Đàm phán thất bại, Trump tăng thuế, Trung Quốc dọa trả đũa

Hết ngày thứ Năm (9/5), quá thời hạn đàm phán, Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh tăng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc và chuẩn bị kế hoạch để áp thuế lên toàn bộ số hàng hóa còn lại, bất chấp đã nhận được một bức thư thuyết phục của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Bắc Kinh có phản ứng đáp trả ngay sau khi lệnh tăng thuế có hiệu lực.

Theo báo New York Times, quyết định của ông Trump nhằm trừng phạt việc Bắc Kinh cố tình “đàm phán lại” thỏa thuận thương mại giữa hai nước khi đã bước đến vòng cuối cùng.

Vài giờ trước khi đoàn đàm phán Trung Quốc và Mỹ ngồi xuống bàn làm việc vào hôm thứ Năm, ông Trump nói tại Tòa Bạch Ốc rằng ông vừa nhận được một bức thư “tuyệt đẹp” của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, và hy vọng một thỏa thuận hai bên vẫn có thể xảy ra.

“Có khả năng làm điều đó. Tôi không biết điều gì sẽ xảy ra”, ông Trump nói.

“Họ sẽ xem họ có thể làm gì, nhưng mà phương án còn lại của chúng ta cũng là tuyệt vời”. Ông Trump khẳng định rằng nếu không có thỏa thuận thì mức thuế 25% lên 250 tỷ USD hàng Trung Quốc sẽ mang lại hàng tỷ USD vào kho bạc chính phủ Mỹ hằng năm.

Trước đó hôm 8/5, tại một buổi tập trung vận động tranh cử tại Florida, ông Trump nói về nguyên nhân khiến ông ra lệnh tăng thuế:

“Nhân tiện, các bạn có thấy chúng ta đang tăng thuế không? Đó là vì họ đã phá vỡ thỏa thuận.”

Một ngày sau, tổng thống Mỹ nói Trung Quốc đang tìm cách rút lại rất nhiều cam kết mà họ đã đưa ra:

“Họ đã lấy rất nhiều, rất nhiều phần của thỏa thuận và họ muốn đàm phán lại. Bạn không thể làm như thế”.

Cuộc đàm phán cuối cùng diễn ra lúc 5 giờ chiều thứ Năm 9/5 tại Washington, sau đó là một bữa tiệc tối giữa Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hà và các quan chức Mỹ, trong đó có Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin. Kết thúc đàm phán, không có thông báo nào của hai bên được đưa ra.

Ngay khi lệnh tăng thuế có hiệu lực, Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố sẽ trả đũa.

“Trung Quốc bày tỏ sự hối tiếc sâu sắc về động thái này và sẽ phải có biện pháp trả đũa cần thiết”, Bộ Thương mại Trung Quốc nói nhưng không nhắc đến các biện pháp này là gì.

“Chúng tôi hy vọng Hoa Kỳ sẽ nhượng bộ với chúng tôi, và làm việc với chúng tôi để giải quyết các vấn đề tồn tại thông qua hợp tác và thảo luận.”

Theo Reuters, việc Mỹ tăng thuế 25% lên 200 tỷ USD hàng Trung Quốc có thể khiến GDP Trung Quốc giảm tăng trưởng 0,3%. Nếu Washington áp thuế 25% lên tất cả hàng Trung Quốc xuất sang Mỹ, GDP của chế độ Bắc Kinh có thể giảm tăng trưởng 1,5%.

Đoàn đàm phán của Trung Quốc dẫn đầu bởi Phó Thủ tướng Lưu Hạc đã tới Washington vào thứ Năm để thuyết phục Tổng thống Mỹ trì hoãn cuộc chiến thương mại, tuy nhiên nỗ lực phút chót này đã thất bại.

Tân Hoa Xã trích lời ông Lưu nói rằng ông hy vọng sẽ có cuộc thảo luận “thẳng thắn và có lý trí với phía Mỹ”.

Ông Lưu nói thêm rằng Trung Quốc tin rằng việc tăng thuế không phải là một giải pháp cho các vấn đề hiện tại và có hại cho Trung Quốc, cho Hoa Kỳ và toàn thế giới.

“Tôi đến đây dưới áp lực nặng nề. Điều đó thể hiện sự chân thành to lớn của Trung Quốc. Chúng tôi muốn giải quyết những khác biệt giữa chúng ta một cách thành thật, tin tưởng và có lý trí. Tôi nghĩ rằng có hy vọng”, ông Lưu nói kênh truyền hình trung ương Trung Quốc tại Washington.

Ông Lưu vẫn ở Mỹ để đàm phán tiếp trong ngày hôm nay thứ Sáu 10/5.

Hôm Chủ nhật 5/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump tức giận trước tin Trung Quốc đang tìm cách đàm phán lại, tuyên bố sẽ tăng thuế và áp thuế 25%  lên số hàng hóa còn lại của Trung Quốc trị giá 325 tỷ USD.

“Chúng ta đang tiến rất gần tới một thỏa thuận thì họ lại quay ra đòi đàm phán lại”, ông Trump nói, theo New York Times.

“Chúng ta không thể làm như vậy.”

Lệnh tăng thuế của ông Trump có hiệu lực lúc 12:01 sáng ngày hôm nay 10/5.

Đức Trí

Xem thêm: