Hội nghị thượng đỉnh Kim-Moon đạt được những thỏa thuận gì?

Cuộc gặp cấp cao giữa Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Peace House, làng biên giới Bàn Môn Điếm, Khu Phi quân sự liên Triều hôm thứ Sáu (27/4) đã kết thúc tốt đẹp. Theo đó, hai bên đã đạt được một số cam kết “điểm khởi đầu” để sớm tiến tới kết thúc chiến tranh Triều Tiên và phi hạt nhân hóa bán đảo.

Hai nhà lãnh đạo đã ra tuyên bố chung sau hội nghị cho biết họ đã đồng ý làm việc để loại bỏ vũ khí hạt nhân khỏi bán đảo Triều Tiên.

Ông Kim và ông Moon cũng đã đồng ý thúc đẩy hướng tới chuyển đổi thỏa thuận đình chiến 1953 thành hiệp định hòa bình để chính thức kết thúc chiến tranh Triều Tiên sau hơn 6 thập kỷ.

Những điểm khác mà hai nhà lãnh đạo đã đồng ý trong tuyên bố chung là:

• Chấm dứt “hoạt động thù địch” giữa hai nước
• Biến Khu Phi quân sự (DMZ) phân chia hai nước thành “khu vực hòa bình” bằng cách ngừng phát thanh tuyên truyền
• Cắt giảm vũ khí trong khu vực trong thời gian chờ giảm bớt căng thẳng quân sự
• Thúc đẩy hội nghị bốn bên với sự tham gia của cả Mỹ và Trung Quốc
• Tổ chức đoàn tụ các gia đình ly tán do chiến tranh
• Kết nối và hiện đại hóa đường sắt và đường bộ dọc biên giới
• Tham gia chung nhiều hơn nữa vào các sự kiện thể thao, trong đó có Á vận hội trong năm nay

Trong đó cam kết về phi hạt nhân hóa không đề cập một cách rõ ràng về việc Bắc Hàn sẽ dừng các hoạt động hạt nhân mà thay vào đó nhắc tới mục tiêu chung về “một bán đảo Triều Tiên không có vũ khí hạt nhân”.

Hai nước cũng đã đồng ý tìm kiếm sự ủng hộ của quốc tế để đạt được mục tiêu “bán đảo Triều Tiên không có vũ khí hạt nhân”.

Tuy nhiên, hai bên chưa đưa ra được chi tiết về việc tiến trình phi hạt nhân hóa sẽ được thực hiện như thế nào và nhiều nhà phân tích quốc tế vẫn hoài nghi về sự nhiệt tình rõ ràng của miền Bắc trong vấn đề này.

Một vấn đề đối với miền Bắc mà hai bên chưa thảo luận cụ thể là hiện tại Hoa Kỳ, một cường quốc hạt nhân, vẫn đang đảm bảo an ninh mở rộng tới Hàn Quốc và Nhật Bản và Washington đang đồn trú hàng chục ngàn quân tại hai nước đồng minh này.

Nên nhớ rằng các thỏa thuận liên Triều trước đây đều bao gồm các cam kết tương tự như tuyên bố chung Kim – Moon vừa qua, nhưng sau đó đều không có kết quả do Bắc Hàn lại lựa chọn thử tên lửa và hạt nhân, trong khi phía Hàn Quốc cũng có quan điểm ngoại giao cứng rắn hơn.

Nhận thức được các quan ngại này, ông Kim Jong-un đã nói rằng hai nhà lãnh đạo đã đồng ý làm việc cùng nhau để ngăn chặn việc lặp lại “trang sử không may mắn” của khu vực này, điều đã khiến tiến trình hòa bình bị “xì hơi”.

“Có thể có phản ứng dữ dội, khó khăn và thất vọng. Một chiến thắng không thể đạt được mà không có đau thương”, ông Kim nhấn mạnh.

Sau bữa tiệc tối, lãnh đạo tối cao Bắc Hàn bày tỏ hoan nghênh tiến bộ mà hai bên đã đạt được. “Chúng tôi đã xóa bỏ mối quan hệ băng giá giữa hai miền Triều Tiên, đó là ác mộng. Và chúng tôi đã thông báo với thế giới về sự khởi đầu của mùa xuân ấm áp”, ông Kim nói.

Trung Quốc, đồng minh lớn nhất của Bắc Hàn, đã hoan nghênh quyết tâm chính trị và sự dũng cảm của lãnh đạo Nam Bắc Hàn và nói rằng Bắc Kinh hy vọng động lực này có thể được duy trì.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cũng đã chào mừng tin tức tích tực từ Hội nghị thượng đỉnh Kim – Moon. Ông Trump đăng tweet nói rằng “những điều tốt đẹp đang diễn ra”.

Tân Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, người đầu tháng Tư đã tới Bình Nhưỡng gặp trực tiếp ông Kim Jong-un, bày tỏ ấn tượng với việc ông Kim đã rất nghiêm túc trong việc đạt được thỏa thuận.

Trao đổi với báo giới bên lề Hội nghị Ngoại trưởng khối NATO ở Brussels, ông Pompeo cho hay: “Áp lực kinh tế được đưa ra do nỗ lực toàn cầu này, điều mà Tổng thống Trump giữ vai trò dẫn dắt đã khiến ông [Kim] tin rằng việc vào bàn đàm phán về phi hạt nhân hóa là lợi ích tốt nhất cho ông ta”.

Ông Kim Jong-un dự kiến cũng sẽ gặp ông Donald Trump vào đầu tháng Sáu. Tờ nhật báo JoongAng Ilbo của Hàn Quốc hôm 25/4 thông tin rằng hiện tại Washington và Bình Nhưỡng đang tổ chức các cuộc đàm phán cuối cùng để lựa chọn giữa Mông Cổ và Singapore làm nơi diễn ra hội nghị lịch sử Trump – Kim.

Yên Sơn (T/h)

Xem thêm: