Douma Syria: Hạ tầng đổ nát, dân đói khổ, chục ngàn người theo phiến quân

Hôm thứ Hai (16/4), chính phủ Syria đã tổ chức cho các nhà báo quốc tế thăm quan toàn bộ thị trấn Douma, gần thủ đô Damascus, nơi mà quân chính phủ Assad vừa giải phóng được từ tay quân nổi dậy. AP cho biết những gì họ được chứng kiến sau hai ngày chính phủ Syria tuyên bố chiến thắng tại Douma và mười ngày kể từ vụ nghi tấn công hóa học ở đây, là cảnh tượng đổ nát hoang tàn, người dân đói khổ sau nhiều tháng phải trú ẩn dưới hầm ngầm dơ bẩn, thiếu thốn lương thực thiết yếu và nước.

Quân chính phủ Assad bắn phá thị trấn Douma hôm 7/4.

AP cho hay ngoại trừ binh lính Nga và Syria tuần tra các tuyến phố, rất ít người dân xuất hiện ở Douma, dường như đa số dân ở đây bây giờ đã di chuyển tới các khu vực miền bắc Syria do phiến quân chiếm giữ.

Thông tin nêu trên cũng được chính tướng Issam Shehadeh Al-Hallaj – cảnh sát trưởng khu vực xác nhận với AP. Ông Al-Hallaj cho biết lực lượng an ninh đã thiết lập 15 trạm kiểm soát quanh thị trấn Douma để bảo vệ tài sản công và duy trì trật tự. Vị tướng lĩnh của chế độ Assad này nói thêm rằng khoảng 60.000 dân vẫn ở lại thị trấn sau khi hàng chục ngàn người khác mà ông cho rằng đó là phiến quân và người nhà của họ đã di chuyển về miền bắc Syria trong khoảng hai tuần qua.

Theo ghi nhận của AP, bệnh viện chính, tòa án và các tòa nhà hành chính của thị trấn phần lớn đã bị phá hủy, trong khi Đền thờ Hồi giáo lớn gần đó –  công trình nổi tiếng với đỉnh cao chót vót, mái vòm trắng và những cây cọ hùng vĩ đã bị thủng lỗ chỗ, bong chóc do đạn pháo. Đó là minh chứng sống động cho cuộc tấn công dữ dội của quân chính phủ vào Douma trong hai tháng qua để nỗ lực đánh đuổi phiến quân sau 6 năm lực lượng này đồn trú ở đây.

Được biết, Douma là một trong những khu vực đầu tiên nổi dậy chống lại chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad và cho đến vài tuần trước đây thị trấn này vẫn là mối đe dọa chính đối với quyền lực của nhà độc tài này tại Damascus khi quân nổi dậy tiến hành bắn phá mạnh mẽ vào thủ đô, làm gián đoạn cuộc sống thường nhật.

Vào thứ Bảy vừa qua, lực lượng chính phủ Syria, dưới sự hỗ trợ của Nga, đã đổ bộ vào Douma lần đầu tiên kể từ năm 2012, tạo nên chiến thắng lớn nhất cho chế độ Assad trước quân nổi dậy kể từ khi cuộc nội chiến Syria bùng phát vào năm 2011.

Cho tới thứ Hai (16/4), số ít dân còn lưu trú lại Douma đã có thể di chuyển quanh thị trấn an toàn lần đầu sau nhiều tháng phải ẩn nấp dưới hầm tối tránh các cuộc không kích và thắt chặt vòng vây của quân chính phủ. Kể từ cuối năm ngoài, người dân Douma đã phải sống trong tình cảnh lo sợ bom đạn, thiếu thốn lương thực, thuốc men và các sản phẩm thiết yếu khác.

Các phóng viên AP hôm thứ Hai (16/4) đã chứng kiến cảnh tượng hàng trăm đàn ông, phụ nữ và trẻ em xếp thành hàng dài chờ đến lượt để nhận mì ống, rau và các ổ bánh mì từ xe tải của chính phủ đến phát cứu đói miễn phí.

“Đây là lần đầu tiên sau nhiều năm, tôi sẽ được ăn bánh mì lúa mì”, nam thanh niên Naim Saqour, 18 tuổi, chia sẻ với AP sau khi nhận được 9 ổ bánh mì Ả Rập từ nhân viên chính phủ. Saqour nói thêm rằng cậu và gia đình đã sống sót ngày qua ngày trong vài tháng qua nhờ vào olive và một ít bánh mì lúa mạch.

Alaa Khobiyeh, thợ may ở Douma, cho hay: “Hạnh phúc của chúng tôi được nhân đôi. Chúng tôi sẽ được ăn bánh mì lúa mì và chúng tôi được ngủ mà không phải lo sợ. Điều quan trọng nhất, chúng tôi được ngủ trên mặt đất, chứ không phải dưới hầm”.

Nhiều cư dân cáo buộc lòng tham của một số doanh nhân địa phương và nhóm phiến quân chính tại Douma – Quân đội Hồi giáo do Ả Rập Saudi hậu thuẫn, đã gia tăng nỗi thống khổ cho họ. Người dân cho rằng doanh nhân và phiến quân đã tăng giá thực phẩm để kiếm thêm lợi nhuận và không cung cấp các thực phẩm khan hiếm cho người dân có nhu cầu. Sau khi Quân đội Hồi giáo rời đi, người dân nói rằng họ phát hiện các chiến binh nổi dậy này đã lưu kho số lượng lớn gạo, bột mì, lúa mì và thực phẩm đóng hộp và các thực phẩm khác đủ để nuôi sống người dân trong nhiều tháng.

Các cư dân cũng nói về một số gia đình địa phương đã từng mua một số lượng lớn lương thực và tích trữ nó để bán khi giá tăng cao hơn, làm cho hầu hết người dân khó có thể tiếp cận được hầu hết các loại thực phẩm.

Bà Wafaa al-Seikh, 60 tuổi, nói rằng cách đây nhiều năm, khi đó bà nấu nhiều món ăn khác nhau cho gia đình sáu người con và họ được tắm rửa mỗi ngày. Nhưng bà cho biết năm ngoái bà không thể mua được các sản phẩm như đường, đã tăng vọt lên 18.000 bảng Syria (40 USD), trong khi giá bình thường của mặt hàng này chỉ 500 bảng Syria (khoảng 1,1 USD).

“Có khi 1 tháng trôi qua chúng tôi không được tắm”, người phụ nữ 60 tuổi nêu trên nói. Bà mô tả hai tháng vừa qua trong cuộc tấn công của quân đội chính phủ để giải phóng Douma là đáng sợ, với thời gian trôi qua chậm ở những nơi trú ẩn với ít lương thực và chấy rận lây lan khắp cộng đồng dân cư.

Tình hình tại Douma càng khủng khiếp hơn khi có vụ tấn công nghi dùng chất độc hóa học hôm 7/4 khiến hơn 40 người thiệt mạng, trong đó có nhiều trẻ em. Một số người sống sót đã nói với AP về nỗi kinh hoàng mà họ được chứng kiến từ một chất độc giống khí clo, giết chết nhiều hàng xóm của họ. Những cư dân này đã đổ lỗi cho quân nổi dậy thực hiện vụ tấn công hóa học, nhưng họ không cung cấp được bất kỳ bằng chứng nào.

AP cho biết chính phủ Syria đã bắt đầu thực hiện hoạt động cứu đói và tái thiết Douma. Trong cuộc họp hôm thứ Hai (16/4) với sự có mặt của Bộ trưởng Tài chính Syria Maamoun Hamdan, nhiều chủ ngân hàng địa phương và các chức sắc ở Douma, ông Hamdan đã hứa rằng các dịch vụ thiết yếu sẽ được cải thiện trong vài tuần tới và các xe lương thực lưu động sẽ được triển khai tới các khu vực dân cư để bán bánh mì và các sản phẩm thiết yếu khác.

Ông Hamdan cho biết khoản tiền mặt ban đầu là 5 tỷ bảng Syria (10,8 triệu USD) đã được chính phủ dành riêng “cho các khu vực khác nhau, và nếu không đủ thì chúng tôi sẵn sàng chi tiền nhiều hơn nữa“.

Xuân Thành (Theo AP)

Xem thêm: