Ít nhất 7 người thiệt mạng trong vụ giẫm đạp ở sân bay Kabul, trong đó có 1 trẻ em

Ít nhất 7 người Afghanistan đã thiệt mạng tại sân bay quốc tế tại Kabul trong khung cảnh hỗn loạn khi hàng nghìn người tìm cách di tản khỏi đất nước sau khi Taliban tiếp quản, AP đưa tin hôm Chủ nhật (22/8).

Hôm 22/8, quân đội Anh cho biết ít nhất 7 người đã chết tại sân bay Kabul trong bối cảnh đám đông hỗn loạn chen lấn giẫm đạp nhau để vào bên trong. Sự hoảng loạn của người dân dâng cao khi Taliban bắn lên không trung để cố gắng xua đuổi đám đông. Các thi thể được quấn trong những tấm vài trắng.

Trong số các nạn nhân có 1 trẻ em, theo New York Times. Mẹ của đứa trẻ, cựu nhân viên của một tổ chức Hoa Kỳ ở Kabul, nói với New York Times rằng gia đình cô, gồm chồng, con gái hai tuổi, cha mẹ tàn tật, ba chị em và một người anh họ, đã cố gắng đến sân bay quốc tế Hamid Karzai.

Đám đông hỗn loạn xô đẩy đã khiến đứa trẻ thiệt mạng. 

Một quan chức NATO cho biết ít nhất 20 người đã chết trong và xung quanh sân bay trong vòng 7 ngày qua. Một số người bị bắn và những người khác chết khi bị giẫm đạp, Reuters đưa tin.

Sân bay Kabul, hiện là một trong số một vài cửa ngõ duy nhất để ra khỏi đất nước, đã chứng kiến ​​cảnh hỗn loạn kể từ khi Taliban tiến vào thủ đô ngày 15/8. Hàng nghìn người đã đổ ra đường băng vào tuần trước, cố gắng lên các máy bay chở hàng quân sự của Mỹ. Khoảng 7 người đã thiệt mạng khi bị rơi từ trên cao xuống lúc máy bay cất cánh, hoặc mắc kẹt trong càng máy bay.  

Taliban đã cam kết ân xá cho những người làm việc với Mỹ, NATO và các thành viên chính phủ Afghanistan bị lật đổ, nhưng nhiều người Afghanistan vẫn lo sợ việc bị trả thù. Ngày càng có nhiều báo cáo về việc Taliban đang săn lùng những người thuộc phe đối lập. 

Một quan chức NATO giấu tên nói với AP rằng: “Tình hình tại sân bay Kabul vẫn đặt ra nhiều thách thức và không thể đoán trước được. Giới chức không thể xác nhận con số thương vong chính xác.”

Đại sứ quán Hoa Kỳ gần đây đã thông báo cho các công dân Mỹ và những người khác không đến sân bay cho đến khi họ nhận được hướng dẫn cụ thể.

Tổng thống Joe Biden cho biết việc sơ tán đã tăng tốc vào cuối tuần này, mặc dù có nguy cơ bị đe dọa từ nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (ISIS).

Ông Biden nói với các phóng viên tại Nhà Trắng rằng 11.000 người đã được vận chuyển bằng máy bay từ Kabul trong vòng 36 giờ qua, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết. 

TT Biden cho biết ưu tiên hàng đầu của ông là đưa công dân Mỹ ra khỏi đất nước “càng nhanh và an toàn càng tốt”.

“Chúng tôi đang làm việc chăm chỉ và nhanh nhất có thể để đưa mọi người ra ngoài”, ông Biden nói với các phóng viên tại Nhà Trắng. “Đó là sứ mệnh của chúng tôi. Đó là mục tiêu của chúng tôi.”

Trước đó, Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan nói với CNN rằng 3.900 người đã bay từ Kabul trên các chuyến bay quân sự của Hoa Kỳ trong 24 giờ qua, tăng so với 1.600 trong ngày trước đó. Ngoài ra còn có khoảng 3.900 người được vận chuyển trên các chuyến bay quân sự không phải của Hoa Kỳ trong 24 giờ qua. Tuy vậy, những con số này vẫn thấp hơn nhiều so với con số 5.000 đến 9.000 mà quân đội cho biết họ có khả năng vận chuyển hàng ngày.

Anh Quốc cho biết họ đã vận chuyển hơn 5.000 người, trong đó có 1.000 người trong 14 giờ qua.

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã kích hoạt chương trình của Hạm đội Không quân Dự bị Dân sự, yêu cầu 18 máy bay từ các tàu sân bay Hoa Kỳ hỗ trợ vận chuyển người tị nạn Afghanistan sau khi họ được sơ tán đến các quốc gia khác.

Trước những lo ngại về nguy cơ tấn công khủng bố vào sân bay bởi ISIS, các máy bay quân sự của Hoa Kỳ đã thực hiện các cuộc hạ cánh theo kiểu xoắn ốc, và các máy bay khác đã bắn pháo sáng khi cất cánh. Đây là các biện pháp được sử dụng để ngăn chặn các cuộc tấn công bằng tên lửa.

Taliban đổ lỗi cho cuộc di tản hỗn loạn cho quân đội Mỹ, nói rằng người Afghanistan không cần phải lo sợ, mặc dù các chiến binh  liên tục bắn lên không trung và đánh người bằng dùi cui khi cố gắng kiểm soát đám đông bên ngoài sân bay.

“Toàn bộ Afghanistan đều đảm bảo an ninh, chỉ có sân bay do người Mỹ quản lý thì lộn xộn,” Amir Khan Motaqi, một quan chức cấp cao của Taliban, cho biết hôm Chủ nhật. Hoa Kỳ “không nên tự làm xấu hình ảnh của mình với thế giới và không nên tạo tâm lý này cho người dân của chúng tôi rằng Taliban là kẻ thù”.

Phát biểu với một kênh truyền hình nhà nước Iran vào tối thứ Bảy, phát ngôn viên của Taliban Mohammad Naeem cũng đổ lỗi cho Mỹ về những người thiệt mạng tại sân bay.

Naeem nói thêm: “Người Mỹ thông báo rằng ‘chúng tôi sẽ đưa bạn đến Mỹ với chúng tôi’. Nếu điều này được công bố ngay bây giờ tại bất kỳ quốc gia nào khác, liệu có ai mà không đi cơ chứ?” 

Taliban đã tìm cách thể hiện một hình ảnh ôn hòa hơn so với lần cuối cùng họ cai trị đất nước từ năm 1996 đến 2001. Trong thời kỳ đó, phụ nữ chủ yếu phải ở trong nhà, truyền hình và âm nhạc bị cấm và các cuộc hành quyết công khai được tổ chức.

Lần này, Taliban đang chuẩn bị hội đàm với các quan chức Afghanistan từ chính phủ tiền nhiệm về quá trình chuyển đổi chính trị và nói rằng họ sẽ khôi phục hòa bình và an ninh sau nhiều thập kỷ chiến tranh. Tuy vậy, Taliban cho biết họ sẽ không công bố một chính phủ mới cho đến sau thời hạn rút quân ngày 31/8 của Hoa Kỳ.

Hiện Taliban đã phải đối mặt với những đợt phản kháng mới.

Tại tỉnh Baghlan, cách Kabul khoảng 120 km về phía bắc, các chiến binh tự xưng là “Cuộc nổi dậy của nhân dân” tuyên bố đã chiếm giữ ba quận ở Thung lũng Andarab, thuộc dãy núi Hindu Kush.

Tại tỉnh Panjshir gần đó – tỉnh duy nhất chưa thuộc quyền kiểm soát của Taliban – một nhóm các thủ lĩnh dân quân và các quan chức từ chính phủ bị lật đổ đã cam kết bảo vệ tỉnh trước Taliban.

Tỉnh này là thành trì của các chiến binh “Liên minh phương Bắc” đã tham gia với Hoa Kỳ để lật đổ Taliban vào năm 2001.

Tuy nhiên, chỉ với vài nghìn chiến binh du kích, khó có thể nói rằng những người này sẽ có thể đánh bại được Taliban.

Lê Xuân (theo AP, NY Times)

Xem thêm: