Các cuộc biểu tình chống Thổ Nhĩ Kỳ ở Thụy Điển làm tăng độ khó cho việc gia nhập NATO

Các cuộc biểu tình ở Stockholm vào thứ Bảy (21/1) chống Thổ Nhĩ Kỳ và nỗ lực gia nhập NATO Thụy Điển, bao gồm cả việc đốt một bản sao Kinh Qur’an, đã làm gia tăng căng thẳng với Thổ Nhĩ Kỳ vào thời điểm quốc gia Bắc Âu này cần sự hậu thuẫn của Ankara để gia nhập liên minh quân sự. 

“Chúng tôi lên án bằng những ngôn từ mạnh mẽ nhất có thể đối với cuộc tấn công hèn hạ vào cuốn sách thiêng liêng của chúng tôi… Việc cho phép thực hiện hành động chống đạo Hồi nhắm vào người Hồi giáo và xúc phạm các giá trị thiêng liêng của chúng tôi dưới chiêu bài tự do ngôn luận là hoàn toàn không thể chấp nhận được”, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho hay.

Tuyên bố của Bộ được đưa ra sau khi một chính trị gia chống người nhập cư từ phe cực hữu đốt một bản sao của Kinh Qur’an gần Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ. Bộ đã kêu gọi Thụy Điển thực hiện các hành động cần thiết chống lại thủ phạm và đề nghị tất cả các nước thực hiện các bước cụ thể chống lại chứng bài Hồi giáo.

Một cuộc biểu tình khác đã diễn ra trong thành phố nhằm ủng hộ người Kurd và chống lại nỗ lực gia nhập NATO của Thụy Điển. Một nhóm người biểu tình ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ cũng tổ chức mít tinh bên ngoài đại sứ quán. Cả ba sự kiện đều có giấy phép của cảnh sát.

Bộ trưởng Ngoại giao Thụy Điển Tobias Billstrom nói rằng các hành động khiêu khích bài Hồi giáo “thật kinh khủng.”

“Thụy Điển có quyền tự do ngôn luận rộng rãi, nhưng điều đó không có nghĩa là Chính phủ Thụy Điển, hoặc bản thân tôi, ủng hộ các quan điểm được bày tỏ,” ông Billstrom viết trên Twitter.

Việc đốt kinh Qur’an được thực hiện bởi Rasmus Paludan, lãnh đạo đảng chính trị cực hữu Hard Line của Đan Mạch. Paludan, người cũng có quốc tịch Thụy Điển, đã từng tổ chức một số cuộc biểu tình trong quá khứ và cũng từng đốt kinh Koran.

Một số quốc gia Ả Rập bao gồm Ả Rập Xê Út, Jordan và Kuwait đã tố cáo việc đốt kinh Qur’an. “Ả Rập Xê Út kêu gọi truyền bá các giá trị đối thoại, khoan dung và cùng tồn tại, đồng thời bác bỏ hận thù và chủ nghĩa cực đoan”, Bộ Ngoại giao Ả Rập Xê Út cho biết trong một tuyên bố.

Thụy Điển và Phần Lan năm ngoái đã nộp đơn xin gia nhập NATO sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga nhưng tất cả 30 quốc gia thành viên phải chấp thuận hồ sơ của họ. Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng Thụy Điển nói riêng trước tiên phải có lập trường rõ ràng hơn chống lại những gì họ coi là khủng bố, chủ yếu là các chiến binh người Kurd và một nhóm mà họ đổ lỗi cho âm mưu đảo chính năm 2016.

Tại cuộc biểu tình phản đối việc Thụy Điển gia nhập NATO và thể hiện sự ủng hộ đối với người Kurd, những người phát biểu đã đứng trước một biểu ngữ lớn màu đỏ có dòng chữ “Tất cả chúng ta đều là PKK”, ám chỉ Đảng Công nhân người Kurd bị đặt ngoài vòng pháp luật ở Thổ Nhĩ Kỳ, Thụy Điển và Hoa Kỳ. 

“Chúng tôi sẽ tiếp tục phản đối đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển”, Thomas Pettersson, phát ngôn viên của Liên minh chống NATO và là một trong những người tổ chức cuộc biểu tình, nói với Reuters.

Cảnh sát cho biết tình hình yên ổn ở cả ba cuộc biểu tình.

Tại Istanbul, những người trong một nhóm khoảng 200 người biểu tình đã đốt một lá cờ Thụy Điển trước lãnh sự quán Thụy Điển để phản ứng lại việc đốt Kinh Qur’an.

Chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển bị hủy bỏ

Trước đó vào thứ Bảy, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết do thiếu các biện pháp hạn chế các cuộc biểu tình, họ đã hủy chuyến thăm dự kiến tới Ankara của Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển.

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết ông đã thảo luận với Tổng thốngErdogan về việc thiếu các biện pháp hạn chế các cuộc biểu tình ở Thụy Điển chống lại Thổ Nhĩ Kỳ và đã truyền đạt phản ứng của Ankara tới Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển Jonson bên lề cuộc họp của Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine.

“Không thể chấp nhận được việc không hành động hay phản ứng trước những (cuộc biểu tình) này. Những điều cần thiết cần phải làm, các biện pháp nên được thực hiện”, ông Akar nói, theo một tuyên bố của Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ.

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã triệu tập đại sứ Thụy Điển vào thứ Sáu về các cuộc biểu tình.

Xuân Lan (theo Reuters)