Eunhee Park: Dũng khí theo đuổi tự do của người đào thoát Bắc Triều Tiên

Bắc Hàn vẫn nằm dưới sự cai trị của chính quyền toàn trị và người dân nước này đang phải vật lộn để tồn tại trong nạn đói và áp bức. Câu chuyện về người đào thoát Bắc Triều Tiên và là nhà hoạt động nhân quyền, Eunhee Park, hé lộ những bi kịch và hy vọng của vô số gia đình trên khắp vùng đất này. Cô đã sử dụng trải nghiệm cá nhân để đánh thức sự chú ý của thế giới về vấn đề Triều Tiên, và dẫn dắt những người trốn thoát tìm đến cuộc sống mới. 

Cô Park hiện là thành viên hội đồng quản trị của Mạng lưới chống chủ nghĩa cực đoan thế giới. Bài viết này mượn câu chuyện của cô làm trục chính để khám phá tình hình hiện tại ở Bắc Triều Tiên, những thách thức của những người đào thoát, và cách thực hiện các hành động thiết thực để giúp đỡ nhóm người theo đuổi tự do này.

Thức tỉnh trong áp bức

Cô Park trải qua tuổi thơ trong môi trường cực kỳ ngột ngạt. Mặc dù bà của cô là một bác sĩ, bối cảnh gia đình tương đối vượt trội, nhưng điều này không mang lại cho cô nhiều tự do hơn. Ở Bắc Triều Tiên, cuộc sống của một người bị nhà nước kiểm soát mọi mặt từ khi sinh ra, suy nghĩ, hành động và thậm chí cả cách ăn mặc của người đó đều bị hạn chế nghiêm ngặt.

Cô chọn chuyên ngành hóa học ở trường đại học với hy vọng trở thành dược sĩ, đó là tầm nhìn của cô cho tương lai. Tuy nhiên, những quy định khắt khe của môi trường xã hội đối với phụ nữ khiến cuộc sống của cô cảm thấy ngột ngạt. Phụ nữ Triều Tiên được yêu cầu mặc trang phục phù hợp với “tinh thần cách mạng” và tuân theo các tiêu chuẩn hình ảnh do chính phủ đặt ra. Bất kỳ hành vi nào thể hiện cá tính đều bị coi là mối đe dọa đối với sự ổn định của đất nước.

Một cơ hội tình cờ, cô đi ra ngoài với bộ quần áo mình thích nhưng bị các nhân viên thực thi pháp luật trừng phạt một cách vô lý. Họ cắt tóc cô trên đường và thậm chí còn dùng kéo để xé nát quần áo của cô. Sự xâm phạm trắng trợn nhân phẩm này đã khiến cô tổn thương sâu sắc, đồng thời khiến cô đặt câu hỏi liệu thể chế như thế này có hợp lý hay không.

Cô mô tả sự việc đó là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời cô. “Đây là cơ thể của tôi, nhưng tôi không thể kiểm soát nó.” Điều này khiến cô nhận ra rằng xã hội mà cô đang sống đơn giản là không thể chấp nhận bất kỳ hình thức tự do biểu đạt nào. Trong thể chế như thế này, tư tưởng và hành vi của con người hoàn toàn bị giam cầm, ngay cả những nhu cầu cơ bản của con người cũng bị chèn ép.

Ở đất nước khép kín, thiếu thông tin từ thế giới bên ngoài, chiếc ổ USB nhỏ trở thành cơ hội để cô khai sáng tư tưởng của mình. Nó bao gồm các bộ phim truyền hình Hàn Quốc và phim Mỹ, cho cô thấy một thế giới hoàn toàn khác. Qua màn ảnh, lần đầu tiên cô nhìn thấy một cuộc sống tự do và một thế giới con người đầy sáng tạo, trái ngược hoàn toàn với sự cứng nhắc và áp bức của Bắc Triều Tiên.

Ông bà của cô, những người đã nhiều lần tới Trung Quốc để thăm người thân, thỉnh thoảng chia sẻ những gì họ nhìn thấy ở nước ngoài, nhưng luôn thận trọng khi mô tả chúng cho cô vì văn hóa tố cáo nghiêm ngặt của Triều Tiên. Tuy nhiên, những thông tin rời rạc này, cùng những hình ảnh và video trên ổ USB đã chứng thực lẫn nhau, cho phép cô bắt đầu ghép lại một thế giới bên ngoài hoàn chỉnh hơn.

Từ đó trở đi, ý tưởng trốn thoát nảy ra trong đầu cô. Không còn hài lòng với những lời hứa hão huyền mà Chính phủ Triều Tiên đưa ra, cô khao khát được theo đuổi cuộc sống của riêng mình. “Tôi muốn trở thành một con người thực sự”. Suy nghĩ này đã trở thành động lực để cô tiếp tục tiến về phía trước.

Đặt chân lên con đường không trở lại

Sau khi quyết định đào thoát, nội tâm cô Park cảm thấy mâu thuẫn. Một mặt cô đầy lo sợ về tương lai không biết trước; mặt khác, cuộc sống bị dồn nén khiến cô không thể rút lui. Cô biết rằng con đường này có thể phải trả giá bằng mạng sống của mình, nhưng cô đã kiên quyết chọn theo đuổi tự do.

Bước đầu tiên trong cuộc đào thoát của cô là băng qua con đường từ quê hương đến miền bắc Triều Tiên. Do khu vực biên giới có nhiều trạm kiểm soát quân sự nên cô phải đi đường vòng trong nhiều ngày để tránh sự chú ý của lực lượng tuần tra. Cuộc hành trình của cô đầy rẫy nguy hiểm và mỗi bước đi đều có thể bị phát hiện và dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, khát vọng tự do đã thúc đẩy cô tiến về phía trước.

Khâu quan trọng của cuộc trốn thoát là vượt sông Áp Lục, biên giới tự nhiên giữa Triều Tiên và Trung Quốc, đối với nhiều người, nó vừa là biểu tượng của hy vọng vừa đồng nghĩa với cái chết. Cô bắt đầu cuộc hành trình này với 3 người đào thoát và 1 đứa trẻ sơ sinh. Càng lội về phía trước, nước lạnh dâng lên ngang ngực, mỗi bước đi đều cảm thấy kiệt sức.

Tiếng khóc của em bé là phần nguy hiểm nhất của cuộc hành trình và có thể tiết lộ vị trí của họ bất cứ lúc nào. Cô bắt chước âm thanh của động vật và cố gắng che đậy tiếng khóc của đứa bé, và đã trốn tránh thành công sự kiểm tra của lính tuần tra. Trải nghiệm này khiến cô nhận ra tầm quan trọng của bản năng và sự cơ trí của con người khi đối mặt với những mối đe dọa đến tính mạng.

Sau khi vượt qua đến Trung Quốc, họ cần tiếp tục đi về phía nam tới Lào và Thái Lan. Trong cuộc hành trình này, họ đã trải qua chuyến đi bộ dài 7 giờ qua những ngọn núi. Đây là một bài kiểm tra kép về thể lực và ý chí. Việc đi bộ liên tục khiến cơ thể cô gần như suy sụp, nhưng cô hiểu rằng lựa chọn duy nhất là tiếp tục tiến về phía trước.

Khi đang qua sông Mê Kông, họ nghe tin có cá sấu, điều này khiến cô vô cùng sợ hãi. Nhưng cô cũng biết rằng bên kia sông sẽ là điểm khởi đầu của tự do. Với chút sức lực cuối cùng, cô đã đến được Thái Lan và bị đưa vào trại giam.

Cô Park đã cùng những người trốn thoát khác chờ đợi 40 ngày trong một trại tạm giam ở Thái Lan, sau đó cuối cùng cũng được đưa đến Hàn Quốc. Khi đặt chân lên vùng đất này, cô có cảm giác thư thái và an toàn chưa từng có. “Cuối cùng tôi cũng có thể thở được”. Cô cảm thấy sức nặng của tự do nhưng cũng hiểu rằng đây chỉ là khởi đầu cho cuộc sống mới của mình.

Một mô hình thu nhỏ tình hình hiện tại ở Bắc Hàn

Chính phủ Triều Tiên sử dụng biện pháp kiểm soát tư tưởng và phong tỏa thông tin, để đảm bảo rằng người dân nước này không thể tiếp cận thông tin thực sự từ thế giới bên ngoài. Những gì tưởng chừng là một xã hội hòa bình thực ra lại là một cơ chế giám sát rất căng thẳng và mọi người đều có thể trở thành gián điệp của chính phủ. Cô Park mô tả rằng nhiều người Triều Tiên đã bị kết án nặng nề và thậm chí bị xử tử công khai vì xem phim điện ảnh và phim truyền hình Hàn Quốc.

• Triều Tiên: 30 học sinh trung học bị xử tử vì xem phim Hàn Quốc

Khi nền kinh tế thị trường chợ đen phát triển, thế hệ trẻ Triều Tiên có cơ hội tiếp cận thông tin bên ngoài nhiều hơn bao giờ hết. Sự thức tỉnh này khiến họ đặt câu hỏi về thẩm quyền của chính phủ. Tuy nhiên, chính phủ cũng trở nên đàn áp hơn đối với những người trẻ này, cố gắng ngăn chặn sự thay đổi xảy ra thông qua các biện pháp bạo lực.

Cô Park lưu ý rằng những người Triều Tiên trốn thoát đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi hiện trạng ở Bắc Hàn. Họ dần thay đổi nhận thức của mọi người về tự do bằng cách gửi tiền và tin nhắn cho người thân. Loại thay đổi tận gốc này, mặc dù chậm, có thể là một lực lượng quan trọng trong việc lật đổ chế độ toàn trị.

Trách nhiệm của cộng đồng quốc tế

Cộng đồng quốc tế đóng một vai trò không thể thiếu trong việc giúp đỡ người dân Triều Tiên đạt được tự do. Từ việc hỗ trợ những người trốn thoát đến việc tăng áp lực quốc tế đối với Chính phủ Bắc Hàn, mỗi hành động đều có thể thay đổi số phận của vô số người.

Sau khi trốn thoát khỏi Bắc Triều Tiên, những người trốn thoát cần phải thích nghi với nền văn hóa, ngôn ngữ và các quy tắc xã hội mới, đây có thể là một thách thức lớn đối với nhiều người. Tổ chức phi lợi nhuận của cô Park tập trung vào việc giúp đỡ những người này đạt được sự độc lập về kinh tế, để họ có thể hòa nhập với xã hội và bắt đầu lại cuộc sống.

Hỗ trợ những người trốn thoát có thể thay đổi không chỉ số phận của một cá nhân mà còn cả tương lai của Triều Tiên. Thông qua nỗ lực của những người đào thoát, sự lưu thông thông tin và thay đổi tư tưởng bên trong Triều Tiên đang âm thầm diễn ra, điều này mang lại khả năng lật đổ chế độ độc tài.

Các tổ chức phi chính phủ và cá nhân trên khắp thế giới có thể tham gia hỗ trợ những người trốn thoát. Cho dù đó là hỗ trợ tài chính, cung cấp cơ hội giáo dục hay nâng cao nhận thức của công chúng về Triều Tiên, mọi nỗ lực đều thúc đẩy sự thay đổi.

Sự cần thiết của hành động thực tế

Cô Park hiện đang làm việc cho một tổ chức phi lợi nhuận ở Seoul, tổ chức này tập trung vào giúp đỡ những người Triều Tiên trốn thoát khác tìm cơ hội trốn thoát thành công và xây dựng cuộc sống mới bên ngoài Triều Tiên.

Cô cũng tham gia Mạng lưới Chống Chủ nghĩa Cực đoan Thế giới (World Anti Extremism Network) với tư cách là thành viên hội đồng quản trị, cô hoạt động tích cực tại TEDx cũng như nhiều trường đại học để chia sẻ câu chuyện của mình.

Cô kêu gọi tất cả những ai quan tâm đến Triều Tiên hãy đóng góp vào cuộc đấu tranh vì tự do này bằng cách tham gia vào các hoạt động liên quan. Cô nhấn mạnh rằng chỉ có hành động mới có thể mang lại sự thay đổi thực sự.

Câu chuyện của cô Park là biểu tượng của niềm hy vọng. Cô đã dùng trải nghiệm sống của mình để chứng minh sức mạnh của lòng dũng cảm và giá trị của tự do. Dưới cái bóng của chế độ độc tài toàn trị, mỗi người Triều Tiên chọn cách trốn thoát và theo đuổi tự do đều là minh chứng cho phẩm giá của bản chất con người.