Bộ trưởng Quốc phòng Marles: TQ phá vỡ tình trạng đóng băng ngoại giao với Úc

Trung Quốc đã phá vỡ tình trạng đóng băng quan hệ ngoại giao với Úc khi Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tổ chức tiệc tối cho ông Richard Marles – Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng mới của Úc.

Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Úc Richard Marles phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh Đối thoại Shangri-La ở Singapore vào ngày 11/6/2022. (Ảnh minh họa: Getty Images)

Ông Marles cho hay, cuộc gặp mặt diễn ra tại Singapore bên lề hội nghị thượng đỉnh quốc phòng Đối thoại Shangri-La hôm 12/6, rất được hoan nghênh và cho phép chính phủ của tân Thủ tướng Úc Albanese có “một cuộc trao đổi rất thẳng thắn và đầy đủ” giữa “hai quốc gia có ảnh hưởng lớn ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”.

Bộ trưởng Quốc phòng Úc nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo ở Singapore: “Đã ba năm kể từ khi các bộ trưởng quốc phòng của hai nước chúng ta gặp nhau. Đây là một cuộc gặp quan trọng mà Chính phủ Úc hoan nghênh.”

“Đây là cơ hội để trao đổi một cách thẳng thắn và đầy đủ, trong đó tôi nêu ra một số vấn đề mà Úc quan tâm, bao gồm sự cố liên quan đến máy bay P-8 của Úc vào ngày 26/5; sự quan tâm từ lâu của Úc đối với Thái Bình Dương; cũng như mối quan tâm của chúng tôi về việc bảo đảm các quốc gia ở Thái Bình Dương không bị đặt vào tình thế gia tăng quân sự hóa,” ông tiếp tục.

Ông Marles lưu ý, cuộc gặp mặt này là một bước đầu quan trọng. Ông cũng nhắc lại nhận xét của Bộ trưởng Hoa Kỳ Llyod J. Austin rằng, điều quan trọng là “trong thời điểm này cần có các cuộc đối thoại cởi mở”.

Ông nhấn mạnh: “Mối quan hệ giữa Úc và Trung Quốc rất phức tạp, chính vì sự phức tạp này mà điều thực sự quan trọng là chúng ta phải tham gia đối thoại ngay lúc này.”

Nhận xét của ông Marles được đưa ra sau khi ông phát biểu hôm 12/6, mặc dù chính phủ của Đảng Lao Động thiên tả sẽ không né tránh việc bảo vệ lợi ích quốc gia của Úc, nhưng “sẽ đảm bảo tôn trọng, kể cả với các quốc gia mà chúng tôi có mối quan hệ phức tạp”.

“Điều này bao gồm cả với Trung Quốc,” ông cho biết thêm. Ngoài ra, sẽ có “sự thay đổi trong phong cách của Úc” dưới thời tân Thủ tướng thuộc Đảng Lao Động Anthony Albanese.

“Cách tiếp cận của Úc sẽ gắn liền với quyết tâm bảo vệ lợi ích quốc gia của chúng tôi, cùng sự ủng hộ của chúng tôi đối với an ninh và ổn định khu vực dựa trên các quy tắc. Chúng tôi sẽ kiên định và nhất quán, tìm kiếm các phương thức hợp tác nếu có trong khi công nhận sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc và cách thức mà điều đó đang định hình lại khu vực của chúng ta.”

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Bloomberg, ông Marles cũng nêu rõ, Úc vẫn theo chính sách Một Trung Quốc và sẽ không ủng hộ Đài Loan độc lập. “Chúng tôi không ủng hộ sự độc lập của Đài Loan. Chúng tôi không ủng hộ bất kỳ hành động đơn phương nào ở hai bên Eo biển Đài Loan có thể làm thay đổi hiện trạng… Chúng tôi kiên quyết giữ vững chính sách Một Trung Quốc, và chúng tôi không ủng hộ sự độc lập của Đài Loan.”

Bộ trưởng Quốc phòng Đối lập Andrew Hastie đã hoan nghênh cuộc gặp giữa ông Marles và ông Ngụy Phượng Hòa, còn nhận định rằng chính phủ Liên Minh cũ đáng ra nên đánh giá cao một cuộc gặp với Bắc Kinh sớm hơn. 

Tuy nhiên, ông Hastie cho rằng cuộc gặp không phải theo kiểu “khoảnh khắc Tổng thống Nixon tới Trung Quốc”.

Ông nhấn mạnh: “Phép thử cho bất kỳ cuộc gặp nào là kết quả mà nó mang lại. Và vì vậy tôi muốn biết liệu người Trung Quốc có rút lại 14 yêu cầu của họ hay không. Liệu họ có xin lỗi vì vụ chiếu tia laser vào phi hành đoàn P-8 của chúng ta ở Biển Arafura hồi tháng 2 hay không, và thực tế là phi hành đoàn P-8 ở Biển Đông đã bị một chiến đấu cơ Trung Quốc đánh chặn vào tháng trước.”

Ông cũng cảnh báo, Úc sẽ không đánh đổi các giá trị hoặc chủ quyền của mình trong các cuộc thảo luận này.

Trong khi đó, ông Dennis Richardson, người từng là Bộ trưởng Quốc phòng Úc từ năm 2012 đến 2017, cũng là cựu tổng giám đốc của Tổ chức Tình báo An ninh Úc (ASIO), nhìn nhận rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục gây sức ép và thách thức các đối thủ trong khu vực để thiết lập hiện diện quân sự ở Thái Bình Dương. Và điều này sẽ khiến việc lập kế hoạch quốc phòng của Úc và Hoa Kỳ phức tạp thêm rất nhiều.

Ông Richardson với ABC Radio: “Đây không chỉ là thách thức cho hôm nay hay ngày mai, mà là thách thức trong 10 năm tới.”

“Mỗi khi Trung Quốc tiến bước trong khu vực này nhằm tăng cường lợi ích an ninh của họ ở Nam Thái Bình Dương, chúng ta phải đẩy lùi, và chúng ta sẽ luôn phải giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh đó.”