Mỹ, phe đối lập Cuba tố trưng cầu dân ý hiến pháp là gian lận

Mỹ cùng với các nhà hoạt động dân chủ Cuba hôm 26/2 đã lên tiếng bác bỏ kết quả trưng cầu dân ý hiến pháp Cuba hôm 24/2. Họ cho rằng cuộc trưng cầu này là màn gian lận lớn do chế độ cộng cản Cuba đạo diễn.

Một phụ nữ đến một địa điểm bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý hiến pháp hôm 24/2/2019. (Ảnh:Yander Zamora/Anadolu Agency/Getty Images)

Trong tuyên bố phát đi hôm 26/2, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói: “Không ai bị lừa bởi hành động mà đạt được rất ít điều ngoài việc duy trì cái cớ cho sự tồn tại của chế độ độc tài một đảng. Toàn bộ tiến trình này được chế độ chính trị [Cuba] kiểm soát cẩn thận và đàn áp các cuộc thảo luận công khai.”

Truyền thông nhà nước Cuba cho biết người dân nước này hôm 24/2 đã tham gia vào cuộc trưng cầu dân ý quyết định số phận của bản hiến pháp sửa đổi đầu tiên kể từ năm 1976. Mặc dù có nhiều báo cáo về gian lận bỏ phiếu, nhưng chủ tịch ủy ban bầu cử quốc gia Cuba trong cuộc họp báo hôm 25/2 đã thông báo rằng gần 87% cử tri đã phê chuẩn hiến pháp mới, 9% phản đối và 4,5% phiếu hỏng hoặc phiếu trắng.

Những nhà hoạt động ủng hộ dân chủ Cuba đã gọi cuộc trưng cầu dân ý này là gian lận ngay từ trước khi các nhà chức trách chính thức công bố kết quả. Theo bà Rosa Maria Paya – nhà hoạt động hàng đầu thúc đẩy quyền tự quyết của người dân Cuba, chế độ cộng sản đã thực hiện chiến dịch đàn áp mạnh mẽ những người phản đối bản hiến pháp mới.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin Epoch Times, bà Paya nói rằng cuộc trưng cầu dân ý này đã bị hủy hoại bởi sự gian lận. Nhóm ‘Cuba Quyết định’ của bà Paya báo cáo rằng đã có hơn 100 vụ bắt bớ xảy ra trong ngày trưng cầu dân ý. Bà Paya cho biết hiện tại vẫn còn 9 người mất tích sau khi bị lực lượng đặc nhiệm của chế độ Cuba bắt đi vào hôm 24/2.

“Tiến trình này là bất thường và bất hợp pháp. Bản thân bản hiến pháp là vi phạm. Và toàn bộ cuộc trưng cầu dân ý đã thiếu những điều kiện tối thiểu… để được coi là đáng tin cậy,” bà Paya nói với Epoch Times.

Ông Jose Daniel Ferrer – một nhà hoạt động nhân quyền hoạt động từ Cuba, nói với Epoch Times rằng hơn 500 người trong tổ chức của ông đã lên kế hoạch giám sát kiểm phiếu tại các điểm bỏ phiếu đã bị cảnh sát chặn không cho ra khỏi nhà. Ít nhất 78 thành viên trong tổ chức của ông Ferrer đã bị bắt trong ngày trưng cầu dân ý, một số đã bị cưỡng chế bằng bạo lực để không thể tham gia giám sát kiểm phiếu tại các điểm bỏ phiếu.

Những nhà quan sát trong tổ chức của ông Ferrer thông tin rằng quan chức chính quyền Cuba tại địa điểm bỏ phiếu đã tự đánh dấu “có” vào phiếu trưng cầu dân ý và nhét vào các hòm phiếu. Họ cũng yêu cầu người dân chỉ dùng bút chì đánh dấu vào lá phiếu để sau đó giới chức có thể sửa phiếu bầu. Ông Ferrer nói rằng một số nhà hoạt động nhân quyền đã không được phép tham gia bỏ phiếu.

Ông Ferrer nói với Epoch Times: “Chúng tôi hoàn toàn chắc chắn vì chúng tôi có nhiều lời chứng từ các nhà quan sát, kết quả mà chế độ [Cuba] đưa ra là giả mạo. Phiếu trắng và phiếu chống là nhiều hơn. Cuộc trưng cầu dân ý này là sự gian lận lớn được thực hiện dưới sự đe dọa, bằng nhiều hành động mà không nghi ngờ gì nữa chúng ta có thể gọi đó là khủng bố nhà nước.”

Ngoại trưởng Mỹ Pompeo cho rằng: “Bản hiến pháp mới chủ yếu khẳng định đảng Cộng sản [Cuba] có vai trò là đảng chính trị duy nhất và chỉ định hệ thống xã hội chủ nghĩa là ‘không thể đảo ngược’, ngăn chặn khả năng cải cách kinh tế rất cần thiết. Văn kiện này cũng không bảo vệ quyền tự do cơ bản của người dân Cuba.”

Theo ông Pompeo, khoảng 120 nhà hoạt động nỗ lực chống lại hiến pháp mới và bị đàn áp hiện tại vẫn đang tuyệt thực để phản đối chế độ cầm quyền.

“Chúng tôi mạnh mẽ lên án những nỗ lực nhằm làm im tiếng các cuộc biểu tình hòa bình. Nỗ lực này cho thấy các lãnh đạo Cuba sợ hãi người dân Cuba,” ông Pompeo nói.

Các nhà hoạt động dân chủ Ferrer và Paya thông qua Epoch Times kêu gọi nước Mỹ hãy tuyên bố hiến pháp và chế độ cộng sản Cuba là bất hợp pháp. Cả hai nói rằng chủ nghĩa cộng sản đồng nghĩa với áp bức và khổ đau.

Ông Ferrer nói: “Nó [chủ nghĩa cộng sản] đồng nghĩa với áp bức, tù chính trị, đói khát, nhân rộng nghèo khổ, lạc hậu, khủng hoảng trong tất cả các lĩnh vực.”

“Tiếp tục đấu tranh, tiếp tục thông tin tới người dân, tiếp tục thu hút công dân tham gia vào cuộc đấu tranh của chúng tôi và đào tạo họ các phương thức đấu tranh bất bạo động. Chúng tôi sẽ tiếp tục tố cáo sự gian lận này và đòi hỏi một cuộc trưng cầu dân ý thực sự nơi người dân được quyết định tương lai của họ,” ông Ferrer nhấn mạnh.

Xuân Thành