Chính quyền Trump ngày 28/1 tuyên bố sẽ bắt đầu áp dụng “tiêu chuẩn nâng cao về năng lực và hành vi” đối với tất cả nhân viên liên bang, đồng thời cung cấp khoản tiền bồi thường cho những người chọn nghỉ việc vào tuần tới. Đây được cho là một động thái chưa từng có nhằm thu hẹp quy mô chính phủ Mỹ với tốc độ chóng mặt.
Theo bản ghi nhớ từ Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM) của chính phủ được gửi qua email cho các nhân viên liên bang, những người tự nguyện rời khỏi vị trí đang đảm nhiệm sẽ nhận được khoảng 8 tháng lương. Tuy nhiên, họ phải đưa ra quyết định trước ngày 6/2.
Email cho biết trong khi quân đội và một số cơ quan có khả năng tăng quy mô lực lượng lao động, phần lớn các cơ quan khác sẽ bị cắt giảm nhân sự thông qua tái cấu trúc và sa thải.
“Hiện tại, chúng tôi không thể đảm bảo chắc chắn về vị trí hay cơ quan bạn làm việc, nhưng nếu vị trí của bạn bị xóa bỏ, bạn sẽ được đối xử một cách tôn trọng”, trích nội dung email. “Nỗ lực cải cách lực lượng lao động liên bang sẽ rất đáng kể”.
Email còn chứa hướng dẫn về cách chấp nhận, nêu rõ: “Nếu bạn muốn từ chức: Chọn ‘Trả lời’ email này. Bạn phải trả lời từ tài khoản mail công việc. Nhập ‘Từ chức’ vào nội dung email và nhấn ‘gửi'”.
Chủ tịch Liên đoàn Công nhân viên Chính phủ Mỹ Everett Kelley nhận định động thái trên giống như gây sức ép buộc những nhân viên không được coi là trung thành với chính quyền mới phải từ bỏ công việc.
“Việc thanh trừng những nhân viên liên bang tận tụy sẽ gây ra hậu quả to lớn, không mong muốn, gây ra hỗn loạn cho người dân Mỹ”, Kelley cho hay. “Giữa hàng loạt các sắc lệnh và chính sách chống lại người lao động, rõ ràng mục tiêu của chính quyền Trump là biến chính phủ liên bang thành một môi trường độc hại, nơi người lao động không thể ở lại ngay cả khi họ muốn”.
Trong bản ghi nhớ nêu chi tiết kế hoạch, OPM liệt kê 4 chỉ thị mà họ cho biết Tổng thống Trump sẽ yêu cầu lực lượng lao động liên bang thực hiện, trong đó có việc hầu hết nhân viên phải quay lại văn phòng làm việc toàn thời gian.
“Phần lớn nhân viên liên bang đã làm việc từ xa kể từ khi COVID-19 bùng phát sẽ được yêu cầu quay trở lại văn phòng 5 ngày một tuần”, theo nội dung bản ghi nhớ, tương tự điều Tổng thống Trump nói hồi cuối tuần trước: “Bạn phải đến văn phòng và làm việc. Nếu không, bạn sẽ không có việc làm”.
Bản ghi nhớ cũng nhấn mạnh “lực lượng lao động liên bang phải tập hợp những nhân viên đáng tin cậy, trung thành, uy tín và luôn phấn đấu đạt xuất sắc trong công việc hàng ngày”.
“Nhân viên sẽ phải tuân theo các tiêu chuẩn nâng cao về mức độ phù hợp và hành vi khi chúng tôi tiến lên phía trước”, trích nội dung bản ghi nhớ viết. “Nhân viên có hành vi vi phạm pháp luật hoặc hành vi sai trái khác sẽ bị điều tra và kỷ luật thích hợp, trong đó có cả việc chấm dứt hợp đồng”.
Tổng thống Trump từng tuyên bố chính quyền mới của ông sẽ làm rung chuyển sâu rộng hơn các chuẩn mực chính trị truyền thống so với nhiệm kỳ đầu. Tuy nhiên, hệ quả từ việc nhiều nhân viên chính phủ bị mời nghỉ việc cùng lúc là rất khó tính toán.
Chính phủ liên bang sử dụng hơn ba triệu nhân viên, khiến họ là lực lượng lao động lớn thứ 15 của nước Mỹ. Thời gian làm việc trung bình của một nhân viên liên bang là gần 12 năm, theo phân tích từ Trung tâm Nghiên cứu Pew dựa trên dữ liệu từ OPM.