, LHQ đã nhanh chóng áp đặt lệnh trừng phạt được cho là nghiêm khắc nhất từ trước đến nay lên Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, các nhà phê bình đã bày tỏ sự nghi ngờ về việc các biện pháp trừng phạt này có thể ngăn Bắc Triều Tiên phát triển vũ khí hạt nhân, thậm chí cả khi lệnh cấm vận được các bên liên quan thực thi hiệu quả.

Chính phủ Hoa Kỳ và một nhóm chuyên gia của LHQ mới đây đã đưa ra các báo cáo về việc chế độ Kim Jong-un đang dùng nhiều cách thức để trốn tránh các lệnh trừng phạt và vẫn kiếm được ngoại tệ để thực hiện tham vọng hạt nhân và tên lửa.

Dưới đây là 8 phương thức mà Bắc Triều Tiên đang áp dụng thành công:

1. Dùng hàng đổi hàng

Xe tải chở đầy thép đi qua cầu nối Bắc Hàn tới thành phố Đan Đông, Trung Quốc

Bắc Triều Tiên trực tiếp đổi than đá và các khoáng sản khác để thu về các mặt hàng mà họ cần như các bộ phận vũ khí, hay xa xỉ phẩm. Cách này tránh được rủi ro về các hoạt động chuyển tiền có thể bị truy vấn và phong tỏa.

Theo Bộ Tài chính Hoa Kỳ, doanh nhân Trung Quốc Chi Yupeng đã bị cáo buộc thông qua công ty Vật liệu Kim loại Đan Đông Zhicheng (Dandong Zhicheng Metallic Materials ) đổi các bộ phận hạt nhân và tên lửa cho Bắc Triều Tiên để nhập về thép và than đá.

2. Buôn lậu

Những kẻ buôn lậu từ các quốc gia khác, phần đông là Trung Quốc thường sử dụng các thủ đoạn khác nhau để qua mặt giới chức quốc tế. Một trong những cách mà họ thường làm là tắt các các thiết bị thu phát sóng tín hiệu radio và các tín hiệu theo dõi hành trình khác khi các tàu buôn của họ đi vào vùng biển Bắc Triều Tiên, sau đó, họ mua các hàng hóa tại đây và chuyển tới nước khác, trong đó có Nga. Những thuyền buôn này sau đó sẽ tuyên bố hàng hóa của họ được sản xuất tại Nga.

Trong một cuộc điều trần tại Ủy ban Ngoại giao Hạ viện, Trợ lý Bộ trưởng Tài chính Mỹ phụ trách vấn đề Tài chính của Khủng bố, ông Marshall Billingslea đã nói rằng các tàu của Trung Quốc chở đầy than của Bắc Hàn thường neo đậu tại cảng của Nga một thời gian và sau đó sẽ trực tiếp quay trở về Trung Quốc, hoặc chuyển hàng sang các thuyền khác chở về nước.

3. Làm giả giấy tờ đăng ký tàu hàng

Bắc Triều Tiên đã đăng ký một số lượng lớn tàu hàng bất thường, trong đó có nhiều tàu nước ngoài, nhưng lại được khai báo là đội tàu trong nước. Bình Nhưỡng cũng đã liệt kê 18 trong số 20 tàu trong biên chế của Công ty Quản lý Hàng hải của nước này là các tàu đi trong nội địa, mặc dù nhiều tàu trong số đó thường di chuyển vào tuyến hàng hải quốc tế.

Việc khai báo như vậy cho phép các tàu của Bắc Hàn tránh các thủ tục kiểm tra của cơ quan quốc tế.

Công ty vận tải biển Ocean Maritime Management của Bắc Hàn cũng đã đổi tên và đăng ký lại một số tàu hàng. Theo báo cáo của LHQ, 8 tàu của Bắc Hàn đã bị phát hiện sử dụng giấy tờ giả.

4. Xuất khẩu lao động

Lao động Bắc Hàn thường làm việc trong các công trường xây dựng tại Nga. 

Theo số liệu từ chính phủ Hoa Kỳ, hiện tại đang có gần 100.000 lao động Bắc Triều Tiên làm việc ở nước ngoài, mỗi năm thu về khoảng 500 triệu USD cho chế độ Kim Jong-un.

Nhóm các công ty xây dựng thuộc Mansudae Overseas Projects, có trụ sở tại Bình Nhưỡng, là một trong những doanh nghiệp xuất khẩu lao động đem lại doanh thu cao nhất cho nhà nước Bắc Hàn.

Các công ty này triển khai các dự án xây dựng ở nước ngoài bằng việc sử dụng công nhân người Bắc Triều Tiên. Theo Bộ Tài chính Mỹ, các công ty này cũng chuyển các dự án và công nhân của họ tới các chủ thầu xây dựng khác như Công ty Xây dựng Thanh Đảo của Trung Quốc tại Nambia, Châu Phi.

5. Chuyển đổi các trang thiết bị dân dụng, không bị cấm vận vào mục đích quân sự

Trong buỗi diễu binh tại Bình Nhưỡng hồi giữa tháng 4/2017, hình ảnh và video ghi lại cho thấy những xe tải sử dụng để chở tên lửa Pukguksong-1 có gắn logo “Sinotruk” trên thùng nhiên liệu. Trong một cuộc diễu binh khác hồi tháng 10/2016 tại Bình Nhưỡng, cũng đã xuất hiện xe tải Sinotruk Howo 6×6.

Sinotruk được đánh giá là một trong những công ty sản xuất xe tải thuộc sở hữu nhà nước lớn nhất Trung Quốc. Công ty này xác nhận với một cuộc điều tra của LHQ rằng họ đã xuất khẩu những xe tải dân dụng ba cầu sang Bắc Triều Tiên từ năm 2010 đến năm 2014,  và những phương tiện này không nằm trong danh sách cấm vận. Sinotruk cũng nói rằng trong hợp đồng bán hàng đã yêu cầu một cách rõ ràng “người mua đảm bảo việc sử dụng xe vào mục đích dân dụng và tuân thủ các quy định liên quan đến luật pháp của Trung Quốc và các nghị quyết của Hội đồng Bảo an“.

6. Sử dụng các công ty bình phong

Các công ty của Bắc Hàn thiết lập các tài khoản ngân hàng cho các công ty bình phong ở nước ngoài để thay họ giao dịch tiền với đối tác và khách hàng. Hình thức này giúp các công ty tránh được phải giao dịch tiền từ Bình Nhưỡng, điều có thể dẫn đến bị truy vấn thông tin và đưa vào danh sách cấm vận.

Theo báo cáo của LHQ, Glocom – công ty của Bắc Hàn sản xuất các thiết bị thông tin quân sự, đã sử dụng một số công ty bình phong tại Singapore, Malaysia và Hồng Kông để giao dịch tiền với các khách hàng và nhà cung cấp. Báo cáo của LHQ cũng nói thêm rằng một hóa đơn sẽ được giao dịch qua nhiều đợt chuyển tiền nhỏ, để tránh gây chú ý.

Trong một trường hợp khác, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết nữ doanh nhân Trung Quốc Ma Xiaohong đã bị cáo buộc sử dụng công ty Phát triển Công nghiệp Đan Đông Hongxiang của mình để giúp Ngân hàng Kwangson Bắc Triều Tiên xử lý các tài khoản khách hàng ở nước ngoài của ngân hàng này.

7. Vỏ bọc ngoại giao

Bắc Triều Tiên cũng sử dụng các viên chức ngoại giao của họ ở nước ngoài để mở nhiều tài khoản ngân hàng. Đôi khi các tài khoản này mang tên của chính viên chức ngoại giao hoặc tên của các thành viên gia đình họ hoặc các công ty bình phong.

Chẳng hạn như trường hợp của ông Kim Chol-sam, đại diện của Ngân hàng Tín dụng Daedong ở thành phố Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc. Bộ Tài chính Hoa Kỳ cáo buộc rằng ông Kim Chol-sam đã mở ít nhất 8 tài khoản tại Trung Quốc đại lục và Hồng Kông bằng tên thật của mình và một số công ty bình phòng. Các tài khoản này được sử dụng cho các giao dịch hàng triệu USD.

8. Bán vũ khí

Bắc Triều Tiên vẫn tiếp tục bán vũ khí và cung cấp các chương trình huấn luyện quân sự cho nước ngoài, bất chấp lệnh cấm vận của LHQ. Hoạt động này của Bắc Hàn đặc biệt nhộn nhịp ở Châu Phi và Trung Đông.

Một cuộc điều tra của Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng những khách hàng mua vũ khí của Bắc Hàn gồm có Angola, Cộng hòa Dân chủ Congo, Eritrea, Mozambique, Namibia, Tanzania, Uganda và Syria. Benin, Botswana, Mali và Zimbabwe cũng bị phát hiện có các mối quan hệ bất thường với các công ty của Bắc Triều Tiên.

Theo South China Morning Post 

Xuân Thành (T/h)

Xem thêm: