Mỹ lo ngại hãng chip Trung Quốc SMIC đang phát triển chip 3 nm

Có tin cho rằng hãng chip Trung Quốc SMIC đã thành lập nhóm nghiên cứu phát triển chip công nghệ 3 nm (nanomet). Về vấn đề này, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Raimondo cho biết Mỹ sẽ tăng cường hơn nữa kiểm soát công nghệ chip đối với Trung Quốc.

SMIC nhắm mục tiêu chip 3 nm; Mỹ sẽ tăng cường biện pháp hạn chế

Ngày 11/3, tờ Liberty Times của Đài Loan dẫn nguồn tin tiết lộ nhà sản xuất chip Trung Quốc SMIC gần đây đã thành lập nhóm nghiên cứu và phát triển quy trình 3 nm, suy đoán rằng SMIC dùng thiết bị lỗi thời tích trữ được trước khi Mỹ triển khai lệnh kiểm soát chip đối với Trung Quốc. Nguồn tin tương tự cũng được tờ JoongAng của Hàn Quốc đề cập.

Thông tin cho hay dù khó có thể mong đợi lợi nhuận cao, nhưng SMIC đang tận dụng các khoản trợ cấp khổng lồ của chính phủ và thị trường nội địa khổng lồ để bù đắp cho những điểm yếu. Nhiều chuyên gia trong ngành lạc quan về khả năng trong năm nay SMIC có bước đột phá quy trình 5 nm mà họ đạt được.

Đối với Huawei, các nguồn tin cho biết, công ty Huawei bị Mỹ áp lệnh trừng phạt từ năm 2019 đã tăng cường nghiệp vụ liên quan chất bán dẫn bằng cách hợp tác với nhiều nhà cung ứng nội địa Trung Quốc. Một số chuyên gia trong ngành ở Hàn Quốc cho rằng do Trung Quốc không thể sở hữu được các thiết bị mới nhất nên việc sản xuất chip tiên tiến bị hạn chế, nhưng điều này không ngăn cản về khả năng thiết kế, trong khi đối với thiết kế IC thì Trung Quốc thậm chí phát triển hơn Hàn Quốc.  

Về vấn đề này, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết, Mỹ sẽ tăng cường hơn nữa kiểm soát đối với Trung Quốc về công nghệ bán dẫn tiên tiến, cho thấy Washington sẽ tăng cường nỗ lực ngăn chặn Bắc Kinh bắt kịp Mỹ về năng lực quân sự.

Mới đây hôm 11/3 tại thủ đô Manila của Philippines, bà Raimondo nói với giới truyền thông: “Chúng tôi không thể cho phép Trung Quốc sử dụng công nghệ tiên tiến nhất của chúng tôi để đạt được tiến bộ quân sự”; “Đúng vậy, chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để bảo vệ người dân của mình, bao gồm cả việc mở rộng các biện pháp hạn chế [đối với Trung Quốc] của chúng tôi”.

Bà Raimondo đang dẫn đầu phái đoàn thương mại đến Philippines và Thái Lan, cho biết điều này khi được hỏi liệu Mỹ có kế hoạch bổ sung các hạn chế mới đối với việc bán chất bán dẫn cho Trung Quốc hay không.

Theo Bloomberg, chính quyền Tổng thống Mỹ Biden gần đây đang xem xét áp dụng các biện pháp trừng phạt mới đối với một số công ty công nghệ Trung Quốc tiêu tiêu biểu như Changxin, ông cũng kêu gọi các đồng minh thực hiện nhiều biện pháp hơn để hạn chế xuất khẩu công nghệ tiên tiến sang Trung Quốc.

Huawei và SMIC dùng công nghệ Mỹ để sản xuất chip tiên tiến

Bloomberg ngày 8/3 dẫn nguồn tin quen thuộc với vấn đề này cho rằng năm ngoái, SMIC Trung Quốc đã sử dụng thiết bị của nhà sản xuất thiết bị bán dẫn Lam Research và công ty vật liệu ứng dụng Applied Materials của Mỹ để sản xuất chip tiên tiến cho Huawei. Những người quen thuộc với vấn đề này cho biết, SMIC có được những thiết bị này trước tháng 10/2022 khi Mỹ thúc đẩy việc kiểm soát thiết bị bán dẫn tiên tiến đối với Trung Quốc.

Những năm gần đây Mỹ đã hợp tác với các nước hàng đầu về công nghệ bán dẫn như Nhật Bản và Hà Lan để thúc đẩy kiểm soát công nghệ đối với Trung Quốc, nhằm hạn chế tiến bộ công nghệ giúp Trung Quốc đạt được lợi thế quân sự.

Tuy nhiên vào tháng 8 năm ngoái, Huawei đã bất ngờ ra mắt điện thoại thông minh mới có khả năng 5G và bộ vi xử lý tiên tiến. Nhà quan sát ngành bán dẫn Tech Insights đã tháo dỡ chiếc điện thoại này và phát hiện ra rằng con chip này do SMIC sản xuất và sử dụng công nghệ chip 7 nm, cho thấy khả năng sản xuất của họ vượt xa trình độ công nghệ mà Mỹ đang cố gắng ngăn chặn Trung Quốc đạt tới.

• Bloomberg: Chip 7nm của Huawei được sản xuất trên thiết bị mua từ Mỹ trước lệnh cấm
• Vén “bức màn đen” về công nghệ chip 7nm của Huawei

Một báo cáo do Mỹ công bố vào tháng 11 năm ngoái kết luận, Trung Quốc bất chấp việc phải đối mặt với các hạn chế trên diện rộng vẫn vượt qua được các hạn chế và có được thiết bị sản xuất chất bán dẫn tiên tiến. Bloomberg tháng 10 năm ngoái từng đưa tin, bộ vi xử lý tiên tiến dành cho điện thoại thông minh mới của Huawei được SMIC sản xuất bằng cách sử dụng thiết bị của ‘gã khổng lồ’ thiết bị bán dẫn ASML – Hà Lan.

Theo một nguồn tin từ SCMP ngày 8/3, bộ vi xử lý do SMIC sản xuất hỗ trợ cho Mate 60 Pro của Huawei đã làm dấy lên làn sóng mua điện thoại thông minh “yêu nước” ở Trung Quốc. Mặc dù con chip này vẫn chậm hơn vài thế hệ so với các linh kiện hàng đầu của các công ty toàn cầu, nhưng tiến bộ hơn nhiều trình độ mà Mỹ hy vọng có thể ngăn chặn bước tiến của Trung Quốc.

Đặc biệt chú trọng việc kiểm soát SMIC

Chính quyền Tổng thống Biden tháng 10 năm ngoái tuyên bố sẽ cấm xuất khẩu một số chip và công cụ sản xuất chip sang Trung Quốc, cấm đầu tư của Mỹ vào các công ty Trung Quốc trong các lĩnh vực nhạy cảm như chất bán dẫn, bổ sung nhiều công ty liên quan đến quân đội Trung Quốc như SMIC vào “danh sách thực thể”.

Điện thoại di động Mate Pro 60 của Huawei được ra mắt trong chuyến thăm Trung Quốc của bà Raimondo vào tháng 8 năm ngoái, động thái được nhiều bình luận cho rằng thách thức iPhone của Apple, cho thấy năng lực sản xuất của Huawei tiến bộ hơn tưởng tượng của phương Tây.

Một số nhà lập pháp Mỹ cho biết chip của SMIC vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Huawei, chính quyền Tổng thống Biden nên đáp trả bằng cách cắt đứt hoàn toàn hai công ty này khỏi các nhà cung cấp của Mỹ.

Trước đó, khi bà Raimondo được hỏi rằng, liệu Bộ Thương mại dưới sự lãnh đạo của bà sẽ phản ứng như thế nào trước những đột phá của Huawei trong lĩnh vực sản xuất chip, bà Raimondo nói rằng Mỹ sẽ thực hiện những hành động “mạnh mẽ nhất” để bảo vệ an ninh quốc gia. Bà nói với Bloomberg News: “Mỗi khi chúng tôi thấy điều gì đó đáng lo ngại, chúng tôi sẽ tích cực điều tra”.

Theo nguồn tin trước đó của Reuters, 3 người quen thuộc với vấn đề này tiết lộ rằng sau khi nhà máy tiên tiến nhất của SMIC cung cấp chip chính xác cho điện thoại di động Mate 60 Pro của Huawei, chính quyền Tổng thống Biden đang tăng cường biện pháp kiểm soát đối với hãng chip Trung Quốc này, sẽ cấm sản xuất chip này, theo đó bổ sung nhiều sản phẩm của Mỹ hơn không cho SMIC nhập khẩu.

Hai người quen thuộc (giấu tên) với vấn đề này cho biết, Bộ Thương mại Mỹ trước đó đã gửi hàng chục lá thư tới các nhà cung cấp Mỹ cho SMIC, đình chỉ giấy phép bán sản phẩm cho các nhà máy của SMIC.

Tuy nhiều công ty đã ngừng bán cho SMIC, tuy nhiên vẫn có nghi ngờ liên quan đến các chuyến hàng trị giá hàng triệu USD nguyên liệu và linh kiện sản xuất chip từ ít nhất một nhà cung cấp là Entegris. Hiện không có bằng chứng nào được phát hiện cho thấy Entegris đã vi phạm bất kỳ luật hoặc quy định nào của Chính phủ Mỹ. Entegris cho biết công ty đang vận chuyển theo giấy phép xuất khẩu hợp lệ và đã ngừng vận chuyển sau khi nhận được thư từ Bộ Thương mại Mỹ đình chỉ vận chuyển sản phẩm cho SMIC.

Công ty có trụ sở tại Massachusetts này sản xuất các bộ lọc, khí, hóa chất và sản phẩm dùng để xử lý tấm bán dẫn – nền tảng của sản xuất chip.

Entegris cho biết họ bám sát và tuân thủ “các yêu cầu pháp lý đang không ngừng bổ sung”, ảnh hưởng đến thương mại quốc tế trong ngành công nghiệp chip.

Vấn đề báo hiệu rằng chính quyền Tổng thống Biden đã có hành động đối với SMIC khi áp lực từ phe Cộng hòa ngày càng gia tăng – mục tiêu nhằm ngăn chặn dòng công nghệ của Mỹ đến SMIC để làm suy yếu khả năng sản xuất chip tiên tiến của công ty này.

Nhiều nhà quan sát bình luận cho rằng lệnh ngăn chặn của Mỹ còn chưa đi đủ xa. Đại diện Đảng Cộng hòa Michael McCaul – Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ cho biết, Bộ Thương mại Mỹ lẽ ra phải hành động sớm hơn. Ông nói thêm trong một tuyên bố với Reuters: “Đây là sơ suất (của Bộ Thương mại Mỹ) trong công việc, gây nghi ngờ về khả năng hoàn thành sứ mệnh an ninh quốc gia Mỹ”.

CEO Lita Shon-Roy của công ty nghiên cứu thị trường Techcet cho biết, SMIC có thể nhập được từ Đài Loan, Nhật Bản và Hàn Quốc hầu hết các hóa chất và linh kiện được sử dụng trong sản xuất chip. Tuy nhiên, nếu SMIC “chứng kiến ​​chuỗi cung ứng tại Mỹ dành cho họ đột ngột bị cắt đứt, hoạt động sản xuất của họ có thể bị gián đoạn từ 3 – 9 tháng tùy thuộc vào lượng hàng tồn kho sẵn có của họ”. Bà cho hay trừ khi SMIC đã có chuẩn bị trước, nếu không khó có thể sớm tìm được nhà cung cấp mới.