Mỹ liệt thêm 11 công ty Trung Quốc vào danh sách đen do vi phạm nhân quyền

Bộ Thương mại Mỹ hôm thứ Hai (20/7) đã liệt thêm 11 công ty Trung Quốc vào danh sách đen vì liên quan tới vi phạm nhân quyền tại Tân Cương. Động thái này của Washington ảnh hưởng tới các nhà cung cấp của các nhãn hàng quốc tế lớn như Apple,  Ralph Lauren và Tommy Hilfiger v.v., nên có thể khiến các công ty này phải cắt đứt mối quan hệ với các đối tác Trung Quốc. 

Các công ty của Trung Quốc bị Mỹ liệt vào danh sách đen lần này bị cho là có dính líu tới vào việc hỗ trợ chế độ cộng sản Trung Quốc thực hiện “chiến dịch đàn áp, bắt giữ tùy tiện, cưỡng bức lao động, thu thập dữ liệu sinh trắc học không tự nguyện, và phân tích gen đối với các nhóm thiểu số Hồi giáo”, theo tuyên bố của Bộ Thương mại Mỹ.

Các nhóm nhân quyền và các nhà báo thời gian qua đã soạn thảo nhiều tài liệu báo cáo về chiến dịch bắt giữ hàng loạt do chính quyền Trung Quốc thực hiện tại Tân Cương. Trong chiến dịch này, khoảng hơn một triệu người Hồi giáo và các cộng đồng thiểu số khác đã bị bắt vào các trại giam giữ lớn với mục đích để buộc họ phải gia tăng lòng trung thành với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Một số người bị giam giữ đã bị ép phải làm việc trong các nhà máy ở trong hoặc gần các trại tập trung. Các nhà máy này thường chế biến bông thu hoạch tại Tân Cương thành các loại vải và sau đó mặt hàng này có thể được đưa vào các chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế, theo The New York Times (NYT).

Một phóng sự điều tra của NYT đã xác nhận các công ty Trung Quốc đang sử dụng chương trình lao động gây tranh cãi đối với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ để đáp ứng nhu cầu gia tăng về khẩu trang và các thiết bị bảo hộ cá nhân khác, một số thành phẩm đã được xuất sang Mỹ và các quốc gia khác.

Các công ty bị Trung Quốc liệt vào danh sách đen sẽ bị cấm nhập hàng hóa Mỹ, trong đó có hàng tiêu dùng và công nghệ nếu họ không nhận được giấy phép phê duyệt của chính phủ Mỹ.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross nói trong tuyên bố hôm 20/7 rằng: “Bắc Kinh tích cực thúc đẩy thực hành lao động cưỡng bức đáng trách và các kế hoạch thu thập và phân tích DNA mang tính lạm dụng để đàn áp công dân của họ”.

“Hành động [liệt vào danh sách đen] này sẽ đảm bảo rằng hàng hóa và công nghệ của chúng tôi sẽ không bị sử dụng vào hành vi đàn áp hèn hạ của ĐCSTQ đối với cộng đồng thiểu số Hồi giáo không có khả năng tự vệ”, ông Ross nói thêm.

Đây là nhóm doanh nghiệp thứ ba của Trung Quốc bị Mỹ liệt vào danh sách đen kể từ tháng 10/2019. Chính quyền Trump trước đó đã thêm tổng cộng 37 công ty và tổ chức Trung Quốc vào danh sách đen vì hỗ trợ chế độ cộng sản đàn áp nhân quyền tại Tân Cương. Trong số các công ty này có công ty công nghệ Hikvision và Dahua – hai nhà sản xuất sản phẩm camera giám sát lớn nhất thế giới.

Trong danh sách 11 công ty mới vừa bị liệt vào danh sách đen, có 9 doanh nghiệp liên quan tới sử dụng người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo làm lao động cưỡng bức.

Trong số đó có công ty Công nghệ Nanchang O-Film là nhà cung cấp cho khoảng 20 công ty công nghệ và ôtô trên toàn cầu, trong đó có các thương hiệu nổi tiếng như Amazon, Apple, Dell, General Motors và Microsoft.

Một công ty khác là  Changji Esquel Textile Co, thuộc Tập đoàn Esquel – doanh nghiệp dệt may Trung Quốc chuyên sản xuất quần áo cho các thương hiệu lớn như Ralph Lauren, Tommy Hilfiger, Hugo Boss, và Patagonia.

Trong danh sách đen cũng bao gồm KTK Group. Tập đoàn Trung Quốc này cung cấp linh kiện cho các toa tàu hỏa cao tốc và Hetian Haolin Hair Accessories Co. Ltd. Theo NYT, vào ngày 1/7 vừa qua, Hải quan và Biên phòng Mỹ đã thu giữ một tàu hàng chở 13 tấn thành phẩm về tóc do Lop County Meixin Hair Product Co. Ltd sản xuất và bị nghi ngờ là được làm từ tóc người thật có nguồn gốc từ Tân Cương.

Bốn công ty có trong danh sách đen liên quan tới thực hành lao động cưỡng bức gồm Nanchang O-Film, Hefei Meiling Co., KTK Group, và Tanyuan đều đã niêm yết trên thị trường chứng khoán Trung Quốc.

Hefei Bitland Information Technology Co thông tin trên trang web của công ty này cho biết đối tác của họ gồm Google, HP, Haier, iFlytek và Lenovo.

Hai công ty còn lại bị Mỹ liệt vào danh sách đen lần này là Xinjiang Silk Road BGI và Beijing Liuhe BGI. Hai doanh nghiệp này bị cáo buộc có vai trò trong “thực hiện phân tích gen được sử dụng để gia tăng đàn áp người Duy Ngô Nhĩ và các cộng đồng thiểu số Hồi giáo khác”.

Theo Viện Chính sách Chiến lược Úc, tối thiểu 83 nhãn hàng nổi tiếng toàn cầu đã đang có mối quan hệ với hoạt động lao động cưỡng bức tại Trung Quốc, trong đó có các công ty hàng đầu như Apple, BMW, Gap, Nike và SamSung.

Báo cáo của Viện Chính sách Chiến lược Úc công bố hồi tháng Ba năm nay ước tính rằng hơn 80.000 người Duy Ngô Nhĩ đã được gửi đi các nhà máy khắp Trung Quốc từ năm 2017 đến năm 2019.

Các hãng truyền thông Mỹ đã liên hệ với Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington để yêu cầu bình luận về động thái mới nhất của Bộ Thương mại Mỹ liên quan tới vấn đề nhân quyền tại Tân Cương, nhưng không nhận được phản hồi.

Trước đó, hồi tháng Năm, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chỉ trích Mỹ liệt thêm các công ty Trung Quốc vào danh sách đen, cáo buộc Washington “đã vượt quá mức khái niệm về an ninh quốc gia, đã lạm dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, đã vi phạm các chuẩn mực cơ bản điều chỉnh các mối quan hệ quốc tế và đã can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc”.

Như Ngọc

Xem thêm: