Mỹ nói TQ chưa ‘vượt lằn ranh’ khi thúc đẩy mối quan hệ gần gũi hơn với Nga

Cố vấn An ninh Quốc gia của chính quyền Biden, ông Jake Sullivan hôm thứ Năm (16/6) đã nói rằng Trung Quốc chưa “vượt qua” bất kỳ lằn ranh nào khi họ theo đuổi việc củng cố mối quan hệ với Nga trong bối cảnh Moscow đang xâm lược Ukraine.

“Chúng tôi chưa nhìn thấy Trung Quốc xúc tiến bất kỳ hoạt động hỗ trợ quân sự trực tiếp nào tới Ukraine, và chúng tôi chưa thấy họ thực hiện các nỗ lực mang tính hệ thống để giúp Nga né tránh các chế tài và các biện pháp kiểm soát xuất khẩu”, ông Sullivan nói với báo giới từ Nhà Trắng.

Trung Quốc thời gian qua đã bị quốc tế chỉ trích vì từ chối lên án Tổng thống Vladimir Putin phát động cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã từng cam kết rằng sẽ có “hậu quả” nếu Trung Quốc bị phát hiện trợ giúp Nga né tránh các chế tài quốc tế vì cuộc chiến tranh chết chóc.

Trung Quốc hồi tháng Ba đã bỏ phiếu trắng khi 141 thành viên Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đồng ý thông qua nghị quyết lên án cuộc chiến tranh của Nga vào Ukraine.

Bắc Kinh sau đó vào tháng Tư đã bỏ phiếu chống nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để đình chỉ tư cách thành viên của Nga tại Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.

Cố vấn Sullivan nói với báo giới: “Họ [Trung Quốc] đang chọn cách tiếp cận rất thận trọng về điều này. Và về những vấn đề mà chúng tôi đã đang đặc biệt nhấn mạnh như cung cấp viện trợ, né tránh chế tài, thì chúng tôi tin rằng Trung Quốc chưa tiến hành các bước đi vượt qua những lằn ranh đó”.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm thứ Tư (15/6) đã có cuộc điện đàm đáng chú ý.

Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Tập và ông Putin trong cuộc điện đàm hôm 15/6 đã cùng ca ngợi mối quan hệ song phương Trung-Nga năm nay vẫn duy trì “động lực tốt” bất chấp sự rối loạn trên toàn cầu.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói Bắc Kinh và Moscow sẽ tiếp tục “ủng hộ nhau về các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi và những quan ngại lớn chẳng hạn như chủ quyền và an ninh”, cũng như duy trì hợp tác chiến lược trên quy mô toàn cầu.

Ông Putin được cho là cũng đã lên tiếng ủng hộ lập trường của Trung Quốc về các vấn đề “nội bộ” mà các quốc gia phương Tây, trong đó có Mỹ, đã đang cực lực chỉ trích, như nạn vi phạm nhân quyền tại Tân Cương và Hồng Kông, cùng với các vấn đề chủ quyền liên quan đến Đài Loan.

Trước phát biểu của cố vấn Sullivan, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price đã chỉ trích cuộc điện đàm giữa ông Tập và ông Putin, cáo buộc Trung Quốc “nhại theo tuyên truyền của Nga”.

“Thẳng thừng mà nói, chúng tôi quan ngại về sự liên kết của Trung Quốc với Nga”, ông Price nói trong buổi họp báo hôm 16/6.

“Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã đưa ra lựa chọn rồi. Bây giờ là hơn ba tháng kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, bất chấp những tội ác [Nga] đã gây ra, bất chấp bạo lực, bất chấp thiệt hại sinh mạng, bất chấp những tác động lên toàn cầu, trong đó có vấn đề an ninh năng lượng, không chỉ trong khu vực và vượt xa hơn, thì Trung Quốc vẫn lựa chọn đứng về phía Nga”, ông Price nói thêm.

Chỉ vài tuần trước khi Nga xâm lược Ukraine, ông Putin đã tới Bắc Kinh gặp ông Tập và hai vị nguyên thủ Trung-Nga đã phát đi tuyên bố chung 5000 chữ khẳng định rằng mối quan hệ đối tác của họ “không có giới hạn”.

Hải Đăng (T/h)